Fréttablaðið - 17.06.2010, Qupperneq 20

20 17. júní 2010 FIMMTUDAGUR
FRÁ DEGI TIL DAGS
greinar@frettabladid.is
FRÉTTABLAÐIÐ Skaftahlíð 24, 105 Reykjavík SÍMI: 512 5000, ritstjorn@frettabladid.is FRÉTTASTJÓRAR: Arndís Þorgeirsdóttir arndis@frettabladid.is, Kristján Hjálmarsson, kristjan@frettabladid.is Trausti Hafliðason trausti@frettabladid.is og Höskuldur Daði Magnússon (dægurmál) hdm@frettabladid.is
MENNING: Páll Baldvin Baldvinsson fulltrúi ritstjóra pbb@frettabladid.is HELGAREFNI: Anna Margrét Björnsson amb@frettabladid.is og Sigríður Björg Tómasdóttir sigridur@frettabladid.is ALLT OG SÉRBLÖÐ: Roald Eyvindsson roald@frettabladid.is og Sólveig Gísladóttir solveig@frettabladid.is
ÍÞRÓTTIR: Henry Birgir Gunnarsson henry@frettabladid.is LJÓSMYNDIR: Pjetur Sigurðsson pjetur@frettabladid.is FRAMLEIÐSLUSTJÓRI: Kolbrún Ingibergsdóttir kolbrun@frettabladid.is
ÚTGÁFUFÉLAG: 365 miðlar ehf. STJÓRNARFORMAÐUR: Ingibjörg S. Pálmadóttir FORSTJÓRI OG ÚTGÁFUSTJÓRI: Ari Edwald
RITSTJÓRI: Ólafur Þ. Stephensen olafur@frettabladid.is AÐSTOÐARRITSTJÓRI: Steinunn Stefánsdóttir steinunn@frettabladid.is
Fréttablaðið kemur út í 90.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að
fá blaðið í völdum verslunum á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í
gagnabönkum án endurgjalds. Issn 1670-3871
A
llar líkur eru á að leiðtogar aðildarríkja Evrópu-
sambandsins samþykki á fundi sínum í dag að hefja
aðildarviðræður við Ísland. Það er enn einn áfanginn
í endurreisn íslenzks samfélags og efnahagslífs eftir
hrunið. Ísland þarf á öflugum bandamönnum að halda,
nothæfum gjaldmiðli og skýrum ramma um efnahagsstefnuna.
Þetta fæst allt með inngöngu í ESB.
Sumir andstæðingar ESB-aðildar fara hamförum yfir að fjall-
að skuli um málið á þjóðhátíðardegi Íslendinga. Gunnar Bragi
Sveinsson, þingmaður Framsóknarflokksins, kallaði það „hroka“
af hálfu ESB að ræða málið á þessum degi. Fundardagurinn, sem
var ákveðinn fyrir löngu, ekki ólíklega áður en Ísland sótti um
aðild að ESB, er auðvitað tilviljun. En vilji menn lesa eitthvað út
úr tilviljunum ættu menn frekar að fagna því að ákvörðunina
beri upp á þennan dag, því að hún er til merkis um að Ísland njóti
viðurkenningar sem sjálfstætt,
evrópskt lýðræðisríki. Ísland
er velkomið í hóp nærri þrjátíu
annarra, sem taka sameiginleg-
ar ákvarðanir um mikilvæg mál
en hafa hvorki fórnað sjálfstæði
sínu né sérkennum.
Þingmenn úr fjórum flokkum
hafa lagt fram á Alþingi tillögu
um að aðildarumsóknin verði dregin til baka. Í rökstuðningi
þeirra segir meðal annars að umsókn um aðild að Evrópusam-
bandinu gerbreyti áherzlum Íslands í utanríkismálum. Það er
alröng fullyrðing. Evrópusambandsaðild er þvert á móti rökrétt
framhald af þeirri utanríkisstefnu, sem hefur verið rekin á lýð-
veldistímanum og gengur út á að rótfesta Ísland í kjarna sam-
starfs vestrænna lýðræðisríkja, en standa þar ekki á jaðrinum.
Ástand undanfarinna ára, þar sem Ísland stendur utan við, hefur
verið á skjön við þá stefnu sem var mótuð á fyrstu árum lýðveld-
isins. Í rauninni þarf miklu ýtarlegri rökstuðning fyrir því að
standa utan Evrópusambandsins en að ganga inn, í félagsskap þar
sem flest nánustu vina- og bandalagsríki Íslands eru fyrir.
Andstæðingar aðildar hafa réttilega gagnrýnt að pólitíska for-
ystu fyrir umsókninni vanti. Þótt utanríkisráðherrann hafi haldið
vel á málinu, er ríkisstjórnin augljóslega klofin í því. Meðal þeirra
sem hafa gagnrýnt forystuleysið er formaður Sjálfstæðisflokks-
ins, Bjarni Benediktsson, sem sagðist hér í blaðinu á þriðjudag
myndu styðja tillöguna um að draga aðildarumsókn til baka.
Fyrir síðasta landsfund Sjálfstæðisflokksins sagðist Bjarni hins
vegar vilja að samþykkt yrði opið umboð fyrir forystu flokks-
ins að „taka heils hugar þátt í samningaviðræðum sem kunna
að leiða til ESB-aðildar á grundvelli tiltekinna samningsmark-
miða“. Niðurstaðan varð önnur og ekki varð vart við að vænt-
anlegur formaður beitti sér gegn henni á landsfundinum. Þar
með afsalaði Sjálfstæðisflokkurinn sér sínu sögulega hlutverki,
sem hefur verið að hafa forystu fyrir meiriháttar ákvörðunum
í utanríkismálum þjóðarinnar, ekki sízt um þátttöku í samstarfi
vestrænna lýðræðisríkja.
