Búnaðarrit - 01.01.1937, Side 328

BÚNÁÐARRIT
308
kaupa þar i’óður og lentu svo í því að fóðra fyrst á
heyjum en síðar á kjarnfóðri, í stað þess að nota hvað
með öðru.
Hvort sem mér tekst að þýða þetta rctt í einstökum
atriðum eða ekki, þá sýnir reynslan, að forðabúrin
urðu aldrei neinar máttarstoðir sveitanna. Áhugi
manna fyrir þeim dofnaði fljótt, því þeir fundu þar
ekki það öryggi, sem þeir leiluðu að og þráðu, og þau
lögðust niður aftur, án þess að hafa orðið stór við-
hurður í hjargráðasögu bændanna.
Enn má nefna fleiri skorður sem löggjafarvaldið
hefir reynt að reisa gegn fóðurskorti og felli. —- 1802
A'oru setl lög sem bönnuðu mönnum að fella búfé úr
hor, og lagðar sektir við. Síðan hefir öðru hvoru verið
lappað við þau, en lil lítilla áhrifa. Það er svo oftast,
er skepnur velta út af vegna megurðar, að þá sloknar
tífið loks fyrir slys eða sjúkdóm, og þá er það talið
orsök til dauðsfallsins.
Þá hafa verið setl lög um forðagæzlu. Upphaflega
voru þau sett 1913 og síðan breytt, eftir því sem henta
þótti. Eftir þeim á að velja menn í hverri sveit til að
setja á hjá bændum, og Iíta eftir hvernig l’óðrað er, og
gefa svo skýrslu um störf sín, að loknum vetri.
Ég efast ekki um, að allar þessar lagasetningar eru
runnar af góðum rótum. Löggjafarnir vildu hæta iir
því öryggisleysi se.m var um hallæristryggingar, og
þeir vildu hæta úr því mannúðarleysi, sem lýsti sér í
fyrirhyggjulausum ásetningi og harðýðgi í fóðrun.
Lengst gekk harðýðgin við hrossin. Hún gekk svo
langt, að ýmsir hrossamargir menn áttu ekki hús yfir
þau öll, sumir aðeins fá þeirra, en lögin voru í revnd-
inni oftast pappírsgagn eitt. Ég þekki dæmi þess, að
forðagæzlumehn bentu hrossamörgum bónda á, að
hann a'tti nokkra tugi hrossa, en hefði ekki hús yl’ir
þau, nema aðeins tvö. Róndi svaraði því einu, að hann
liefði hús vfir öll sin hross, en sem stæði væri sauð-