Morgunblaðið - 23.12.2008, Blaðsíða 15
Fréttir 15ALÞINGI
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 23. DESEMBER 2008
Eftir Höllu Gunnarsdóttur
halla@mbl.is
FJÁRLÖG fyrir næsta ár voru loks samþykkt á Al-
þingi í gær með öllum greiddum atkvæðum stjórn-
arþingmanna en vinnan hefur dregist vegna erfiðra að-
stæðna í efnahagslífinu. Óhætt er að fullyrða að lögin
séu mjög frábrugðin frumvarpinu sem upphaflega var
lagt fram 1. október sl.
Þingmenn stjórnarandstöðunnar gagnrýndu enn á
ný að mikill skortur væri á grunnupplýsingum. Hrað-
inn við fjárlagavinnuna hefði verið mikill og þingmönn-
um því mjög erfitt að átta sig á hvað væri verið að sam-
þykkja og hverjar afleiðingarnar yrðu. Lagði
stjórnarandstaðan til að frumvarpið kæmi til endur-
skoðunar á Alþingi ekki síðar en 1. mars nk. og Jón
Bjarnason, þingmaður VG, vildi að afgreiðslu frum-
varpsins yrði frestað þar til í lok janúar eða byrjun
febrúar á næsta ári. Í millitíðinni yrði ríkisstjórninni
heimilt að greiða úr ríkissjóði til bráðabirgða.
Samkvæmt áætlun munu vaxtagjöld á næsta ári
nema 87 milljörðum króna en það er ríflega fimmt-
ungur af því sem ríkissjóður hefur til ráðstöfunar.
Áætlað er að greiða þurfi 77 milljarða af þessu á næsta
ári en fjárhæðin er í kringum 50 milljörðum króna
hærri en áætlað var. Til samanburðar má geta þess að
rekstur Landspítalans kostar tæpa 33 milljarða.
153 milljarða króna halli
Fjárlaganefnd lagði til ríflega 67 milljarða króna
hækkun á heildarútgjöldum frá því sem áætlað var á
fjárlögum og hallinn verður því yfir 153 milljarðar.
Hækkunin er að miklu leyti vegna verðlagsbreytinga
en inni í þessu eru einnig tillögur nefndarinnar sjálfrar,
m.a. um að styrkja fangelsið á Akureyri þannig að það
geti verið opið allan ársins hring og að efla meðferð-
arrúrræði á Litla-Hrauni.
Fjáraukalög fyrir árið sem er að líða voru einnig
samþykkt í gær en þau kveða á um hvernig skilið er við
árið 2008. Stjórnarandstaðan vísaði allri ábyrgð á
stjórnvöld og gagnrýndi m.a. 130 milljón króna auka-
fjárveitingu til Flugstoða ohf., sem hefði komið fram
með mjög skömmum fyrirvara og án fullnægjandi
skýringa. Þá voru uppi miklar áhyggjur af því að ekk-
ert fé væri veitt til að koma til móts við rekstrarhalla
Landbúnaðarháskólans á Hvanneyri.
Lögin sem beðið var eftir
Fjárlög og fjáraukalög voru afgreidd í gær Vaxtakostnaður á næsta ári
nemur hátt í þreföldum rekstrarkostnaði Landspítala eða 87 milljörðum
EKKI var laust við að þingmönnum væri létt þegar
þinglok nálguðust í gær. Eins og oft þegar þreytu-
merki eru farin að sjást á fólki var boðið upp á
kærkomið konfekt. Síðustu vikuna hafa margir
spáð því hvenær þingstörfum lyki. Þeir bjartsýn-
ustu töldu að það tækist sl. föstudag en svartsýn-
ustu menn áttu allt eins von á að greiða atkvæði
um fjárlög að kvöldi Þorláksmessu og jafnvel fram
á nóttina. Blessunarlega datt þó engum í hug að
grípa til ráðsins sem Fídel Kastró beitti eitt sinn
þegar sykuruppskeran krafðist, þ.e. að fresta jól-
unum. Og nú eru þingmenn farnir í jólafrí.
Morgunblaðið/G. Rúnar
Tóku forskot á sæluna með konfektáti
Þingi frestað frekar en jólunum
60 ára mega taka út sparnað
Fólk sem hefur náð 60 ára aldri getur nú
tekið út lífeyrissparnað sinn í einu lagi og
heimild til að fresta töku lífeyris verður
ekki bundin við tiltekið aldursmark. Allir
flokkar samþykktu frumvarp þessa efnis í
gær. Í sama frumvarpi var einnig kveðið á
um að samræmdar reglur um fjárfest-
ingastefnu gildi um alla sem taka að sér
vörslu séreignarsparnaðar, þ.e. bæði
banka og lífeyrissjóði. Gildistöku þess
ákvæðis verður þó frestað til loka næsta
árs.
