Fréttablaðið - 12.11.2010, Qupperneq 24

24 12. nóvember 2010 FÖSTUDAGUR
Í tilefni af grein sr. Báru Friðriks-dóttur sem birtist í fréttablað-
inu 6. nóvember er nauðsynlegt
að koma með eftirfarandi leiðrétt-
ingar á ýmsum rangfærslum sem
þar koma fram vegna tillögu Besta
flokksins, Samfylkingar og Vinstri-
grænna um samstarf skóla og trú-
félaga. Þar skrifar hún m.a. að í til-
lögum ráðsins sé því haldið fram að
„alfarið ætti að hætta með kirkju-
ferðir á skólatíma“. Sú staðhæfing
stenst ekki þar sem áfram er gert
ráð fyrir vettvangsheimsóknum í
kirkjur sem og húsnæði annarra
trúfélaga sem hluta af kennslu í
trúarbragðafræði samkvæmt
gildandi aðalnámskrá. Varðandi
aðkomu presta að sálrænum áföll-
um og sorgarviðbrögðum kemur
fram í tillögunni að ef kalla eigi til
fagaðila frá trúar- og lífsskoðunar-
félögum (t.d. presta) vegna áfalla í
skólum, þá skuli það aðeins gert að
höfðu samráði skólastjóra við for-
eldra allra hluteigandi barna. Því er
ekki verið að loka á aðkomu presta
sem fagaðila að sálrænum áföllum
eins og fram kemur í greininni.
Einnig er tekið fram í grein sr.
Báru að ekki þurfi að borga prest-
inum sérstaklega fyrir áfallahjálp
í skólum en þess þurfi hins vegar
ef aðrir fagaðilar eru kallaðir til.
Samkvæmt mínum upplýsingum
eru prestar þjóðkirkjunnar opinber-
ir starfsmenn og laun þeirra borg-
uð úr samfélagslegum sjóðum. Hins
vegar er það ríkið sem greiðir laun
þeirra en ekki sveitarfélögin sem
reka leik- og grunnskólanna.
Í greininni er talað um að 90%
foreldra barna í reykvískum skól-
um séu kristin. Það er hins vegar
þannig skv. upplýsingum frá Hag-
stofu Íslands að um 70% foreldra
reykvískra barna á grunnskólaaldri
tilheyra þjóðkirkjunni eða öðrum
kristnum söfnuðum. Sú staðreynd
að meirihluti skólabarna sé krist-
inn réttlætir hins vegar ekki að
mínu mati að brjóta megi á réttind-
um minnihluta barna í grunnskól-
um Reykjavíkur. Það er hlutverk
opinberra skóla að koma til móts
við öll börn óháð trúar- og lífsskoð-
unum þeirra eða foreldra þeirra.
Það er því ekki þannig að réttindi
meirihlutans vegi þyngra en rétt-
indi minnihlutans þegar unnið er
að ýmis konar mannréttindamál-
um. Fram kemur í lögfræðiáliti
sem unnið var fyrir menntamála-
ráðuneytið um trúarbragðafræðslu
í leik- og grunnskólum á árinu að
taka þurfi mið af og tryggja sjón-
armið þeirra sem ekki aðhyllast
sjónarmið meirihlutans í þessum
efnum.
Einnig er tekið fram í tillögunni
að sígildir söngvar, dansar og leik-
ir sem tengjast rótgrónum hátíð-
um s.s. jólum haldi sessi í leik- og
grunnskólum borgarinnar. Það er
því ekki verið að stela jólunum frá
reykvískum börnum eða hrófla við
hefðbundnum jólaundirbúningi í
skólum borgarinnar. Ekki er verið
að „banna“ kirkjuheimsóknir t.d.
fyrir jól í þeim tilgangi að taka
þátt í helgihaldi heldur gengur til-
lagan út á það að slíkar heimsókn-
ir fari fram utan skólatíma. Þannig
er það í öðrum sveitarfélögum, til
að mynda Garðabæ, og hefur sam-
kvæmt minni bestu vitund gefið
góða raun.
Þau rök að þau börn sem ekki
fari í kirkjuheimsóknir „fái önnur
verkefni á meðan“ eru umdeilan-
leg. Í skýrslu starfshóps mennta-
sviðs Reykjavíkurborgar um sam-
starf kirkju og skóla frá árinu 2007
er t.d. tekið fram að forðast skuli
aðstæður þar sem börn eru tekin
út úr hópnum. Einnig kemur fram í
lögfræðiáliti menntamálaráðuneyt-
isins um trúarbragðafræðslu í leik-
og grunnskólum að við kennslu
ungra barna beri að varast aðstæð-
ur þar sem börn eru tekin út úr
hópnum. Þar kemur einnig fram að
ef ekki væri verið að kenna trúar-
brögð heldur kenna um trúarbrögð
væri minna tilefni til að útiloka
börn frá hópnum vegna trúar- og
lífsskoðana þeirra eða foreldra
þeirra. Þess má einnig geta að til-
laga mannréttindaráðs er í öllum
meginatriðum samstíga þeim leið-
beinandi reglum sem þjóðkirkj-
an setti sér um samskipti sín við
leik- og grunnskóla frá árinu 2008.
