19. júní - 19.06.1975, Síða 41

Árið 1954 var slcipuð af rikisstjórninni nefnd til að athuga
skólalöggjöfina. Engin kona var í nefndinni. Stjórn KRFl
kvartaði um þetta og fékk þvi til leiðar komið að konu var
baitt i nefndina.
Eftir erindi Magnúsar Gíslasonar, sem fyrr er getið var
skipuð nefnd innan KRFl til að gera tillögur og ályktanir um
fræðslu- og skólamál. Eftirfarandi var samþykkt á fundi í
október 1963:
I. Um almenna skólafræðslu o. fl.
a) að enda þótt lenging árlcgs skólatima hér á landi kunni að
vera óhjákvæmileg, þó sé eigi að siður nauðsynlegt að lengja
daglega skólaveru nemenda með það fyrir augum að létta
lestur og aðra heimavinnu nemenda til undirbúnings
kennslustunda næsta dags.
b) að í sambandi við jafnrétti karla og kvenna beri að kenna
telpum og drengjum hið sama í verklegum greinum,
c) að nauðsynlegt sé, að námsskránni sé betur framfylgt í
ýmsum atriðum en nú á sér stað, t. d. að námskeið í hjálp
í viðlögum, sem námsskráin gerir ráð fyrir, séu skilyrðis-
laust haldin,
d) að öll barna- og unglingafræðsla þurfi meira en áður að
miðast við hvern einstakling og leitast sé við, að hann nái
þeim þroska, sem hann hefur möguleika til, svo að persónu-
legir hæfileikar hvers og eins fái notið sín,
e) að allt skyldunám barna- og unglingastigsins fari fram und-
it- sömu skólastjórn og sé bekkjarkennsla sem mest i hönd-
um eins manns, meðan skyldunám varir. Kennslan sé öll
í höndum uppeldisfróðra manna,
f) að kennsla í kristnum fræðum fari fram bæði ár unglinga-
stigsins, enda sé sérstök áherzla lögð á þá námsgrein alla
skólagöngu barnsins sem undirstöðu siðgæðisuppeldis,
g) að undanþágur fró unglingaprófi fyrir heilbrigð böm eigi
ekki að eiga sér stað,
lt) að til séu skólar, sem taki við börnum frá 6 óra aldri til
náms og leikja ókveðinn stundafjölda á dag.
II. Um fratðslu afbrigðilegra barna.
Að því sé unnið að koma upp svo fljótt, sem verða má:
a) deildum fyrir 7 ára börn, sem samkvæmt skólaþroskaprófi
reynast ekki hafa skólaþroska,
b) hjálparbekkjum fyrir tornatm börn 8 ára og eldri,
c) lestrarhjólp (klinik) fyrir greind börn með sérstaka lestrar-
örðuleika (dyslexi),
d) upptökuheimili eða lækningastöð fyrir mjög taugaveikluð
börn,
e) sérskóla eða deildum fyrir börn með hegðunarvandkvæði,
f) vanvitraskóla,
— og ennfremur:
g) að fyrir ]tví verði séð, að óhugasamir kennarar um þessa
sérstöku grein kennslu eigi kost sérmenntunar á því sviði
við Kennaraháskóla Islands,
h) að sálfræðideild skóla sé falið að rannsaka og úrskurða þau
börn til sérkennslunnar, sem kennarar og skólastjórar við-
komandi barna telja að þurfi hennar,
i) að samin verði sérstök námsskrá fyrir hjálpardeildirnar,
k) að samdar verði sérstakar kennslubækur og útbúin sérhæfð
kennslutæki fyrir afbrigðileg börn.
Allar þessar tillögur voru sendar sambandsfélögunum út um
land.
Margt af þvi, sem þar er fjallað um, er þegar komið í fram-
kvæmd eins og t. d. 6 ára deildir, geðdeildin við Dalbraut,
hjálpardeildir o. fl., en annað er í uppsiglingu, einkum hér á
þéttbýli ssvæðinu.