Eftirlaun til bráðabirgða?
Eftirlaunafrumvarp ríkisstjórnarinnar var
samþykkt í gær og voru þingmenn flestir
sammála um að það væri skref í rétta átt.
Stjórnarandstaðan vildi hins vegar ganga
lengra og láta æðstu ráðamenn greiða í
Lífeyrissjóð starfsmanna ríkisins. Samfylk-
ingarfólk lagði áherslu á að nýju lögin
væru grundvallarbreyting en málinu er þó
að líkindum ekki lokið því allsherjarnefnd
telur að skoða þurfi lögin betur. Kristinn
H. Gunnarsson sagði nei, Siv Friðleifs-
dóttir og Birkir J. Jónsson já en aðrir
stjórnarandstöðuþingmenn sátu hjá.
Þrýst á mál gegn Bretum
Fjármálaráðherra hefur nú heimild Al-
þingis til að nýta fé úr ríkissjóði í að höfða
mál gegn Bretum vegna beitingar hryðju-
verkalaga gegn Landsbankanum og þeirr-
ar ákvörðunar að setja greiðslustöðvun á
stærsta dótturfélag Kaupþings. Frum-
varpið var flutt af fulltrúum allra flokka
og samþykkt með öllum greiddum atkvæð-
um eða 53.
Launalækkun þingmanna
Kjararáð mun taka ákvörðun um launa-
lækkun þingmanna og ráðherra og ann-
arra sem undir það heyra. Til þess þurfti
lagabreytingu þar sem ráðið taldi sig ekki
þess umkomið að standa að launalækk-
unum. Gert er ráð fyrir 5-15% launalækk-
un. 49 þingmenn allra flokka greiddu at-
kvæði með frumvarpinu en Jón Magnússon
og Guðjón A. Kristjánsson sátu hjá.
Rúmenar og Búlgarar úti
Rúmenar og Búlgarar þurfa að bíða þess
lengur að fá að koma til Íslands að vinna,
en undanþága við EES-samninginn gagn-
vart frjálsri för þeirra til landsins var
framlengd til ársins 2012. 39 þingmenn
stjórnar og stjórnarandstöðu greiddu at-
kvæði með framlengingunni en Álfheiður
Ingadóttir, Árni Þór Sigurðsson og Katrín
Jakobsdóttir sátu hjá.
Betra fyrir blinda
Þjónusta við blinda, sjónskerta og dauf-
blinda verður færð undir einn hatt með
stofnun sérstakrar þjónustu- og þekking-
armiðstöðvar. Um leið verður daufblinda
viðurkennd sem sérstök fötlun en ekki
samsetning sjón- og heyrnarskerðingar.
Þetta samþykktu allir viðstaddir þing-
menn, 51 talsins.
Frumvörp
orðin að lögumLíf í þinghúsinu
Mikið líf var í Alþingishúsinu í gær á
lokadegi þingsins fyrir jól. Atkvæða-
greiðslur fóru nokkrum sinnum fram
yfir daginn og þingmenn og ráð-
herrar voru því oftast í góðu göngu-
færi við þinghúsið. Í matsalnum var
alltaf sægur af fólki sem gæddi sér á
ostum, kexi og konfekti og ræddi ým-
ist efnahagsmálin eða bara jólahald-
ið framundan.
Nei, já eða setið hjá
Sjö frumvörp urðu að lögum í gær og
Alþingi samþykkti að veita 29 lista-
mönnum heiðurslaun á næsta ári.
Einn nýliði er á listanum en það er
Edda Heiðrún Backman.
34 frumvörp voru samþykkt í þess-
um mánuði en engu að síður fær
fjöldi frumvarpa og þingsályktun-
artillagna að bíða. Eins og svo oft er
mikill meirihluti þeirra mála sem af-
greiðslu hljóta kominn frá ríkis-
stjórninni. Frumvarp um takmarkanir
á auglýsingum Ríkisútvarpsins verð-
ur ekki að lögum núna þar sem
menntamálanefnd telur það þurfa
nánari skoðunar við. Sérstakt út-
varpsgjald var þó samþykkt í gær og
leysir það afnotagjöldin af hólmi um
áramót. Fjórir þingmenn VG sátu hjá
og þrír þingmenn Frjálslyndra sögðu
nei. Aðrir sögðu já.
