19. júní - 19.06.1979, Qupperneq 42

EINKAMÁL
Ég
er
ég
Þegar ég var lítil var ég ákveðin í
að giftast, jafnvel Jesú, bara ekki
„pipra“, það var svo ömurlegt.
Einhverja hugmynd um að þetta
væri sjálfvalið ástand, en ekki
ósjálfrátt, hafði ég strax. Ein vildi
ég ekki verða.
Eins og svo oft gerðist með
stelpur, þá gekk mér vel i skóla
fram að landsprófi, en þá datt
námsárangur niður úr öllu. Ég
vona að slikt sé ekki algengt lengur.
Það var frekar fúlt að þurfa að
velja nám. Hjúkrun, nei, blóðugt,
skrifstofudama, nei, leiðinlegt.
Blaðakona; framúrstefna, nei of
erfitt þar sem ég féll á landspróf-
inu. Á þeim tima hvarflaði ekki að
mér annað en hefðbundin konu-
störf, að minnsta kosti ekki upp-
hátt.
Eg tók hagnýta starfsmenntun,
bjó á meðan hjá foreldrum mínum,
fór svo að vinna fyrir mér. Að þvi
kom að ég var að kæfa þau og sjálfa
mig, þannig að ég flutti í ibúð i
bænum með þeirra hjálp. Mér
fannst ég hafa himin höndum tekið
og vera frjáls, frjálsleg, óháð, sjálf-
stæð.
Áður en tveir mánuðir voru
liðnir var ég oröin ófrísk. Eg varð
reyndar himinlifandi glöð, enda
þótt ég vissi að sambandið við
manninn væri ekki til frambúðar.
40
Mér datt aldrei annað i hug en að
eiga þetta barn. Var ég ekki á ís-
landi eða hvað? Er ekki þriðja
hvert barn eða svo lausaleiks barn
hér? Ég vann fyrir mér og átti íbúð,
hvað viltu meira? Punkturinn yfir
i-ið og engin maður til að banna
mér að lesa í rúminu á nóttunni.
Þetta var ákaflega eigingjarnt
sjónarmið. Maðurinn og barnið
voru ekki spurð álits. Meðgöngu-
timinn var spennandi, ég vann
fram á siðustu viku og var stolt,
ung og hraust. Barnið fæddist
heilbrigt og fallegt. — Alsæl —.
Mér fannst ég vera orðin félagi i
leynifélagi upphafinna. Móðir! Nú
gat ég líka tekið þátt í fæðingar-
frásögnum kvenna, sem mér hafði
verið lítið um áður. Nú skildi ég
innihaldið, aha þetta var lifið
sjálft.
Síðan flutti ég heim til mömmu
með barniö. Ég þorði ekki að vera
ein með svona litið, sagði ég mér,
enda þorði ég það ekki. Ég liföi
vernduð i sæluvimu i nokkrar vik-
ur, en þá fór mér að verða órótt.
Hvað gera nú sjálfstæðar konur?
Ég þáði alla þá hjálp sem mér
bauðst hjá foreldrunum og fór
aftur að vinna fulla vinnu. Eftir
nokkurn tima vissi ég ekki i hvorn
fótinn ég átti að stiga, komin heim
með barn og engar undirtektir
undir það að fara að búa ein með
barnið. Enda hver átti að passa
j^að? Dagheimili var næstum eins
og argasta fjarstæða. Eg flutti þrátt
fyrir allt og fór að flækjast um með
barnið í pössun til mömmu og föð-
urömmu, sem hefur verið eins og
klettur í þessu máli. Mér fannst ég
vera orðin eins og asni í jæssu, og
hugleiddi alvarlega að láta barnið
alveg i hendur ömmu (hvorrar
sem væri þær hefðu báðar tekiö
því). Sjálfsmyndin var gersamlega
hrunin. Lausnin hlaut að vera að
gifta sig. Það var eitthvað losara-
legt við þetta sjálfstæði hjá mér.
Þannig að ég gifti mig áður en árið
var liöið. Ég reyndi að lifa mig inn i
j^etta hlutverk. Hegða mér eins og
gift kona, j^að er stimpill, það leysir
vandamál. Það gekk illa. Forsend-
urnar rangar. Aftur komin i
klemmu, með að spyrja ekki hlut-
aðeigandi aðila heldur ákveða
jDetta sjálf útfrá einhverjum frös-
um. Mér varð ljóst að hjónabandið
yröi ekki langlíft, jaó fagnaði ég jtví
að verða ófrísk aftur. Nú fær
strákurinn systkini hugsaði ég, og
Joað varð — lítill bróðir. Kringum-
stæðurnar voru allt aðrar, fæðing-
in erfið, barnið óhraust sem ung-
barn, allt ómögulegt. Skilnaðurinn
nokkru seinna varð óumræðilegur
léttir, þá loks fannst mér fara að
rofa til. Ég fékk góð dagheimilis-
pláss rétt hjá vinnunni. Sá eldri var
jjá tveggja ára og hinn fjögurra
mánaða. Mér fannst ég byrja að sjá
fram á raunverulega tilveru, svo
undarlega sem það hljómar.
Mín fjölskylda var mér auðvitað
bakhjarl enn sem fyrr og fjöl-
skyldur pabbanna hafa reynst mér
og strákunum meir en vel. Sam-
bandið við pabbana varð Ji>olan-
legt, og ég fór að rétta úr kútnum,
ekki síst andlega. Þetta þurfti til
|:>ess að ég færi að sjá tilveruna
raunsætt, en ekki eins og eitthvað,
sem maður notar og hendir.
Vissulega er skilnaöur eins konar
ósigur, en ég sneri ósigri í
sigur. Mér fannst ég alls ekki eiga
erfitt JdóU ég væri ein með tvö lítil
börn. Auðvitað veit ég að ég nýt
forréttinda jjar sem jiessar frábæru
fjölskyldur eiga í hlut og ber mín
eigin auðvitað hæst. Þar sem j^au
bera hitann og |tungann af sjálf-
stæðisbaráttu minni. Mér finnst
núna að ég sé frjáls, eins frjáls og ég
get oröiö, Jdví ég held að frelsi sé
aöallega hugarástand. Enn hef ég
ekki öölast nægilegt fjármálavit, á
eftir að upplifa jiað frelsi, sem joví
fylgir. Ég trúi ekki öðru en að j)au
mál fari að leysast, ég er að reyna.