Ægir - 01.07.1996, Blaðsíða 23

úti af vestanverðu Norður- og Norðausturlandi frá Hala
að Kolbeinseyjarhrygg og frá Langanesi suður á móts
við Glettinganes. Nánast engrar loðnu varð vart norðan
68° N. Lóðningarnar voru samfelldar dreifarlóðningar,
misþéttar, en ekki fundust neinar torfur. Á öllu svæðinu
var mikið af ársgamalli smáloðnu af árgangi 1994 og
fannst kynþroska loðnan á blettum innan um hana
einkum við landgrunnsbrún NV og NA af landinu og
djúpt úti af Norðurlandi vestra. Uppi á kantinum fyrir
Norðausturlandi var einnig talsvert af smáloðnu.
Dreifing loðnunnar var því með svipuðum hætti og
undanfarin þrjú haust. Útbreiðsla og hlutfallsleg mergð
loðnunnar í október/nóvember 1995 er sýnd á 2. mynd
og fjöldi og þyngd eftir aldri kemur fram í 1. töflu.
Alls mældust því um 2 milljónir eitt hundrað og
fimmtíu þúsund tonn af loðnu eða 287 milljarðar fiska.
Þar af mældust 1366 þús. tonn af kynþroska loðnu (96
milljarðar fiska) og um 780 þús. tonn af ókynþroska
loðnu (191 milljarður fiska). Um 161 milljarðar fiska
mældust af ókynþroska eins árs loðnu sem er með því
mesta sem mælst hefur frá upphafi mælinga.
Enda þótt veður, dreifing loðnunnar og hegðun væru
hagstæð til mælinga var erfitt að meta af nákvæmni
hlutfallið milli stór- og smáloðnu og getur það hugsan-
lega hafa valdið einhverri skekkju í mati á stærð veiði-
stofnsins annars vegar og fjölda ókynþroska smáloðnu
hins vegar. Meðalþyngd kynþroska fisksins var undir
meðallagi og kynþroskalengd var nokkru minni en
venjulegt er. Hlutfall eldri árgangs (þriggja ára fisks) var,
eins og í mælingum undanfarin haust, miklu lægra en
búist var við eða um 7%. Búist hafði verið við að þetta
hlutfall yrði a.m.k. 15 % og var það byggt á mati á
fjölda 2ja ára ókynþroska loðnu haustið 1994. Það var
því talið líklegt að eitthvað hafi vantað af stórri loðnu í
mælinguna og að sú loðna hafi ekki verið aðgengileg
rannsóknaskipunum er mælingarnar voru gerðar. Eins
og fram hefur komið mældust alls um 1366 þús. tonn
2. mynd. Útbreiðsla og hlutfallsleg mergð loðnu í okt. - nóv. 1995.
af fullorðinni kynþroska loðnu. Þetta svaraði til þess að
veiða mætti 1007 þúsund tonn til viðbótar við það sem
þegar var búið að veiða (140 þús. tonn) eða að leyfileg-
ur hámarksafli á vertíðinni allri mætti vera um 1150
þús. tonn miðað við venjulegar forsendur um náttúr-
leg afföll, þyngdaraukningu og 400 þús. tonna hrygn-
ingu í vertíðarlok.
Á 3. mynd er sýndur sjávarhiti á 20 m dýpi. Það sem
einkenndi sjávarástandið í október - nóvember 1995
var að nokkurt innstreymi hlýsjávar var norður fyrir
land og fyrir Norðurlandi gætti áhrifa þess austur fyrir
Langanes. Greinilega var sjávarástand í miklum bata
miðað við þann mikla kulda sem einkenndi ástand
sjávar við ísland vorið og sumarið 1995.
Þar sem haustmæling á loðnustofninum þótti takast
vel að þessu sinni og niðurstöðurnar voru mjög nálægt
því sem spáð hafði verið (um 1200 þús. tonna leyfileg-
um hámarksafla á vertíðinni 1995/1996) var ekki talin
þörf á annarri mælingu í janúar 1996. Einnig réði óneit-
anlega miklu í þessari ákvörðun að engar líkur voru
taldar á því að veiða mætti allan kvótann sem úthlutað
hafði verið og því væri ekki þörf á annarri mælingu
jafnvel þótt stærðar- og aldursdreifing loðnunnar í
mælingunni benti til þess að eitthvað vantaði í hana.
3. Veiðarnar á vertíðinni 1995/1996
Loðnuveiðar íslensku skipanna á sumarvertíð 1995
gengu illa. Þær hófust fyrir vestanverðu Norðurlandi og
norður af Vestfjörðum í byrjun júlí. Norðmenn hófu veið-
ar djúpt úti af Langanesi á svipuðum tíma en er aflinn
tregaðist færðu þeir sig á svæði norður af Melrakkasléttu.
Mikið var af smáloðnu á veiðisvæðunum í júlí og var
stórum svæðum lokað af þeim sökum innan íslensku
lögsögunnar. Þetta leiddi til þess að veiðar stöðvuðust
þar sem engin veiðanleg loðna fannst annars staðar.
Ekkert fannst heldur seinni hluta ágúst og september
eftir að lokuninni hafði verið aflétt. Veiðar hófust aftur í
ÆGIR 23