Ægir - 01.01.1996, Qupperneq 22

14. mynd: Barentshafs-ufsi. Hrygningarstofn og veiöidánartala.
16. mynd: Barentsliafs-gullkarfi. Afli 1965-1994.
ins batnaði nýliðun verulega og er árgangur 1988 sá sterkasti
sem vitað er um (15. mynd).
Stærð hrygningarstofns hefur nokkuð fylgt sveiflum í ný-
liðun. Þannig fór hrygningarstofninn vaxandi úr rúmum
300 þús. tonnum árið 1960 og komst í hámark um 600 þús.
tonn á árunum 1968-1971. Vegna vaxandi sóknar minnkaði
hrygningarstofninn hratt á næstu ámm og var kominn í um
150 þús. tonn áriö 1977. Hann hélt áfram að lækka næstu
árin og komst í lágmark í um 100 þús. tonn árin
1986-1987. Hertar sóknartakmarkanir og betri nýliðun
hafa leitt til þess aö hrygningarstofninn er nú aftur kom-
inn í um 200 þús. tonn. Stærð hrygningarstofns í ársbyrj-
un 1996 er áætluð 240 þús. tonn. Ef sókn 1996 verður
svipuð og árið 1994 er áætlaö að aflinn verði um 160 þús.
tonn og stærð hrygningarstofns verbi um 210 þús. tonn í
ársbyrjun 1997.
Karfastofnar
Við strendur Noregs og í Barentshafi eru sömu karfateg-
undir og við íslandsstrendur. Þab er litli karfi, sem ekkert er
nýttur, gullkarfi og djúpkarfi. Útbreiösla gullkarfa er aðal-
lega meöfram vesturströnd Noregs, en þar veiðast 9/10 hlut-
ar alls aflans. Ársaflinn í Barentshafi hefur verið á bilinu 1-2
þús. tonn síðustu 6-7 ár. Á svæðinu frá Bjarnarey og að
Svalbaröa hefur aflinn verið enn minni, oftast langt innan
við 1 þús. tonn.
Heildarafli gullkarfa er sýndur á 16. mynd. Eins og sjá má
hefur aflinn á þessum stofni oftast verið á bilinu ab meðal-
tali um 20-25 þús. tonn á ári. Árið 1970 fór hann niður í
12 þús. tonn, fór svo vaxandi næstu árin vegna aukinnar
sóknar og náði hámarki 1976 í tæp 50 þús. tonn. Aftur fór
aflinn niður næstu ár og var kominn í um 16 þús. tonn árið
1982. Næstu ár fór aflinn aftur vaxandi og komst í 30 þús.
tonn 1986. Síðan hefur hann minnkað og var aflinn 1994
um 17 þús. tonn.
Eins og sjá má af þessum aflabrögðum er gullkarfastofn-
inn vib strendur Noregs og í Barentshafi ekki stór auðlind.
Síöan 1988 hefur Alþjóðahafrannsóknaráðib gert tillögur um
kvóta úr þessum stofni en ekkert samkomulag hefur náðst
og hefur því sóknin í hann verið óheft. Ekki er til heföbund-
ið stofnstærðarmat á ástandi stofnsins en niðurstöbur úr
botnfiskaleiðöngrum í Barentshafi og Svalbarðasvæðinu
benda til þess að ástand stofnsins á þessum svæðum sé við-
unandi. Norbmenn veiða um 80-90% gullkarfans, auk þess
hafa Þjóðverjar nokkrar veiðiheimildir. Aðalveibisvæðin eru
út frá Mæri, á Haltenbanka og undan Lófót, Vesturáll og
undan ströndum Finnmerkur.
Segja má ab útbreiðsla djúpkarfa sé áþekk útbreiðslu gull-
karfa nema hvab djúpkarfinn heldur sig á dýpra vatni í land-
grunnshallanum meðfram vesturströnd Noregs í áttina að
Svalbarða. Framan af var þessi stofn fyrst og fremst veiddur
af Rússum og öðrum Austur-Evrópuþjóöum, aðallega á svæð-
inu frá Svalbarða suður fyrir Bjarnareyjar. Frá því um miðjan
síðasta áratug byrjuðu Norðmenn togveiðar í landgrunns-
22 ÆGIR