Fréttablaðið - 01.06.2011, Side 1

veðrið í dag
MEST LESNA
DAGBLAÐ Á ÍSLANDI
Sími: 512 5000
MEST LESNA
DAGBLAÐ Á ÍSLANDI*
*Samkvæmt prentmiðlakönnun Capacent Gallup janúar – mars 2011
Miðvikudagur
skoðun 16
2 SÉRBLÖÐ
í Fréttablaðinu
Allt
Markaðurinn
1. júní 2011
126. tölublað 11. árgangur
Þolendur kynferðis-
brota eru í lang-
flestum tilfellum konur. Karlar
fá yfirleitt greidda alla upp-
hæðina sem þeim er dæmd
í bætur vegna líkamsárásar.
HALLDÓR ÞORMAR HALLDÓRSSON
LÖGFRÆÐINGUR HJÁ
SÝSLUMANNINUM Á SIGLUFIRÐI
Sölufulltrúi: Jóna María Hafsteinsdóttir jmh@365.is 512 5473
Vorvaka í minningu Guðmundar Halldórssonar, rit-
höfundar frá Bergsstöðum, verður í Húnaveri á morg-
un, uppstigningardag, klukkan 14. Guðmundur hefði
orðið 85 ára í ár en tuttugu ár eru liðin frá andláti
hans.
É g er búin að fara ótal sinnum vestur á Rauðasand á tuttugu ára tímabili og hann er aldrei eins. Flóð og fjara er eins og hjartsláttur staðarins og birt-an er svo síbreytileg,“ segir Rut Hallgríms-dóttir ljósmyndari. Bók með myndum Rutar frá Rauðasandi er nýkomin út og sýning á þeim verður einnig í Ólafshúsi, elsta húsi Patreksfjarðar, nú um helgina. „Það var ákveðin áskorun að gefa út bók sem væri öll frá sama staðnum en samt fjölbreytt.
Birtan er svosíbreytileg
Sveitin Rauðisandur í Vestur-Barðastrandasýslu hefur heillað Rut Hallgrímsdóttur ljósmyndara.
2
DALVEGI 16c · 201 KÓPAVOGISÍMI 568 6411 · WWW.RAFVORUR.IS
· Tekur 12 Kg · Hljóðlát· Stórt op > auðvelt að hlaða· Sparneytin
12 kg
Þvottavélog þurrkari
Sögurnar... tölurnar... fólkið...
Veffang: visir.is – Sími: 512 5000
Gæðasprotar ná árangri
Ingvar Hjálmarsson
skrifar
6
2 4-5
H E L S T Í Ú T L Ö N D U M
Miðvikudagur 1. júní 2011 – 10. tölublað – 7. árgangur
Vistvæna
prentsmiðjan!
Óli Kristján Ármannsson
skrifar
Töluverð óvissa ríkir um gæði eignasafna bank-anna og þar með um raunverulegt eiginfjárhlutfall þeirra. Már Guðmundsson seðlabankastjóri segir þó flest benda til þess að þeir standi undir kröfum Fjár-málaeftirlitsins um eigið fé. Seðlabankinn kynnti í gær skýrsluna Fjármálastöðugleika 2011. Seðla-bankastjóri og Tryggvi Pálsson, framkvæmdastjóri fjármálasviðs bankans, kynntu skýrsluna.„Vanskil mælast mikil en erfitt er þó að túlka mæld vanskilahlutföll, þar sem ekki er ljóst að hve miklu leyti þau endurspegla skuldavanda sem endar í þroti tafi á d ki
því að starfsemi Íbúðalánasjóðs
eigi að falla undir lög um fjár-
málafyrirtæki, þótt tilskilið lág-
mark eigin fjár gæti verið annað
en hjá öðrum fjármálafyrirtækj-
um,“ segir í skýrslu bankans.
Með því yrði fjárhagslegt eftir-
lit með sjóðnum á sama grunni
og eftirlit með bönkum og spari-
sjóðum. „Slíkt myndi auka aðhald
með starfsemi sjóðsins.“
Í skýrslu bankans kemur fram
að frá hruni hafi vanskil fyrir-
tækja aukist verulega. Nú séu
tæplega 6 500 f i t ki á
MÁR
GUÐMUNDSSON
Þriðjungur fyrirtækja
er í viðvarandi mínus
Vanskil fyrirtækja nema 34% af lánum til þeirra. Hlutfallið er 11% hjá einstaklingum. Kaupmáttur nú er eins og 2003.
LAGARDE KYNNIR FRAMBOÐIÐ
Christine Lagarde, fjármálaráð-
herra Frakklands, ferðast nú um
heiminn til að afla stuðnings við
framboð sitt til yfirmannsstarfs
hjá Alþjóðagjaldeyrissjóðnum.