Aðalmál fulltníaróðsfundar KRFÍ árið 1966 var: Réttinda-
mál barnsins. Nokkur framsöguerindi voru flutt og ýmsar
ólyktanir gerðar þar að lútandi. T. d. var talið æskilegt að
leikvellir væru við öll fjölbýlishús, öll börn undir skólaskyldu-
aldri ættu rétt til að vera ó gæzluvöllum, leikskólum eða dag-
heimilum, dagvistunarheimili ættu að vera við alla barnaskóla
og margt, margt fleira kom fram i tillögum, sem samþykktar
voru ó þessum fulltrúaráðsfundi. Nú vitum við að leikvellir
eru komnir við flest fjölbýlishús, alltaf er verið að fjölga gæzlu-
völlum og leikskólum. Dagvistunarheimilum hefur þegar verið
komið á stofn á nokkrum stöðum i Reykjavik, og ennfremur
eru svokölluð skólaathvörf ó þrem stöðum, i Austurbæjar-
barnaskóla, í Fellaskóla og við Hagamel. Samt vantar mikið
enn]iá til að þörfinni sé fullnægt, en þetta er þó í áttina.
Á landsfundi KRFl 1972 var m. a. rætt um uppeldismál.
Umræðuhópur ræddi mólið og gerði eftirfarandi lillögur, sem
samþykktar voru:
1. Viðhorf til uppeldismála þarf að breytast á þann hátt, að
talið verði nauðsynlegt, að allir foreldrar og forráðamenn
barna hljóti fræðslu, sem stuðli að meiri óbyrgðarkennd sem
uppalendur.
2. a) Uppeldisfræðsla verði á skyldunáms og gagnfræðastigi.
b) Að i hverju sveitarfélagi verði slík fræðsla á boðstólum,
og foreldrar séu hvattir til að sækja fræðslufundi um upp-
eldismál.
c) Að fjölmiðlar og þá einkum sjónvarpið séu hagnýttir í
þessu skvni meira en vei ið hefur.
3. Samfélagslegar úrbætur:
a) Vegna breyttra fjölskyldu- og ])jóðfélagshátta telur
fundurinn að stórauka þurfi samfélagslegar úrbætur á
sviði uppeldismála.
b) Fjölga þarf dagheimilum, leikskólum, skóladagheimilum,
lómstundaheimilum, gæzlu- og starfsvöllum, Skulu öll
börn, sé þess óskað, eiga kost á að sækja þessar stofnanir.
c) Þörf er ó að auka virðingu fyrir verknámi og verkleg
kennsla sé aukin i skólum og drengjum og telpum gef-
ínn kostur á sama verkefnavali.
ó) Ik)gð er áherzla á að stefna beri markvisst að auknum
tengslum milli foreldra og allra þeirra stofnana, sem
að framan eru nefndar og benda má á, að æskilegt væri,
að foreldrar væru með í ráðum varðandi uppbyggingu,
skipulagningu og starfrækslu allra þessara stofnana.
e) Ennfremur verði stofnað foreldrafélag í hverju skóla-
hverfi við barna- og unglingaskólana, tómstundastarf
skipulagt í hinum ýmsu bæjarhverfum og bæjarfélögum.
Er skorað á skólayfirvöld að beita sér fyrir virku sam-
starfi i milli skóla og heimila.
f) Fundurinn hvetur eindregið foreldra til að láta i ljósi
skoðanii- sinar á þessum mólum á opinberum vettvangi.
Að lokum skal þess getið, að allar þær tillögur, sem nefndar
hafa verið, voru á sínum tíma sendar stjórnvöldum og fjöl-
miðlum, eins og alltaf með tillögur, sem félagið samþykkir.
Timans vegna hef ég farið mjög fljótt yfir sögu og aðeins
stiklað á stóru, en það hefði verið liægt að nefna margt fleira,
sem félagið hefur gert í þessum málum.
19. JÚNÍ
39