Stundin - 01.08.1940, Blaðsíða 4

Sígurður Eínarsson, dócent
En mörgu er nú glatað, sem gaman var að
og gleymt hef ég dansi og söng.
En til er, að ég gæti talað um það,
hvað tuttugu ár eru löng.
Þorst. Erl.
Fyrir hér um bil tuttugu árum fór ég um
Fljótshlíðina og skoðaði hana eins og nýjan
heim. Eg hafði hrakist þaðan á burtu fyrir
innan fermingu með landafræði sem aðeins
var bundin við hugmyndir lítils drengs og fél-
agshugmyndir, sem aðeins voru bundnar við
mjög fábreytt störf á afskekktum bæ. I mín-
um augum var Fljótshlíðin þá mjög merki-
legur staður, þar sem ég hafði komið út að
Kirkjulæk og inn að Þverá. Og mér fannst
þetta óraleið. Og það var ekki einungis af því
að ég væri barn, heldur af því að fólkið á
þessum stað' hugsaði og talaði í þá daga eins
og það væri alveg áreiðanlegt, að það væri
betra og merkilegra fólk heldur en þeir
auðnuleysingjar, sem fæddust í Þykkvabæ og
Flóa, að maður nú ekki tali um annað eins
fólk eins og það, sem sagt var að ætti heima
í Skagafirði eða Þingeyjar- og Múlasýslu.
Fyrstu ll árin af æfi minni, var ég minnst-
ur allra þeirra manna, sem lifðu og störfuðu í
þessu dýrðarplássi. Fyrir mér var þetta öll
veröldin og tvítugir yngissveinar frá betri
bæjum, konungar í þessari veröld. Einu sinni
tók ég eftir því, hvað Þríhyrningur var ægi
hár og fagur að baki þessara sveita og hvað
hann var blár og hvernig hann lék í litum
frá sólarlagi til sólaruppkomu. Þá vakti ég
yfir velli.
Eftir 20 ár fórum við allt þetta landnám
æsku minnar í bifreið á fimm mínútum og
eftir aðrar fimm mínútur vorum við utan
endimarka þess, sem ég hafði nokkru sinni
skynjað eða séð sem barn. Og nú blöskraði
mér hvað þessar fjarðlægðir voru allar smá-
ar. Eg fór að spyrja sjálfan mig hvort það
væri bara hraði bifreiðarinnar, sem hrukk-
aði landið niður í lófastærð fyrir mér, eða
hvort það væri af því, að ég liti allar víðátt-
ur öðrum augum. Eg lét bifreiðina nema stað-
ar fyrir framan bæinn þar sem ég ólst upp.
Og þarna hafði ég ágætt tækifæri til að
mæla. 1 landareign þessarar litlu jarðar átti
ég einn öruggan mælikvarða. Það var óra-
fjarlægð. 1 bernsku minni hafði ég hvað eftir
annað leikið mér að því að fara niður eftir
túninu á Arngeirsstöðum, ganga yfir svolitla
hólbrekku og leggjast í dæld á bak við hana.
Þá gat ég skynjað það, sem síðar varð höfuð-
hlutskipti mitt, að það væri svo langt heim,
að nú yrði ég að taka á allri ratvisi minni.
Þetta var leikur lítils barns við það að skapa
fjarlægðir í tilveru sem var svo þröng, af ná-
býli við fátækt og eymd, þröngsýni og misk-
unnarleysi að það var að gera út af við hana.
Eg fór seinna um þessar slóðir, fór það
seinast í vor. 1 staðinn fyrir það að ganga um
landareignina, þar sem ég hafði slitið barns-
skóm mínum, fór ég um sveitina og talaði við
menn. Og þá kom það einkennilega upp úr
dúrnum, aði á nákvæmlega jafn eðlilegan hátt
eins og Torfastaðhálsinn og Grófin og Grjótá
höfðu verið mér miklar torfærur, sem ég var
hræddur við þegar ég var bam, þá var Torfa-