Hún leggur mesta áherslu á upp-
rennandi hagveldi og kom til
Brasilíu í gær þar sem hún hitti
Guido Mantega efnahagsráðherra.
Hún lofar meðal annars að auka
vægi þróunarlanda í ákvörðunar-
töku hjá sjóðnum.
TOYOTA NÆR SÉR Á STRIK
Japönsku Toyota-verksmiðjurnar
segja framleiðsluna óðum að taka
við sér og muni nú í júní komast
upp í 90 prósent af því sem húnAlls 46 starfsm í ú ibú
Luku námi
í fjármála-
ráðgjöf
Landsframleiðsla dróst saman
um 0,5 prósent í Danmörku á
fyrsta fjórðungi ársins, sam-
kvæmt gögnum hagstofu lands-
ins. Samdrátturinn skýrist helst
af því að almenningur hélt fast-
ar um budduna en áður en einka-
neysla á tímabilinu dróst saman
um 1,9 prósent. Þetta er annar
fjórðungurinn í röð sem efnahags-
samdráttur mælist þar í landi og
er kreppa skollin á í Danmörku,
sem er þvert á væntingar, að sögn
fréttastofunnar AFP. - jab
Áfram
kreppa
Kortlagning á sjávarútvegi
Meira en
grunnatvinnuvegur
Delta kemur
Hefur mikla trú
á flugi til Íslands
MENNING „Ég hef sjálfur aldrei
reykt en þessi tillaga er bara
bull,“ segir Friðrik Þór Friðriks-
son kvikmynda-
leikstjóri.
Talsverðar
umræður hafa
verið um þings-
ályktunartillögu
Sivjar Friðleifs-
dóttur og fleiri
þingmanna um
tóbaksvarnir.
Í henni segir
meðal annars
að óæskilegt sé að leikarar reyki
í íslenskum bíómyndum og á
leiksviði.
Baltasar Kormákur tekur undir
gagnrýni Friðriks Þórs: „Þetta er
hættulegt skref og aðferðin, að
leggja það til að hætta að styrkja
kvikmyndir og leikrit sem reykt
er í, er sérlega ógeðfelld því það
væri þá fyrsta skrefið til að beita
ríkisstyrkjum til ritskoðunar.“
- fgg / sjá síðu 42
Ósáttir kvikmyndaleikstjórar:
Tillaga Sivjar
hættulegt skref
Solla með sumarplötu
Sólveig Þórðardóttir syngur
um ástina á nýrri plötu.
fólk 34
SAMFÉLAGSMÁL Bætur úr ríkis-
sjóði til þolenda ofbeldisbrota hafa
verið óbreyttar frá árinu 1996
og eru langtum lægri en bætur í
nágrannalöndunum.
Um 130 til 160 milljónir króna
eru greiddar úr ríkissjóði ár hvert
til þolenda ofbeldisbrota. Frá 2006
hafa borist um 400 umsóknir á
ári um bætur. Um 25 prósentum
umsóknanna er hafnað.
Hámarksbætur sem ríkissjóð-
ur greiðir fyrir líkamstjón eru 2,5
milljónir króna en fyrir miska 600
þúsund krónur. Ef um kynferðisbrot
er að ræða greiðir ríkið eingöngu
miskabætur, segir Halldór Þor-
mar Halldórsson, lögfræðingur hjá
Sýslumanninum á Siglufirði, sem
hefur umsjón með greiðslu bótanna.
„Algengt er að þolendum kyn-
ferðisbrota séu dæmdar bætur upp
á 800 þúsund krónur til 1,5 millj-
ónir. Ef um alvarlegt brot er að
ræða eru dæmdar bætur 1,2 til 3
milljónir króna, sem er það hæsta
sem ég hef séð. Ríkið borgar hins
vegar aldrei meira en 600 þúsund
krónur,“ segir Halldór.
„Þolendur kynferðisbrota eru í
langflestum tilfellum konur. Karlar
fá yfirleitt greidda alla upphæðina
sem þeim er dæmd í bætur vegna
líkamsárásar,“ segir hann. Hann
segir marga lögmenn hafa bent á
þetta misræmi.
Lög sem bæturnar eru greidd-
ar eftir eru frá 1995. „Samkvæmt
þeim áttu hámarksbætur fyrir lík-
amstjón að vera 5 milljónir króna en
fyrir miska 1,2 milljónir. Gildistöku
laganna var frestað um eitt ár. Í
breytingarfrumvarpi voru bæturn-
ar lækkaðar um helming í sparnað-
arskyni.“
Halldór bendir á að íslensku lögin
hafi verið samin upp úr dönskum
lögum. „Þetta fyrirkomulag var
alls staðar í hinum vestræna heimi
og þetta var gert til þess að létta
göngu brotaþola. Í 99 prósentum
tilvika fengust engar bætur greidd-
ar. Bæturnar hér á landi eru hins
vegar miklu lægri en til dæmis á
hinum Norðurlöndunum. Í Noregi
eru hámarksbætur 40 til 50 milljón-
ir króna miðað við núverandi gengi
en í Svíþjóð tæplega 30 milljónir.“
- ibs
Upphæð bóta til fórnarlamba
ofbeldis óbreytt í fimmtán ár
Ríkissjóður greiðir 130 til 160 milljónir króna á ári til þolenda ofbeldisbrota. Hámarksbætur fyrir líkams-
tjón eru 2,5 milljónir króna en 600 þúsund fyrir miska. Bæturnar eru margfalt hærri í nágrannalöndum.