Það hlýtur að vera „besta þjónust-
an við börnin“ í skólum borgarinn-
ar að skapa skólasamfélag þar sem
allir tilheyra og eru þátttakendur
í starfinu sem hluti af heildinni,
óháð trúarbrögðum.
Tillaga mannréttindaráðs um skóla fyrir alla
Mannréttindi
Elín
Sigurðardóttir
fulltrúi VG í
mannréttindaráði
Reykjavíkur
Hvað er stjórnmálamenning? Menning í stjórnmálum er
fyrsta svarið og myndu margir
segja það útúrsnúning. Þetta getur
verið framkoma, hefðir, samstaða,
ábyrgð, beiting hugmynda og hug-
taka, uppeldi og ýmislegt annað.
Okkur virðist skorta flest af þessu.
Í stjórnmálum koma fram hags-
munir stjórnmálamanna og þeirra
sem þeim hafa fengið atkvæði sitt.
Stjórnmál eiga að snúast um hug-
myndir og hugtök og hvernig þeim
er beitt. Þau koma óljóst fram hjá
okkur og eru ekki til leiðsagnar
eins og eðlilegt væri í heilbrigðu
umhverfi stjórnmála. Það er líkt
og stjórnmálamenn starfi lítið
eftir hugmyndum heldur næstum
eingöngu eftir hagsmunum. Þessi
staðreynd hefur greinileg áhrif á
umræðuhefðina sem er hefð átaka.
Væru hugmyndir leiðarhnoða sem
hægt væri að leiða sig eftir væru
umræður um stjórnmál mun gagn-
legri og til meiri upplýsingar en nú
er. Umræðan hjá okkur fer fljótt að
beinast að átökum, ekki að kryfja
mál til mergjar heldur að finna
höggstað á viðmæl-
anda. Það virkar illa á
áheyrendur sem skynja
að slíkar umræður eru
ekki til að leysa vanda.
Annað sem við þurf-
um að ala okkur upp í
er að sýna ábyrgð og
rækta traust. Þingmenn
verða að vakna við þann
vonda draum að rúm-
lega sjö af hverjum
hundrað bera traust til
Alþingis. Hvaða vinnu-
staður getur skellt
skollaeyrum við slíku?
Hvaða traust á stjórnmálaflokk-
ur skilið sem gengur til samstarfs
við stjórnarmyndun um eitt brýn-
asta mál samfélagsins með því að
lýsa því strax yfir að hann sé and-
snúinn því? Hver er ábyrgðin sem
hann gengst undir? Þetta brýtur
gegn stjórnmálamenningu sem
er heilbrigð, enda er nú að koma
á daginn að flokkurinn hopar frá
þeirri verklegu lausn sem hann
hafði gengist undir. Ótrúlega lágt
leggst Alþingi þegar þingmenn úr
öllum flokkum nema einum bera
fram tillögu um að sneiða
hjá lögum sem það sama
þing hefur áður samþykkt
um viðræður við Evrópu-
sambandið til að þjóna
stundarhagsmunum. Slík
framkoma í stjórnmálum
hlýtur að teljast viðundur
meðal annarra Evrópu-
þjóða. Kannski eru þessir
þingmenn að undirstrika
að þeir eigi enga samleið
með Evrópu. Getur nokk-
ur heilbrigður einstakl-
ingur borið traust til slíks
þings?
Við verðum að koma hér á festu
og samkvæmni í þingstörfum og
við setningu laga, Alþingi þarf
líka eftirlitsstofnun á þessu sviði.
Stjórnvöld starfa losaralega, stefna
til lengri tíma er lítið á dagskrá.
Starfshópar innan stjórnkerfis fá
ekki erindisbréf, bóka ekki niður-
stöður og skila ekki skýrslu um
hver árangur hafi orðið. Í rann-
sóknarskýrslu Alþingis er nefnt
dæmi af ráðherranefnd sem vissi
varla að hún væri til, hvað þá að
hún gerði eitthvað.
