19. júní - 19.06.1979, Blaðsíða 28

Hjónin Ragnheiður Ragnarsdóttir og Svanur Jóhannesson.
Foreldra-
Á síðastliðnum vetri voru haldin
í Reykjavík foreldranámskeið á
vegum Geðverndarfélags fslands.
Var þeim einkum ætlað að veita
fyrirbyggjandi fræðslu um uppeldi
unglinga og hin ýmsu vandamál,
sem tengjast þvi aldursskeiði.
Frumkvæði að þessu starfi áttu
tveir félagsráðgjafar, þær Sigrún
Júlíusdóttir og Ingibjörg Pála
Jónsdóttir. Skipulögðu þær nám-
skeiðin og önnuðust jafnframt
fræðsluna, en Sigrún hafði kynnst
sams konar starfsemi, er hún vann
við geðheilsuverndarstöð í Banda-
rikjunum veturinn 1977—1978.
Lék henni hugur á að gera tilraun
með slík námskeið, er heim kom.
Þar sem hér er um að ræða at-
hyglisverða nýlundu í málum, er
lúta að vernd fjölskyldunnar, þótti
19.júní forvitnilegt að fregna nánar
af þessu starfi. Var leitað til
tveggja þátttakenda, hjónanna
Ragnheiðar Ragnarsdóttur og
Svans Jóhannessonar, og svöruðu
þau góðfúslega spurningum
blaðamanns.
Hvers vegna tókuð þið þátt í
þessu námskeiði?
Ragnheiður verður fyrst fyrir
svörum: „Ég sá þetta auglýst í
blöðunum og mér þótti þetta strax
forvitnilegt, hér var eitthvað nýtt á
ferðinni, sem vakti áhuga minn. Ég
sagði manninum mínum frá þessu
og spurði hann, hvort hann væri
ekki til í að koma með mér.“
Svanur sagðist strax hafa fengið
áhuga, enda ættu þau þrjá syni á
unglingsaldri og teldu vera þörf á
fræðslu fyrir foreldra, einkum þar
sem tengsl heimila við skólana
væru nánast engin hjá þessum
aldurshópi. Annars hefðu þátttak-
endur alls ekki allir verið með
unglinga á sínum snærum, „sumir
voru búnir að ljúka uppalenda-
hlutverki sínu og aðrir voru ein-
göngu með yngri börn.“
Hvernig fór námskeiðið fram?
„Það var kennt eitt kvöld í viku í
tíu vikur. Venjulega fór einn
klukkutími af tveimur í fyrirlestra,
sem stjórnendur skiptust á um að
halda. Síðari tíminn fór svo í um-
ræður meðal þátttakenda og
stjórnenda. I byrjun var hópnum,
sem taldi tuttugu manns, skipt í
tvennt og niðurstöður hvors hóps
um sig kynntar í tuttugu manna
hópnum. En samhugur innan
hópsins náðist mjög fljótt, þannig
að meirihluta námskeiðsins fóru
umræður fram í einum hópi í
nokkurs konar hringborðsstíl,
nema hvað borðið vantaði. Þá var
útbýtt bæklingum og heimaverk-
efnum, sem voru svo rædd í hópn-
um, og eitt kvöldið voru sýndar
skyggnur.“
Um hvað var einkanlega fjallað
á námskeiðinu?
Ragnheiður og Svanur rifja upp
hin margvíslegu efni fyrirlestr-
anna. „Einn var til dæmis um
fjölskylduna í sögulegu samhengi,
hvernig hún hefur breyst með
breyttum þjóðfélagsháttum, þá
var fjallað um þroskaferil barnsins
og unglingsáranna. Foreldravald
var tekið fyrir sérstaklega, einnig
kynfræðsla, áfengismál, fíkniefni
og reykingar, sem sé flest það, sem
varöar sérstök vandamál unglings-
áranna.“
„En meginviðfangsefni nám-
skeiðsins11 sagði Svanur, „var tjá-
skipti fjölskyldu og virk hlustun.
Þetta var einkum kennt með æf-
ingum þátttakenda og var einstak-
lega vcl að þessum þætti staöiö af
hálfu stjórnenda og skemmtilegt
að glíma við verkefnin.“
Ragnheiður bætti við: „Aðal-
atriðið er að reyna að átta sig á því,
hvernig við sem foreldrar förum að
því að tjá okkur við börnin og ckki
síður að læra að hlusta á þau
þannig, að við nemum ekki aðcins
orðin heldur og það, sem að baki
jjeirra býr. í jæssu sambandi er líka
mikilsvert atriöi að gera sér grein
fyrir hvernig foreldragerð við er-
um. Þar var greint á milli fjögurra
megingerða, sem flestir falla í að
meira eða minna leyti; það er yfir-
boðaraformið, hringlandaformið
og ofverndunarformiö, en j)að ku
vcra sú foreldragerð, sem að flestra
dómi veitir „gott“ uppeldi, enda
26