Tímarit lögfræðinga


Tímarit lögfræðinga - 01.05.1985, Page 72

Tímarit lögfræðinga - 01.05.1985, Page 72
Það var á þessu stigi máls sem við hófumst handa við að safna undir- skriftunum, reiðar og hneykslaðar yfir því að engum skyldi detta í hug að nefna aðrar og þyngri ástæður fyrir gæsluvarðhaldsúrskurði í þessu máli. Af hverju beitti Rannsóknarlögreglan ekki 4. tl. laganna þar sem kveðið er á um gæsluvarðhald ef ætla má að brot varði a.m.k. tveggja ára fangelsi, og/eða 6. tl. þar sem gert er ráð fyrir varðhaldi ef það er talið nauðsynlegt til þess að verja aðra fyrir árásum hins ákærða ? En málinu var ekki þar með lokið því ríkissaksóknari áfrýjaði synj- uninni til Hæstaréttar og dómur Hæstaréttar var á þá leið að maður- inn skyldi sæta gæsluvarðhaldi á þeirri forsendu sem beiðni Rann- sóknarlögreglunnar byggðist á þ.e. 1. tl. Öll meðferð dóms- og réttar- kerfisins á máli þessu ber það með sér að öryggissjónarmið kvenna eru að erigu höfð og hugsanleg refsing hins ákærða vægt metin, svo ekki sé meira sagt. Það er rannsóknarnauðsynin ein sem einhvern þunga hefur í þessu kerfi. NAUÐGUN LÉTTVÆGT BROT? Tregða dómsyfirvalda í máli þessu kemur ekki til af því einu að þeim sé svo annt um réttaröryggi einstaklinganna. Hún kemur ekki síður til af því að á undanförnum sex árum a.m.k. hefur algengasta refsing fyrir nauðgun verið fangelsi í 12-18 mánuði. Aðeins í þremur tilvikum af 44 hefur verið dæmt til meira en tveggja ára fangelsis. Nauðganir eru sem sagt fremur léttvægar fundnar fyrir dómstólunum þrátt fyrir að gildandi hegningarlög (sem eru reyndar 44 ára gömul) líti þær mjög alvarlegum augum og geri ráð fyrir að lágmarksrefsing sé eitt ár en hámark 16 ár eða ævilangt fangelsi. Má segja að í hegn- ingarlögunum séu nauðgunarbrot sett á bekk með manndrápum að því er varðar hámarksrefsingu. En af hverju er hefðin sú að dæma nauðgara til lágmarksrefsingar? Ástæðan er einföld þó gerð sé flókin í frumskógi lögspekinganna. Dómstólar eru hvorki „sjálfstæðir“ né „óhlutdrægir" nema innan vissra marka. Þau mörk eru sett af þeirri þjóðfélagsgerð sem við bú- um við og hún er ekki sérlega vinveitt konum. Kona sem kærir nauðg- un á undir högg að sækja og liggur undir grunsemdum sem þættu fá- ránlegar í öðrum málum. Hún er t.d. gjarnan spurð hvort hún sé að öllu jöfnu örlát á blíðu sína en enginn spyr þann sem verður fyrir þjófnaði hvort hann sé að öllu jöfnu örlátur á fé. Það þarf hugrekki til að kæra nauðgun og ganga í gegnum þá niður- 66

x

Tímarit lögfræðinga

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Tímarit lögfræðinga
https://timarit.is/publication/586

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.