EFNAHAGSMÁL Um 70 prósent þeirra sem fá niður-
færslu skulda hjá Íbúðalánasjóði (ÍLS) samkvæmt
110 prósenta leið eru í skilum með lán sín. Þetta
kemur fram í Fjármálastöðugleika 2011, nýrri
skýrslu Seðlabankans.
„Þetta undirstrikar þann annmarka sem er á 110
prósenta leiðinni, það er að lántakendur sem staðið
geta í skilum fá skuldir sínar niðurfelldar að hluta.
Þegar upp er staðið verður niðurfærslan fjármögn-
uð með almannafé,“ segir í skýrslu bankans. Í fyrra
afskrifaði ÍLS 36 milljarða króna, en virðisrýrnun
vegna 110 prósenta leiðarinnar nam 23 milljörðum.
Verði þróun efnahagsmála neikvæð verður áfram
óvissa um gæði útlána sjóðsins segir Seðlabankinn
jafnframt, en vanskil hafa aukist hjá sjóðnum. Þau
námu 73 milljörðum í lok síðasta árs, eða 9,7 pró-
sentum heildarútlána. Þá nær þrefaldaðist íbúða-
eign ÍLS á árinu, fór úr 347 íbúðum í 1.069 íbúðir.
Eigið fé ÍLS var 8,6 milljarðar í lok árs 2010,
þrátt fyrir 33 milljarða króna framlag úr ríkissjóði.
„Ljóst er að ríkissjóður þarf aftur að leggja Íbúða-
lánasjóði til umtalsvert nýtt eigið fé eða víkjandi
lán eigi langtímamarkmið sjóðsins um eiginfjár-
hlutfall að nást fyrir árslok 2011.“ - óká / sjá Markaðinn
Seðlabankinn segir ljóst að Íbúðalánasjóður þurfi að fá meiri peninga frá ríkinu:
Lán í skilum fá 110% niðurfærslu
FRÁBÆRT ÚRVALFYRIR KÁTA KRAKKA
ÍÞRÓTTA-BUXUR
1.999kr
ÍÞRÓTTA-TREYJA
3.999kr
LANDSLIÐS-TREYJA KSÍ4.999kr TREYJA
3.699kr
GERVIGRAS-BUXUR
4.999kr
STUTT-BUXUR
1.999kr
LEGG-HLÍFAR
1.999kr
BOLURM/VESTI
3.999kr
JAKKI
3.999kr
GALLA-BUXUR
4.999kr
GALLA-BUXUR
4.999kr
GALLA-BUXUR
3.999kr
SKÓR
2.499kr
SKÓR
2.499kr
BOLUR
1.699kr
GALLA-
PILS
2.999kr
BOLUR
1.299kr
SKIRTA
3.999kr
BOLUR
1.299kr
BOLUR
1.299kr
GALLA-LEGGINGS
2.999kr
fylgir með fréttablaðinu
í dag!
FJÓRBLÖÐUNGUR
HAGKAUPS
GRÓÐURMOLD - 50 LTR
Fáðu fjóra en borgaðu fyrir
þrjá. Stykkjaverð, kr 1290
4 fyrir 3
Erfitt val
Eyjólfur Sverrisson valdi í
gær landsliðshópinn fyrir
EM U-21 árs í Danmörku.
sport 38
Um uppgötvun veiru
Dr. Barré-Sinoussi flytur
öndvegisfyrirlestur.
timamót 22
RIGNING N- OG A-LANDS Í
dag verða norðaustan 5-13 m/s.
Rigning N-og A-lands en styttir upp
S- og V-til. Hiti 5-15 stig.
VEÐUR 4
8
8
8
6
10
FRIÐRIK ÞÓR
FRIÐRIKSSON
JAPÖNSK KIRSUBERJATRÉ Jón Gnarr borgarstjóri veitti í gær viðtöku 50 kirsuberjatrjám sem
Japansk-íslenska félagið hefur fært Reykjavíkurborg að gjöf. Trén tákna samanlagðan aldur vináttufélaga Íslands
og Japans í löndunum tveimur og voru gróðursett í Hljómskálagarðinum. FRÉTTABLAÐIÐ/STEFÁN