Fólk hefur ímugust á stjórnmála-
flokkum og margir vilja losna við
þá. Það yrði merki um hnignun. Við
finnum engin betri tæki til að beita
í stjórnmálum en flokka en þá má
bæta. Mig grunar að félagsstarf
innan flokkanna sé nú á dögum
mun minna en var fyrir nokkr-
um áratugum. Flokkarnir starf-
ræktu þá stjórnmálaskóla sem
líklega voru nær eingöngu flokks-
skólar. Við þurfum uppeldisskóla
í stjórnmálum þar sem kennt er
að umgangast hugmyndir og hug-
tök af skilningi og virðingu, þar
sem menn læra hvar ábyrgð liggur
og hvernig eigi að vinna og rækta
traust á þessu sviði. Einnig hvernig
stjórnmálamenn eiga að vinna með
almenningi en ekki til að blekkja
hann. Væntanlegt stjórnlagaþing
gæti tekið þetta til umræðu og skil-
að um það áliti til Alþingis.
Hvað er stjórnmálamenning?
Stjórnmál
Haukur
Sigurðsson
sagnfræðingur
Ef orku- eða veitufyrirtæki skil-ar eigendum sínum arði, jafn-
gildir arðurinn þá skattlagningu á
notendur? Þessi spurning var sett
fram hér í blaðinu í gær og nið-
urstaða skrifarans virtist vera að
svo væri. Voru Hvergerðingar og
Kópavogsbúar sérstaklega tiltekn-
ir sem meint fórnarlömb Reykvík-
inga í þessum efnum.
Nú háttar svo til að Kópavogs-
búar áttu hlut í Orkuveitu Reykja-
víkur. Bæjaryfirvöld kusu að selja
hann. Með því afsöluðu þau sér
ábyrgð á tiltekinni þjónustu við
íbúana og fengu í staðinn hundr-
uð milljóna í bæjarsjóð til að reka
leikskóla, bæta gönguleiðir eða
sinna öðrum
þjóðþrifaverkum
í sveitarfélaginu.
Bæjaryfirvöld
í Hveragerði
gerðu slíkt hið
sama. Þau seldu
OR hitaveituna
sína, ekki síst
til að tryggja
íbúum verð á
þjónustunni sem
bæjarfélagið
treysti sér ekki
til að tryggja.
Talsverðar fjár-
hæðir runnu í
bæjarsjóðinn
og ábyrgðin á
rekstrinum er Orkuveitu Reykja-
víkur.
Gjaldskrá fyrir sérleyfisþjón-
ustu á borð við veiturnar er háð
ströngum reglum og er undir eft-
irliti stjórnvalda. Þau fylgjast
með því að verð á þjónustunni sé í
samræmi við kostnað eða fé sem í
rekstrinum er bundið. Jafnframt
er talið rétt að sá sem á veituna fái
arð fyrir það að taka ábyrgð á að
veita þjónustuna og vera með fjár-
muni sína bundna í veitukerfum
frekar en að vera t.d. með þá inni
á banka. Sá arður má vera svipað-
ur og vextir af ríkisskuldabréfum.
Takmarkaður arður veitufyrir-
tækja er ekki skattlagning heldur
eðlilegt afgjald til eigenda fyrir að
taka ábyrgð sem aðrir taka ekki.
Um arð af
veiturekstri
Orkuveitan
Eiríkur
Hjálmarsson
upplýsingafulltrúi
Arður
veitufyrir-
tækja er
ekki skatt-
lagning
heldur
eðlilegt
afgjald
Tillaga mannrétt-
indaráðs er í öllum
meginatriðum samstíga
þeim leiðbeinandi reglum
sem þjóðkirkjan setti sér
Fólk hefur
ímugust á
stjórnmála-
flokkum og
margir vilja
losna við þá.
Meira í leiðinniWWW.N1.IS / SÍMI 440 1000
REYNSLUBOLTAR
MEÐ RÍKA
ÞJÓNUSTULUND
HJÓLBARÐAVERKSTÆÐI N1
KOMDU VIÐ Á NÆSTA
HJÓLBARÐAVERKSTÆÐI
N1. VIÐ TÖKUM VEL
Á MÓTI ÞÉR.
· Hjólbarðaþjónusta fyrir alla bíla, stóra, smáa, gamla og nýja
· Fagleg og skjót vinnubrögð
· Hagstætt verð
· Landsins mesta úrval af dekkjum og felgum
· Á dekkjahótelum N1 býðst þér að geyma sumardekkin
gegn vægu gjaldi
· Bjóðum vaxtalaus lán til allt að 12 mánaða, aðeins 3%
lántökugjald
Kynntu þér nýja vefverslun með hjólbarða á www.n1.is
N1 VEGAA
ÐSTOÐ
FYRIR REY
KJAVÍK O
G NÁGREN
NI
Hafðu sam
band ef bí
llinn bilar!
Opið allan
sólarhring
inn, alla da
ga.
Sími 660 3
350
FRÉTTIR VIÐSKIPTI ÍÞRÓTTIR LÍFIÐ UMRÆÐAN
Meiri Vísir.