Árbók Háskóla Íslands - 02.01.1926, Blaðsíða 81

77
leita uppi verustaði, enda gæti það gengið niisjafnlega. —
Auðvitað væri það öldungis undir vilja hins tr}’gða komið,
ef hann þá væri þannig á sig kominn, að hann gæti haft vit
fyrir sjer sjálfur, hvort hann vildi vera á slíku hæli, en það
væri lítil áhætta fj'rir trjrgginguna um það, að hælin kæmu
ekki að notum.
Sje um nokkra örorku að ræða, en ekki fulla, er það hlul-
verk tryggingarinnar að hjálpa hinum trygða til þess, að
koma þeim starfskröftum, er hann á eftir, i sem best not.
Með þvi að læra nýja iðn, sem er við hæfi, eða Ieggja stund
á aðra atvinnu, getur maðurinn, ef til vill, orðið sjálfbjarga.
Til lífejTÍsgreiðslu tekur ekki nema, og að svo miklu leyti,
sem þetta er óframkvæmanlegt.
Pegar svo er, að hinn trygði að vísu er lrá vinnu um
lengri eða skemri tíma, en vænta má að úr þessu rætist, eru
dagpeningarnir ekki það einasta, sem til er að taka, enda
gæti hinn trygði verið litlu bættari fyrir þá. Svo er t. d. er
fyrirvinna á heimili veikist eða slasast, að það sem fyrst og
fremst þart er mannslán, annan mann til þess að framkvæma
hans störf. Á ýmsan annan hátt getur verið um hagkvæmari
ráðstafanir að ræða í þessu efni, en um greiðslu dagpeninga.
Almannalrygging heíir þannig með höndum, ekki að eins
almennar varnarráðstafanir (general-prevention), heldur og
varnarráðstafanir, er miða við einstaklinginn og afstýra skað-
anum fyrir hann, að fullu eða nokkru (special prevention),
Slikar ráðstafanir koma einatt ekki að fullu gagni, nema þær
sjeu gerðar tafarlaust, svo um þær kemur biðtími (Wartezeit)
ekki til mála.
Slík framkvæmd á framfærslunni yrði oftast kostnaðar-
minni fyrir trj'gginguna og gæti verið hinum trygða miklu
hagkvæmari og betur sniðin eftir hans þörfum. ^ó almanna-
trygging ekki geti bundið sig við annað og meira en nauð-
synlegt framfæri, getur hún með þessu móti sneilt fram hjá
allri ónærgætni. Hún gerir ekki mun á mönnum, en hún
metur allar kringumstæður.
t*á fyrst, er slikri beinni úrlausn er ekki lil að dreifa, tek-
ur til þess að greiða framfærslueyri. 1 því efni koma venju-
legar vátryggingarreglur til greina, þar á meðal um bið-
tima o. þvíl.
Auk þess að sú tilhögun á framfærslunni, er nú var drepið
á, er hagkvæmari á margan hátt fyrir hina trygðu, og með