Tímarit lögfræðinga - 01.11.1987, Page 58
11 S. r., II. kafli, §4, bls. 46.
12 S. r„ V. kafli, $25, bls. 66.
13 S. r„ V. kafli, $27, bls. 67-8.
14 S. r„ V. kafli, $33, bls. 72.
15 S. r„ V. kafli, $31, bls. 71.
16 Robert Nozick: Anarchy, State, and. Utopia (Blackwell, Oxford 1974), bls. 176.
17 Enduróm af þessum rökum má til dæmis heyra í ritgerð eftir Þorstein Gylfason gegn
þeim Nozick og von Hayek, „Hvað er réttlæti?" sem birtist í Shirni (158. árg. 1984), bls.
158-222. Ég svaraði þeim málflutningi i „Um réttlætishugtök Hayeks og Nozicks" í Skírni
(160. árg. 1986), bls. 231-281.
18 C.B. Macpherson: The Political Theory of Possessive Individualism. Hobbes to Locke
(Oxford University Press, Oxford 1962), bls. 250.
19 John Locke: Ritgerð um rikisvald, V. kafli, $46, bls. 85.
20 S. r„ V. kafli, $37, bls. 76-77.
21 Sbr. Robert Nozick: Anarchy, State, and Utopia, bls. 177.
22 Sbr. t.d. G. Warren Nutter: „Markets Without Property: A Grand Illusion" í Political
Economy and Freedom. A Collection of Essays (Liberty Press, Indianapolis 1983), bls. 94-
102. Sbr. einnig Jónas H. Haralz: „Staðreyndir og staðleysur. Nokkur orð um markaðs-
sósíalisma" í Klemensarbók (Félag viðskiptafræðinga og hagfræðinga, Reykjavík 1985),
bls. 259-271.
23 Sbr. Friedrich A. von Hayek: „The Use of Knowledge in Society" i Individualism and
Economic Order (Routledge and Kegan Paul, London 1949), bls. 77-91. Einnig má nefna
allar ritdeilur hans og von Misess við sameignarsinna á þriðja og fjórða áratugnum, en
þær greinir Don Lavoie í bókinni llivalry and Central Planning. The Socialist Calculation
Debate Reconsidered (Cambridge University Press, Cambridge 1985). Hayek víkur að
rökum sínum í erindi því, er hann flutti hér á landi í apríl 1980, „Miðju-moðið“, en það
birtist í Frelsinu (1. árg. 1980), bls. 6-15. Ég segi frá þessum rökum í bókinni Hayek’s
Conservative Liberalism (Garland, New York 1987) og í bókinni Markaðsöflun og mið-
stýringu (væntanleg 1988).
24 Auk áðurnefndrar ritgerðar Hayeks má nefna „Economics and Knowledge" í sömu bók,
bls. 33-56. Hér á landi hefur Ólafur Björnsson prófessor einkum kynnt þessi þekkingar-
rök, sbr. Einstaklingsfrelsi og hagskipulag (Félag frjálshyggjumanna, Reykjavík 1982).
25 Robert Nozick: Anarchy, State, and Utopia, bls. 177.
26 Ritgerð um ríkisvald, V. kafli, $29, bls. 69. Sbr. einnig inngang Lasletts að útgáfu hans
á bók Lockes, bls. 114.
27 Sbr. C. B. Macpherson: The Political Theory of Possessive Individualism, bls. 223.
28 Alan Ryan: „Locke and the Dictatorship of the Bourgeoisie" i Political Studies (13. árg.
1965), bls. 219-230.
29 Sbr. Karen Iversen Vaughn: „John Locke’s Theory of Property" i Literature of Liberty
(3. árg. 1980), bls. 5-37.
30 Sbr. Carl Menger: Priticiples of Economics (New York University Press, New York 1981,
fyrst út. 1871 á þýsku). Lenging framleiðsluferilsins og afleiðingar hennar eru ein meg-
inuppistaðan í greiningu austurrísku hagfræðinganna á nútímahagkerfi.
31 Israel Kirzner hefur best gert grein fyrir hlutverki framkvæmdamannsins í bókinni Com-
petition and Enlrepreneurship (University of Chicago Press, Chicago 1973).
32 Sbr. F.A. Hayek: Law Legislation and Liberty (Routledge and Kegan Paul, London
1973-1979), einkum fyrsta og þriðja bindið. Sbr. einnig örstutta greinargerð James M.
Buchanans í Hagfræði stjórnmálanna (Stofnun Jóns Þorlákssonar, Reykjavík 1986).
33 Locke tekur skýrt fram, að eignarréttur verður að ráðast af lögum, til dæmis í Ritgerð
um rikisvald, $50, $120 og $138. Sbr. einnig Robert Nozick: Anarclty, State, and Utopia,
bls. 180, og Friedrich A. von Hayek: The Constitution of Liberty (Routledge and Kegan
Paul, London 1960), bls. 136, þar sem nefnd eru dæmi um, að eignarréttur rekist á frelsi,
og því haldið fram, að þá verði hann að víkja fyrir frelsinu.
212