Sameiningin - 01.04.1925, Blaðsíða 19

113
af hundraði nýtra, leiðandi, skólagenginna manna í landinu yf-
irleitt vera á kirkjunnar vegum lí!ka. Því að eins og eg tók
fram á8ur, þá er congressinn ágætt sýnishorn af þeim hluta
þjóÖarinnar. En fyrst svo er ■— a15 níutíu prósent af menning-
ar-úrvali þjóðarinnar eru í kristinni kirkju, — hva'Ö verÖur þá
úr öllu þessu skrafi um kirkju-hruniÖ á vorri tí'Ö? ÞaÖ eru
ekki nema fjögur eða fimm ár síÖan þjóÖfrægur prestur lét
prenta bók eftir sig og sagöi þar, aÖ allur landslýðurinn væri
aÖ 'hverfa burt úr kirkjunni; aÖ áhrifa hennar gætti ekki fram-
ar í verulegum þjóÖþrifamálum; og lét hann í öllu á sér skilja,
að evangelisku kirkjurnar væri allar saman dauÖadæmdar og
ætti jafnvel ör-skamt eftir ólifaÖ. Eyrir þrem árum var stærð-
ar-bók útgefin, er í voru ritgiöröir eftir merka 'höfunda um
megin-þættina í amerísku þjóðlífi. Ekki var þar með einu oröi
minst á kirkjulíf eða trúarlegt ástand þjóðarinnar. Olli þetta
talsverðum umræðum, og útgefendur svöruðu aðfinningunni
með þeirri vandræða-viðbáru, að þeir hefði ekki fundið hæfan
mann til að rita þann kaflaflj. Þó samdi William Adams
Brown prófessor all-stóra bók nokkru síðar um kirkjulífið í
Ameríku, og var hún betur skrifuð og af meiri kunnugleik á
efninu, sem fyrir lá, heldur en nokkur ritgjörð í bókinni, sem
áður var nefnd. — Það var grunur flestra, að útgefendunum
hefði ekki fundist kirkjurnar mega sín svo rnikils í þjóðlífinu,
að umgetnngar væri vert; en sú skoðun á sér aðallega griðland
hjá ofurlitlum hópi hreykinna ofvita í New York, eins og kunn-
ugt er. Þegar að er gáð, þá kemur það upp úr dúrunum, að
málsmetandi, alvörugefnir og mentaðir Ameríkumenn eru
margfalt fleiri innan kirkjunnar en utan; og kirkjan er að miklu
leyti- þeirra. Og meira að segja, allir, sem tekiö hafa nokkurn
þátt í kirkjulegri starfsemi þessa lands á síðastliðnum fimtíu
árum, geta borið um það af reynslunni, að kirkjan hefir aldrei
haft svo vakandi auga á þörfum samtíðarinnar, aldrei svo ötul-
lega beitt sér fyrir umbóta-hreyfingum, aldrei verið svo áhrifa-
mikil, eins og einmitt nú. Hér um kvöldið var eg i samsæti,
sem haldið var á vegum samvinnu-nefndarinnar kirkjulegu —
Fcderal Council of Churches, til að heiðra og kveðja Alfred R.
Kimball. Hann hefir verið féhirðir nefndarinnar frá byrjun,
og teggur nú starfið niÖur. Fátt hefi eg heyrt jafn undursam-
legt, eins og söguna, sem hann og aðrir viS þaS tækifæri sögðu
af sí-vaxandi samúð og samvinnu á meðal kirknanna hér i Ame-
ríku, frá því er nefndin var stofnuð og fram á þennan dag; og
af auknum áhrifum kirkjunnar, bæði á iðnaðarsviðum og ekki