Búnaðarrit - 01.01.1962, Síða 17
HAFSTEINN PETURSSON
13
1930 og ’36, — og raunar drjúgum lengur, — setur sitt
mark, ekki aðeins á athafnir héraðsbúa, heldur og engu
síður á liugsjónir þeirra og draurna. Verður trauðla var-
izt nokkru stolti, þegar þessa er gætt, hve oft er dreymt
djarft og fagurt á þessum árum. Þeir draumar eru tví-
mælalaust aflvaki þess, er síðar rís á legg. Þá liömpuðu
íslenzkir bændur ekki svo digrum sjóðum, sem síðar varð.
Sannast það og á allri íslenzku þjóðinni.
Jarðræktarframkvæmdir Austur-Húnvetninga fyrstu
árin, sem búnaðarsambandið starfaði, niundu ekki tald-
ar miklar á þann mælikvarða, sem mælt er á í dag. Á ár-
unum 1934—’38 (bæði árin talin) komatil mælinga tæpir
50.5 ha. Árin 1939—’43 fer þessi tala niður í 27.4 ha. Sýnir
þetta þá þróun, sem við horfði. Á því skeiði, sem síðar
er talið, voru þó komnar til sögunnar nokkrar litlar hjóla-
dráttarvélar. Fyrsta belta-dráttarvélin er þá og að skjóta
upp kollinum. Var liún ein nærri l1/) sumar og nægðu
afköst liennar eftir fyrsta sumarið hálft til þess að skila
rúmum helmingi þess lands, sem mælt var í héraðinu
fyrsta árið, sem hennar gætti. Jarðvinnsla sem lieima-
iðja var að gjörþurrkast út úr liéraðinu.
Oruggt má telja, að sú flóðalda mannflutninga, sem
hernámið og setuliðsvinnan olli, var höfuðástæðan. Heita
mátti, að héraðið þurrkaðist af þeim, sem vinnufærir
voru, og ekki voru á einn eða annan liátt bundnir nauð-
synlegustu þáttum framleiðslunnar. Slíkt afhroð galt og
hóraðið í þessu mannaláti, að um 80 býli féllu úr byggð
í allri Húnavatnssýslu á árunum 1923—’52. Tæp 30 voru
tekin til endurbyggingar og sem nýbýli, flest á síðustu
árunum. Hefur þeim fjölgað síðan. Eru jió ótalin þau ný-
býli, sem stofnuð eru innan marka kauptúnanna, enda geta
faest þeirra talizt til fullgildra býla. Snarpasta byrinn fyrir
siglingu jiessara mannflutninga úr Húnavatnssýslu, mun
l>ó mæðiveikin liafa gefið. En á liana verður minnzt að
Hokkru síðar. Þess verður að minnast, að Jietta er jarð-
Vegurinn, sem Búnaðarsamband Húnvetninga er sprottið