Ægir - 01.07.1996, Qupperneq 15

Hef aldrei farið á mánudegi
„Ég hef verið til sjós frá 1967 og ég
hef aldrei farið á mánudegi. Ég tel mig
nú samt ekki sérlega hjátrúarfullan og
það væri gaman að prófa að fara á
mánudegi einu sinni," segir Guðlaugur.
Elliði er að mörgu leyti dæmigerður
fyrir þá endurnýjun sem nú fer fram í
íslenska nótaflotanum. Hann er smíð-
aður í Noregi 1979 fyrir skoska útgerð í
Peterhead og hefur verið í eigu þeirra
þar til nú og bar nafnið Quantus. Skipið
er 51 metri á lengd og 9 metrar á breidd
og skráð 731 brl. Það er búið níu RSW
sjókælitönkum og getur borið 900 tonn
af bræðslufiski ókældum eða 750-800
tonn af sjókældum afla til manneldis.
Skipið var lengt á síðasta ári og aðalvél-
in er fjögurra ára B&W MAN Alpha
2.500 hestöfl.
„Mér sýnist óhætt að vera með 10%
kælingu á fiski sem á að fara í bræðslu.
Það verður að koma í ljós hverjar kröf-
urnar verða því þetta er nýtt fyrir marga
aðila bæði til sjós og lands.
Auðvitað eru þær úreldingarreglur
sem gilda alveg hroðalega heimskuleg-
ar. í kvótakerfi er heimskulegt að vera
með flotastýringu og útgerðarmenn
ættu bara að eiga það við sinn banka
hvernig skip væri hagstæðast að kaupa í
stað þess að greiða skatt í formi úreld-
ingar."
Lærði af Skotunum
Skipið er búið til flottrollsveiða og
tekur, að sögn Guðlaugs, aðeins 10 mín-
útur að skipta yfir. Skotarnir notuðu
jöfnum höndum troll og nót á makríl-
veiðum sem skipið stundaði einkum.
Þar var vaninn að vera með tvíburatroll
sem ekki verður gert hér. Guðlaugur
kynntist þessum vinnubrögðum þegar
hann fór í byrjun janúar um borð í
Quantus og fylgdist með veiðum Skot-
anna.
„Það var afar lærdómsríkt og ég vildi
að ég hefði gefið mér tíma til þess að
vera lengur. Það má margt hagnýtt læra
af því að fylgjast með öðrum sjómönn-
um að störfum og mér finnst að útgerð-
ir ættu að styrkja starfsmenn sína til
slíkra kynnisferða. Þama niðurfrá eru að
mörgu leyti önnur viðhorf í gangi enda
hráefnisverð miklu hærra en hér tíðkast
fyrir bræðslufisk."
Okkur finnst verðið alltaf of lágt
Á síðustu loðnuvertíð var Guðlaugur
skipstjóri á Keflvíkingi KE sem er aust-
ur-þýskur 32 ára. Var þetta góð loðnu-
vertíð frá sjónarhóli veiðimannsins?
„Ég myndi segja að hún hafi verið
þokkalega góð. Tíðarfarið var hagstætt,
sérstaklega framan af, og mjög mikið
magn af loðnu á ferðinni og þar af leið-
andi mikil veiði. Vertíðin varð síðan
endaslepp eftir brælukafla í byrjun
mars."
Keflvíkingur náði ekki að veiða þann
kvóta sem Miðnes hf. ræður yfir. Aflinn
sem Keflvíkingur bar að landi var um
18.000 tonn. En tilkoma þessa nýja
skips gerir útgerðinni kleift að ná öllum
þeim kvóta sem fyrirtækið á en Keflvík-
ingur bar aðeins rúm 500 tonn þegar
best lét.
En hvernig fannst sjómönnum hrá-
efnisverðið?
„Okkur finnst verðið auðvitað alltaf
of lágt. Við viljum helst sjá tengingu við
heimsmarkaðsverð, að minnsta kosti
einhverja markaðstengingu hér innan
lands. Verðið var ágætt á bræðsluloðnu
framan af eða 6-7.00 krónur á tonnið
að jafnaði en hrapaði undir lok vertíð-
arinnar og við stóðum t.d. frammi fyrir
því að landa í skip fyrir 2.500 kr. pr.
tonn eða sigla norður fyrir land úr Faxa-
flóa og landa þar fyrir rúmar 4.000
krónur. Fyrir skip sem gekk jafnlítið og
Keflvíkingur var þetta vonlaust og við á-
kváðum að landa þar sem styst var að
fara hvað sem verðinu leið."
Sölusamtökin brugðust
Guðlaugur segir að útkoman hjá
Keflvíkingi úr frystingarloðnu hafi ekki
verið eins og búist var við. Verðið hafi
verið of lágt og ástæðan sé einfaldlega
sú að í mörgum tilvikum séu útgerð og
vinnsla á einni hendi.
„Við höfðum í raun ekkert að segja.
Þó þessi úrskurðarnefnd eigi að heita að
störfum þá beitti hún sér ekkert fyrir
okkur loðnusjómenn. Tíminn var stutt-
ur og aðstæður erfiðar fyrir alla málsað-
ila, hvort sem þeir eru útgerðarmenn
„Maðurþarfað kunna
vel á tœkin sem maður
hefur í höndunum. Góð
áhöfn, sem er tilbúin að
taka á með
skipstjóranum, er
úrslitatriði en síðast en
ekki síst þá þarfmaður
að hafa þetta í sér og
hafa krónískan áhuga
á starfinu."
eða sjómenn. Þetta er auðvitað ekki
nógu gott. í framkvæmd gerði þetta sig
þannig að útgerðin tilkynnti mönnum
hvert verðið væri og svo var það ekkert
til frekari umræðu.
Hitt er svo annað mál að mér finnst
stóru sölusamtökin hafa brugðist í þessu
máli líka. ísland er eina landið sem get-
ur útvegað frysta loðnu fyrir markaðinn
og því ættum við að geta fengið hærra
verð. Ég er hræddur um að þau hafi
vegna samkeppni boðið verðið niður
hvort fyrir öðru.
Samkeppnin milli vinnslustöðva um
frystingarloðnu hefur leitt til þess að
mikill kostnaður við að koma upp að-
stöðu til frystingar og vinnslu hefur or-
sakað lægra hráefnisverð."
Má segja að aðstæður til veiða á upp-
sjávarfiski séu almennt góðar um þess-
ar mundir þar sem loðnustofninn
stendur vel, norsk-íslenska síldin er far-
in að veiðast eftir þrjátíu ára hlé og far-
ið er að ræða um kolmunnaveiðar á
nýjan leik?
„Það er margt sem kemur til greina
og nú, þegar við erum t.d. með flottroll,
þá hyggjumst við skoða möguleika okk-
ar á kolmunna og makrílveiðum þegar
síldveiðunum sleppir. Svo byrjar loðn-
ÆGIR 15