Það fer forystusveit Sjálfstæðisflokksins ekki vel að kvarta
undan forystuleysi í Evrópumálunum. Hún ætti sjálf að sýna
þessa forystu.
HALLDÓR
Ólafur Þ.
Stephensen
olafur@frettabladid.is
SKOÐUN
Þrautseigja í blóð borin
Árið 2008 kom út skýrsla á vegum for-
sætisráðuneytisins um ímynd Íslands.
Að mati skýrsluhöfunda fólst sérstaða
Íslendinga í frelsisþrá og athafnagleði
sem hefði fylgt Íslendingum allt frá
landnámi. „Aðlögunarhæfni og þraut-
seigja eru talin Íslendingum
í blóð borin og hafa gert
þjóðinni kleift að lifa af í
harðbýlu landi í nábýli við
óblíð náttúruöfl.“ Lagt var
til að stjórnvöld réðust í
kynningarátak til að koma
þessari ímynd á framfæri
við aðrar þjóðir. Gott væri
að fá atvinnulífið líka í lið
með sér.
Ímynd í stað aðgerða
Í skýrslu rannsóknarnefndar Alþingis
er fjallað um Ímyndarskýrsluna. Þar
stendur meðal annars: „Hugmyndir
um sérstöðu og ágæti okkar Íslend-
inga urðu áberandi á „góðæristím-
anum“ og áttu eflaust sinn þátt í því
að stór hluti þjóðarinnar varð sleginn
eins konar blindu á hættumerki og
hve móttökuskil-
yrði fyrir hvers
konar aðvaranir
og gagnrýni voru
slæm.“ Markaðs-
átak hafi ekki
getað komið í
stað nauðsyn-
legra aðgerða.
Skýrslan orðin að veruleika
Það er vert að rifja þetta upp því
ekki verður betur séð en að nýlegt
markaðsátak stjórnvalda, Inspired
by Iceland, sem og auglýsingaher-
ferð Icelandair leggi upp með sömu
forsendur og útfærslur og gert var í
Ímyndarskýrslunni. Á heimasíðu utan-
ríkisráðuneytisins er markmið átaksins
sagt vera að „draga úr neikvæðum
áhrifum á trausta markaði sem tekið
hefur langan tíma að byggja upp“.
Sama markmið lá að baki Ímynd-
arskýrslunni. Eða eins og segir í
Rannsóknarskýrslunni: „Veruleikanum
skyldi breyta með ímyndarvinnu, enda
mögulegt að „tala“ markaðinn bæði
upp og niður.“ bergsteinn@frettabladid.is
17. júní er góður dagur til að ákveða að hefja
aðildarviðræður Íslands og Evrópusambandsins.
Ísland er velkomið
Það er orðið hálfgert tískufyrirbæri íslenskra stjórnmálamanna að boða
sparnað með sameiningu ríkisstofnana.
Vissulega er það ágætis leið þegar það er
mögulegt að ná niður kostnaði með sam-
einingunum. En vel skal vanda það sem
lengi skal standa segir máltækið og vísast
er þörf á því að skipulag opinberra stofn-
ana sé eins og best verður á kosið. Í því felst
auðvitað að þjónustan sé góð og aðgengileg
fyrir borgarana á sama tíma og reynt er að
koma í veg fyrir alla sóun og bruðl. Skýrsla
rannsóknarnefndar Alþingis leiddi aldeilis í
ljós brotalamir á íslenskri stjórnsýslu og er
nauðsynlegt að koma í veg fyrir að sleifarlag
fái að viðgangast í ríkiskerfinu, sem og ann-
ars staðar.
Hins vegar eru til mýmörg dæmi um að
sameiningar hafi orðið til trafala bæði í
einkageiranum og hinum opinbera. Fyrir
því eru margar ástæður. Í sumum tilvikum
flækist stjórnkerfið um of og boðleiðir verða
flóknar sem gerir vinnuna erfiðari. Í öðrum
tilvikum passar kúltúrinn einfaldlega ekki
saman. Að ná fram hagræðingu úr samein-
ingum stofnana eða fyrirtækja getur tekið
talsverðan tíma, jafnvel mörg ár, og þarfn-
ast alltaf nokkurrar yfirlegu.
Sjálfsagt er það þess vegna sem mörgum
brá í brún þegar nýr meirihluti í Reykjavík
tilkynnti um stórfelldar breytingar á nefnda-
skipulagi Reykjavíkurborgar. Hagræðing-
in tók ekki nema fimmtán daga. Vitaskuld
er enginn á móti hagræðingu og aðhaldi og
ætla ég síst af öllum að setja mig upp á móti
því að reynt sé að spara á þessum síðustu og
verstu tímum. Ég verð að treysta því að um
sé að ræða úthugsaðar tillögur og að allar
ákvarðanir hafi verið teknar af mikilli yfir-
vegun og skynsemi. Hins vegar má ætla að
nýr meirihluti hafi verið að flýta sér dálítið
þegar í ljós kom við skipun formanns stjórn-
ar Strætó bs. að fulltrúi Besta flokksins
uppfyllti ekki starfsgengisskilyrðin. Hefur
einhverjum líklega láðst að fletta upp lögum
og reglum í því tilviki. En þar gildir vonandi
hið fornkveðna: Fall er faraheill!
Kálsopi
Hagræðing í
ríkisrekstri
Líf
Magneudóttir En þar gildir von-
andi hið forn-
kveðna: Fall er
faraheill!
Ósykrað
Hollur barnamatur fyrir 12 mánaða og eldri
www.barnamatur.is
Fjölbreytt og gott
veganesti fyrir lífið