Samtíðin - 01.07.1943, Page 15

SAMTÍÐIN
11
Síra ÁRNI SIGURÐSSON:
ÍSLAND OG NOREGUR
I.
„Eldr cr í norðri,
ey hefir reista
móðir yfir mar,
beltað bláfjöllum,
blóingað grasdölum, •
faldað hvítri fönn.
Búa þar og rækja
bræður yðrir,
forna frændsemi
muna, þótt margt
liafi milli borið,
ættstofn allra vor.“
SV O K V A Ð
Jónas Hall-
grímsson fyrir
réttum hundrað
árum til Upp-
salafundarins
1843. Það er
kveðja íslands
til Norðurlanda,
1j r æ ð r a- og
frændakveðja. Og betur, að satt
reyndist það, er skáldið segir. Bet-
ur, að Islendingar beri gæfu til að
rækja forna frændsemi og sýni i
orði og verki, að þeir muna ætt-
stofn og blóðtengdir hinna norrænu
þjóða.
Smáþjóðir þær, sent Norðurlönd
byggja, eru oss skyldastar allra
l)jóða, sumar að uppruna, allar að
uienningu. Samúð með þeim, vin-
arhugur til þeirra niun hverjum
góðum Islendingi í blóð borin. Sam-
bönd og samvinna við þær um öll
menningarmál hlýtur að vera meg-
inatriðið i „utanríkispólitík“ allra
góðra íslendinga. Og norræn sam-
vinna, innileg og bróðurleg, lilýtur
að verða einn meginþáttanna í and-
legum landvörnum vorum og sjálf-
stæðis- og þjóðernisbaráttu á kom-
andi árum. Vér viljum lifa í þjóða-
samfélagi Norðurlanda. Þar eigum
vér heima. Sagan — menningin —
ættartengslin — hjartað segir oss
það.
II.
Hér á íslandi virðast vera til
„stórveldasinnar“ af ýmislegri gerð
og ólíkum „litarhætti“. En ætla
mætti, að allur þorri íslendinga sé
fvrst og fremst „smáþjóðasinnar“,
þ.e.a.s. telji hverja smáþjóð eiga
fullan rétt til frelsis og sjálfstæðs
menningarlífs i landi sínu. Og þvi
lielgari rétt, sem hún er meiri
menningarþjóð, starfsöm og frið-
söm. Sá íslendingur má teljast ger
„úr skrítnum sleini“, sem hefir sam-
úð með heimsvaldastefnu slén-þjóða,
og getur afsakað ágengni þeirra á
hendur smáþjóðunum. Og þá eigi
sízt, er ágengnin og ofbeldið bitnar
á þeim smáþjóðum, sem með al-
liliða framförum, dugnaði í störf-
um og þroskuðu félagslífi gælu ver-
ið stórþjóðum til fyrirmyndar. En
slíkar harmsögur hafa margar gerzt
í stvrjöld þeirri, er nú geisar. Og