Dagskrá þingsins
Áætlað er að þing komi næst saman
12. janúar á nýju ári.
ÞETTA HELST...
EFNAHAGSKREPPAN á sér mörg
andlit og sum jafnvel skemmtilega
óvænt. Stöllurnar Jóna Guðlaug Vig-
fúsdóttir og Erla Rán Eiríksdóttir,
sem léku blak með liðinu Tromsö Vol-
ley í Noregi á liðinni leiktíð, fengu
óvænta hjálp við að fata sig upp fyrir
árlega jólagleði félagsins. Þær eru
ekki alveg tilbúnar að „þakka“ krepp-
unni fyrir þá skemmtilegu reynslu en
sumir telja þó að bein tenging sé við
efnahagsmál þjóðarinnar. Þeirra til-
finning er frekar að uppákoman hafi
verið „hálfkjánaleg“.
Jóna Guðlaug hefur orðið: „Ég var
að tala við stelpu sem ég var með í lið-
inu úti um að mig vantaði föt og hún
bara hringdi þarna í einhverja versl-
unarmiðstöð og reddaði því,“ segir
hún. Forsaga málsins er, að því er
segir á volleyball.is, að stúlkurnar
hafi vantað jólaklæðnað til að vera vel
búnar í árlegri jólagleði félagsins. Ís-
lenska efnahagskreppan er þar nefnd
til sögunnar en hvorug stelpnanna er
tilbúin að taka undir það. „Þetta er
svolítið ýkt þarna í greininni,“ segir
Jóna Guðlaug og skellihlær. „Þetta
var bara hjálp til að koma okkur í
jólaboðið,“ bætir hún svo við og
hnykkir á að þetta hafi komið sér
rosalega á óvart.
Ákvað að „nota“ stelpurnar
Erla Rán segist telja að liðsfélagi
sinn, sem stóð fyrir uppákomunni,
hafi séð sér leik á borði að auglýsa
verslunina, sem hún vinnur í. „Þetta
var mjög fínt, sko, en kannski frekar
kjánalegt,“ segir hún. „Hún fékk
þessa hugmynd, að þetta væri aug-
lýsing fyrir búðirnar, og ákvað að
nota okkur bara í leiðinni.“
Stúlkurnar fóru í verslunina
B-young til að máta föt og fengu
1.000 norskar krónur í úttekt. „Svo
fórum við í einhverja skóbúð þar sem
við fengum 400 króna úttekt,“ segir
Jóna Guðlaug. Þar með var þó málinu
ekki lokið því blaðamaður bæjar-
blaðsins mætti á staðinn að fatakaup-
um loknum og myndaði stelpurnar í
nýju fötunum. „Svo kom frétt um
þetta í blaðinu,“ segir Jóna Guðlaug
en tekur svo undir orð Erlu Ránar
um að þetta hafi verið pínulítið kjána-
legt allt saman. „En við vorum að
sjálfsögðu mjög þakklátar.“
Því má svo að lokum bæta við að
Blaksamband Íslands útnefndi Jónu
Guðlaugu blakkonu ársins 2008. Hún
verður tvítug á næsta ári og fer aftur
til Tromsö eftir áramót. Erla Rán
leikur með Þrótti Nes eftir áramótin
og verður nítján ára í febrúar.
sia@mbl.is
Mörg andlit kreppunnar
Jóna Guðlaug Vigfúsdóttir og Erla Rán Eiríksdóttir fengu óvænta hjálp við fatakaup í Noregi
Þær eru þakklátar fyrir hjálpina þó að þeim finnist uppákoman í aðra röndina kjánaleg
Fínar Jóna Guðlaug og Erna Rán í jólaklæðnaðinum sem þær fengu gefins.
Í bæði fjárlögum og fjár-
aukalögum er gert ráð fyrir
heimild til að veita allt að 14
milljarða króna í stofnfé eða
hlutafé til sparisjóðanna. Rík-
isstjórnin fær heimild til að
kaupa af Seðlabankanum við-
skiptabréf sem hafa verið af-
hent til tryggingar veðlánum
bankans. og samkvæmt fjár-
lögum má veita 385 milljarða til
stóru bankanna þriggja.
Þá er gert ráð fyrir að 150
milljónir króna fari til nefndar
sem rannsaka á bankahrunið og
50 milljónir til embættis sér-
staks saksóknara.
Fé í sparisjóðina