Tímarit lögfræðinga - 01.06.1996, Blaðsíða 53
innheimtuþóknun samkvæmt uppgjörinu hefði verið lægri en gjaldskrá lög-
mannsins sagði til um.
Um var að ræða vangreidda þóknun af vöxtum, vangreitt 30% álag vegna
gagnaöflunar o.fl. og ógreiddar verðbætur og vexti á kostnað.
I rökstuðningi dómsins segir að í tillögum lögmanns stefnanda að tjóns-
uppgjöri til stefnda hafi ekki verið sett fram sérstaklega krafa um umrædda liði.
Þá verði heldur ekki séð af gögnum málsins, að lögmaður stefnanda hafi við
ákvörðun lögmannsþóknunar í uppgjöri til stefnda sett slíka kröfu fram.
Síðan segir í dóminum: „I 2. mgr. 2. gr. laga nr. 61/1942 um málflytjendur
segir að héraðsdóms- og hæstaréttarlögmanni sé rétt að áskilja sér hæfilegt
endurgjald fyrir störf sín, þar á meðal hluta af fjárhæð máls, og hærra endur-
gjald ef mál vinnst, en ef það tapast.
Þóknun sú sem lögmaður stefnanda krafði stefnanda um við uppgjör tjóns
hans byggist einvörðungu á útreiknuðum hagsmunum skv. gjaldskrá. Slíka
kröfugerð var honurn aðeins heimilt að setja fram að hún teldist einnig sann-
gjörn þóknun, skv. 2. mgr. 2. gr. laga nr. 61/1942.1 málinu liggja ekki fyrir upp-
lýsingar um vinnuframlag lögmanns stefnanda við rekstur máls þessa. Þá
bendir ekkert til þess að þóknun til lögmannsins við tjónsuppgjörið hafi ekki
verið hæfilegt endurgjald fyrir störf lögmannsins við málið. Ber að hafna kröfu
stefnanda um að stefnda beri að greiða mismun þann sem stefnandi greiddi
lögmanni sínum umfram það sem fram kemur í tjónsuppgjöri“.
í 52. gr. norsku einkamálalaganna segir í lauslegri þýðingu, að bæði aðili og
talsmaður hans geti krafist þess að dómurinn ákveði upphæðina til talsmanns-
ins, hafi þeir ekki samið um annað. I 179. gr. sömu laga segir, að dómari ákveði
málskostnað í dómi eða úrskurði. Við þá ákvörðun skuli gera greinarmun á því
hvað dómurinn viðurkenni sem greiðslu fyrir vinnu aðila eða talsmanns hans og
hvað sé annar málskostnaður.
Aðalreglan samkvæmt norskum rétti er sú að miða skuli málskostnað við
tímaútreikning. Lögmenn rökstyðja tímafjölda og ber lögmanni skylda til að
nota ekki meiri tíma í mál en nauðsynlegt er og sanngjarnt. Eftir norskum rétti
er því aðeins heimilt að miða málskostnað við hundraðshluta hagsmuna að það
sé samkvæmt lögum eða opinberum ákvörðunum. Mat dómara á því hvort
uppgefinn tímaljöldi sé eðlilegur er ekki alltaf auðvelt og getur það leitt til þess
að lögmaður telji á sér brotinn rétt ef tímafjöldi er aðeins tekinn til greina að
hluta. í áliti umboðsmanns í Noregi um þetta atriði hefur komið fram að rök-
styðja skuli í dómi ef málskostnaður er lækkaður af þessum sökum og að
lögmaður skuli eiga rétt á að tjá sig sérstaklega um þetta.
I málskostnaðarreikningi úr norsku dómsmáli sem ég hef undir höndum
vekur athygli að lögmaðurinn upplýsir dóminn um það hvað hann muni krefja
skjólstæðing sinn um. „Kan jeg opplyse at jeg vil belaste min part með fplgende
saksomkostninger“. Dómarinn tók reikninginn til greina með rökstuðningi.
I dóminum er ekkert Ijallað um reikning lögmanns gagnaðilans en eftir kröfu
lögmannsins hefði dómarinn einnig þurft að kveða á um þann kostnað. Komi
129