Tímarit lögfræðinga - 01.05.1985, Side 49

saman við reglur félagaréttar, þ.e. einkaréttarlegar reglur, og mun
talið, að það fái staðist. 1 skattaréttarlegum efnum mun þó almennt
verða að byggja á grunni einkaréttarins varðandi félög.7)
Þetta leiðir hugann að því, að félagssamningur verður að vera gild-
ur að einkarétti, til þess að hann hafi þýðingu í skattaréttarlégu til-
liti. Skattaleg áhrif verða því ekki byggð á félagssamningi, sem gerð-
ur er til málamynda.8 9) Þetta getur skipt máli, hvort sem félag er
sjálfstæður skattaðili eða ekki. 1 úrskurði Ríkisskattanefndar nr. 651,
dags. 28. september 1979, reyndi á félagssamninginn að þessu leyti.
Málið varðaði það, hvort samlagsfélag hefði komist á laggirnar, þann-
ig að á því yrði byggt í skattaréttarlegu tilliti:!’)
Félag var skráð í firmaskrá á árinu 1975 og tekið fram, að það
skyldi vera sjálfstæður skattaðili, og var lagt á félagið í samræmi
við það. Félagið notaði skammstöfunina s.f. í firma sínu. Sam-
kvæmt tilkynningunni til firmaskrárinnar bar einn félagsmanna,
N.N., ótakmarkaða og beina ábyrgð, en tveir voru samlagsfélag-
ar með smávægilegu fjárframlagi. Upplýst var, að samlagsfélag-
ar voru eiginkona og faðir N.N. Félagið taldi ekki fram til skatts
innan tilskilins framtalsfrests árið 1978 og sætti því áætlun skatt-
stjóra á skattstofnum. Barst framtal félagsins þetta ár með kæru
til Ríkisskattanefndar og var þess krafist, að skattframtalið yrði
lagt til grundvallar álagningu í stað áætlunar skattstjóra. Ríkis-
skattstjóri krafðist þess í málinu fyrir hönd gjaldkrefjenda, að
kærunni yrði vísað frá, en opinber gjöld vegna gjaldstofna félags-
ins yrðu lögð á eiganda þess, N.N. Ríkisskattstjóri taldi félagið
ekki uppfylla skilyrði C-liðs 1. mgr. 5. gr. 1. nr. 68/1971, sbr. 2.
gr. 1. nr. 7/1972, til að teljast sjálfstæður skattaðili, þótt það
hefði sætt álágningu á þann veg. Vísaði Ríkisskattstjóri til að-
ildar og ábyrgðarfyrirkomulags í félaginu og hélt því fram, að
framlög samlagsfélaga væru í raun lán til N.N., sem honum bæri
að færa sem slík. I forsendum Ríkisskattanefndar er rakið,
hvernig ábyrgð sé háttað á skuldbindingum félagsins og þess
getið, að samlagsfélagar séu úr sifjaliði N.N. Þá segir svo: „Að
þessu athuguðu þykir félag þetta bera þann keim af málamynda-
gerningi að sú niðurstaða þykir ekki tæk að viðui'kenna það sem
7) Sbr. Magnus Aarbakke: Skatt pa inntekt, Del I (3. útg. 1973), bls. 58.
8) Sama rit, bls. 59.
9) Úrsk. er birtur t ágripi í úrskurðasafni (úrtaki) Ríkisskattanefndar 1979, bls. 19-21.
Sjá og í sama safni, bls. 21-23, ágrip úrsk. nr. 1111, dags. 27. nóvember 1979, um
svipað álitaefni.
43