Bankablaðið - 01.12.1971, Page 5
að bankastjóm ákveði nánar hvaða starfs-
menn skuli vera í hverjum launaflokki. I
11. gr. segir hins vegar, að bankastjórnirnar
skuli skipa samvinnunefnd af sinni hendi,
sem skuli ásamt stjórn S.I.B. skipa menn í
samstarfsnefnd, er gefa skuli álit sitt um
ágreiningsmál, áður en bankastjórnir eða
bankaráð úrskurði um ágreining. Þá segir í
12. gr., að reynt skuli að ná samkomulagi
við S.I.B. um breytingar á „reglugerðinni"
áður en þær taki gildi. Þá skuli taka upp við-
ræður við S.I.B. um endurskoðun á „reglu-
gerðinni" ef og þegar rökstudd tilmæli komi
frá S.I.B. um slíka endurskoðun. I 14. gr.
segir: „Samkomulag er milli stjórna bank-
anna og S.I.B. um efni reglugerðar þessarar."
Bankaráð eins banka neitaði að samþykkja
þetta ákvæði, en ekki virðist það hafa valdið
vandræðum.
Síðustu kjarasamningarnir (reglugerðin)
eru frá því í febrúar 1971.1 þessum samning-
um er launaflokkun, en enn segir, að kanka-
stjórnir skilgreini nánar, hvaða menn skuli
vera í hverjum launaflokki. I 11. gr. er nú
ákveðið, að samvinnunefnd bankanna skuli
af bankanna hendi hafa með höndum við-
ræður og samkomulagsumleitanir við stjórn
S.I.B. og umsjón með framkvæmd „reglu-
gerðarinnar". Þá segir nú í 12. gr., að óski
bankarnir eða stjórn S.I.B. eftir breytingum
eða endurskoðun á „reglugerðinni", skulu
samvinnunefndin og stjórnin þegar í stað taka
upp viðræður um efnið og eigi megi gera
neinar breytingar fyrr en áður hafi verið
reynt að ná samkomulagi um þær. í 14. gr.
er nú endurtekið, að samkomulag sé milli
stjórna bankanna og stjórnar S.Í.B. um efni
„reglugerðarinnar", og gerir ekkert banka-
ráð nú athugasemd um þetta. í ákvæðum
til bráðabirgða H-lið er nýtt ákvæði. Þar
segir, að óski bankarnir eða stjórn S.Í.B.
breytinga á „reglugerðinni" í lok gildistíma,
31. des. 1973, skuli tilkynna það gagnaðilj-
anum með þriggja mánaða fyrirvara. Sé það
ekki gert eða fyrir hver áramót þar á eftir,
framlengist launaákvæði „reglugerðarinnar"
óbreytt um eitt ár í senn.
Af kjarasamningum þessum er ljóst, að
bankaráðin hafa í reynd viðurkennt samn-
ingsrétt bankamanna um kjör þeirra, sem
og rétt var, en halda sér enn í úrelt orðalag,
sem raunar skiptir ekki máli.
Rétt er að líta til laga nr. 33/1915, um
verkfall opinberra starfsmanna. Lög þessi,
cem eru mjög víðfeðm, taka samkvæmt orð-
um sínum til starfsmanna Landsbankans.
Með dómi Hæstaréttar 5. maí 1965 var
dæmt, að þau lög tækju einnig til starfs-
manna Utvegsbankans. Segir í dómnum, að
réttarstaða Utvegsbankans og starfsmanna
hans sé hin sama og Landsbankans og starfs-
manna hans. Hvor banki sé sjálfstæð stofn-
un, eign ríkisins og undir stjórn ráðherra og
bankaráðs. Af þessu má draga þá ályktun,
að starfsmenn ríkisbankanna hafi eigi verk-
fallsrétt. Hins vegar verður ekki séð, að hægt
sé að fella starfsmenn hlutafélagsbankanna
hér undir og verður ekki talið, að það skipti
máli þótt ráðherra nefni mann í bankaráð
sem hluthafi.
Annan dóm Hæstaréttar er rétt að athuga.
Með dómi Hæstaréttar frá 10. júní 1971 var
dæmt, að vélstjórar hjá Landsvirkjun hefðu
eigi verkfallsrétt, en í 3. mgr. 9. gr. laga
59/1965 segir, að fastráðnit starfsmenn
Landsvirkjunar hafi réttindi og skyldur op-
inberra sýslunarmanna. Um laun og önnur
starfskjör vélstjóra þessara var samið af stétt-
arfélagi þeirra, Vélstjórafélagi Islands, og
Vinnuveitendasambandi íslands, sem Lands-
virkjun var aðili að. I kjarasamningum var
tekið fram, að hann væri uppsegjanlegur
með eins mánaðar fyrirvara. Af dómi þess-
um verður sú ályktun dregin, að þótt menn
BANKABLAÐIÐ 3