Fróðskaparrit - 01.01.2005, Síða 155

NÝTT INNAN VÍSINDl 2004
153
fyri fituna fekst út frá bert einum NIR-
spektri, um mált varð mitt á skræðusíðuni
á fløkum ella rundari sild. Góð úrslit
vóru eisini funnin, tá NMR varð mált á
sildafarsi. Samanumtikið vísti NIR seg at
vera tann best egnaði hátturin til at máta
fitiinnihaldið á virkislinjuni, so tað gerst
møguligt at flokka runda sild ella sildfløk
eftir fitiinnihaldinum.
Tveir aðrir týdningarmiklir góðskuegin-
leikar vóru vætubindingarevni og teksturur.
Hesir vóru ávirkaðir av ymiskum faktorum.
Økingar í stødd, aldri og fitiinnihaldi
fylgdust. Hetta gjørdi at marineraða sild-
in, varð føst, elastisk, sevjumikil og
feit. Teir sensorisku tekstureginleikarnir
fylgdust eisini. Mekaniskar teksturmát-
ingar av ráum sildafløkum kundu lutvíst
lýsa tekstureginleikarnar í marineraðum
sildafløkum. Tann størsta kompressión-
kraftin segði nakað um fastleika og smid-
leika. Kompressiónskurvarnar bóru vitan
um allar teir tekstureginleikarnar, sum
vóru kannaðir, meðan tey tilpassaðu poly-
nomiuni lýstu fastleika og feittuta munn-
kenslu.
Hendan verkætlanin hevur víst, at
góðskueginleikarnir í sild kunnu bert í
avmarkaðan mun tilskrivast lívfrøðiligum
munum millum ymiskar sildastovnar á
donskum fiskileiðum. Harafturímóti gevur
hon týdningarmikla vitan um góðskubroyt-
ingarnar í sild og um nakrar av teimum
ávirkandi faktorunum, sum liggjaaftanfyri.
Úrslitini kunnu nýtast í vinnuni til at betra
um góðskuna av sild og gagnnýta tilfeingið
betri.
Jofrid Skarðhamar
Variability in circulation and hydrography in North Norwegian coastal waters
Ph.D.-thesis at Akvaplan-niva, Polarmiljøsenteret, Tromsø, Norway.
In this work, the roles of different physical
torcing mechanisms on the dynamics over
the rough topography of the shelf region
off Troms were investigated. Furthermore,
temperature ranges and variation patterns
in the North Norwegian fjords and coastal
waters were examined. The combined ef-
fects of topography, seasonal stratification,
wind and tides on circulation and shelf-
ocean interaction off Troms, Northern
Norway, were investigated with field meas-
urements and numerical model simulations
of hydrography and currents. Temperature
ranges and variations patterns in the North
Norwegian fjords and coastal waters were
examined by use of time series of sea
and air temperature data from the period
1980-2003, representing three transects
from Qord to outer coast in north Norway
(Balsfjord, Altafjord and Porsanger).
Effects of wind, tides and topography
on the currents were shown to be strong-
ly dependent on the stratification, which
showed large seasonal variations in the