Árbók Háskóla Íslands - 02.01.1926, Blaðsíða 44

40
lag á umönnum fjrrir sjúkum mönnum, en á nokkrum tak-
mörkuðum sviðum er þó styrktarfyrirkomulaginu i raun
og veru fylgt. Sjaldnast er þó hagur einstaklingsins, liins
sjúka, hafður fyrir augum, síst sem aðalatriði, því ráðstafan-
irnar hafa tlestar þann aðaltilgang, að halda uppi eða bæta úr
almenna heilbrigðisástandinu í landinu. í þessum tilgangi
getur það verið nauðsynlegt að einangra og lækna hinn
sjúka, bæði sjálfs hans vegna, en þó fyrst og fremst til þess
að hann smiti ekki aðra. Slík almenn heilbrigðisráðstöfun
getur ekki fengið að stranda á því aukaatriði, hvort hinn
sjúki hafl efni á að kosta lækningu eða ekki. Hið opinbera
kostar þá lækninguna og að þvt leyti n5rtur hinn sjúki styrkt-
ar, en tilgangurinn er sá að varðveita heilbrigði almennings,
ekki sá, að bæta efnalegt tjón einstaklingsins; einangrun,
lækning og nauðsynleg umönnum, meðan á lækningu stend-
ur, er þá, ef með þarf, kostuð af opinberu fje, en tjón og
röskun á högum hins sjúka, út af veikindunum, kemur að
öðru leyti ekki til greina. Nokkur nýjustu ákvæðin fara þó
nokkuð lengra i því, að taka tillit til kringumstæðna hins
sjúka og nálgast á stöku sviðum eiginlegt styrktarfyrirkomulag.
Nú skulu taldar liinar helstu ráðstafanir þessa og svipaðs
eðlis.
1. Ðerklavarnir.
Lög nr. 43, 27. júní 1921 um varnir gegn berklaveiki hafa
auðvitað að aðal-markmiði, að draga úr útbreiðslu berklaveik-
innar, en eru einnig, að því er kostnaðarhliðina snertir, með því
núlima sniði, að varla verður nær komist eiginlegu styrktar-
fyrirkomulagi, meðan það ekki er tekið upp á öðrum sviðum.
Berklaveikur sjúklingur getur, samkvæmt 14. grein laganna,
fengið ókeypis vist í heilsuhælum, sjúkrahúsum eða sumar-
hælum barna, ef hann eða sá, sem framfærsluskyldan hvílir
á, er svo efnum búinn, að ætla má að hann mundi líða
mikið tjón á efnahag sínum eða jafnvel verða öreigi, ælli
hann að standa straum af kostnaði þeim, er af slikri visl
leiðir. Skal þá hreppsnefnd dvalarhrepps sjúklingsins senda
stjórnarráðinu, til úrskurðar, sk^’rslu um efnahag hans; skal
hjeraðslæknir staðfesta hana eftir bestu vitund og votta, að
vist utan heimilis sje nauðsynleg.
Geti sjúklingur ekki fengið vist á sjúkrahúsi eða hæli, en
sje komið fyrir á öðru heimili, eða ef heilbrigð börn eru