Morgunblaðið - 05.01.2009, Blaðsíða 25

Minningar 25
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 5. JANÚAR 2009
✝
Ástkær sonur okkar, bróðir og mágur,
JÓN RÓBERT RÓBERTSSON,
Austurhlíð,
Skálatúni,
sem andaðist laugardaginn 27. desember, verður
jarðsunginn frá Lágafellskirkju þriðjudaginn
6. janúar kl. 13.00.
Blóm og kransar afþakkaðir en þeim sem vildu
minnast hans er bent á Minningarsjóð Skálatúns.
Róbert Arnfinnsson, Stella Guðmundsdóttir,
Sandra Róberts, Einar Sigurðsson,
Alma Ch. Róberts, Þorlákur Hermannsson,
A. Linda Róberts, Ólafur Þór Gunnarsson,
Agla Björk Róberts, Stefán R. Kristjánsson
og fjölskyldur.
ÞAÐ eru viss líkindi með jólaguðspjalli kristinnar kirkju annars vegar og
því sem guðspjallamenn ríkisstjórnarinnar boða fyrir þessi jól. Í kristni tek-
ur Guð á sig allar skuldir mannanna og eru allir sammála því að það sé óverð-
skuldað. Guðspjall ríkisstjórnarinnar, er í eðli sínu eins. Þar er það boðað að
skuldir skuli greiddar af þeim sem stofnuðu ekki til þeirra. Okkur er eins far-
ið og Guði, syndakvittunin er óverðskulduð. Guð gaf son
sinn eingetinn fyrir skuldir mannanna. Það stefnir í það
sama hjá mér, sjálfsagt munu börnin mín verða negld til
æviloka á skuldakrossinn, eins og Kristur forðum daga.
Þrátt fyrir að gæska Guðs sé nánast ótakmörkuð er hann
þó með reglurnar á hreinu. Því er bara um tvo staði að
ræða, helvíti eða himnaríki. Það er ekki neitt miðjumoð.
Ein ófrávíkjanleg regla er að Guð getur ekki fyrirgefið þeg-
ar syndgað er upp á náðina.
Eftir hálfa öld í kristnu samfélagi er það ansi hart að
verða sendur í það neðra, óverðskuldað. Ekki syndgaði ég upp á náðina, þ.e.
ég keypti mér ekki flatskjá. Jólaguðspjall ríkisstjórnarinnar gengur mest út
á að kvitta fyrir syndir þeirra sem syndguðu mest og syndguðu greinilega
upp á náðina.
Það á sér stað gróf mismunun í dag. Það er verið að fella niður skuldir
blygðunarlaust. Það er ekki verið að fella niður skuldir venjulegs fólks, ein-
göngu lengt í lánum þess.
Milestone fá sennilega niðurfellingu á 55 milljörðum ísl. króna. Fyrir þá
fjármuni hefði verið hægt að byggja nýjan Landspítala þar sem lágmarks-
mannréttindi sjúklinga hefðu verið uppfyllt, þ.e.a.s. „kamar á kjaft“. Því er
ekki að heilsa núna, sjúklingar munu halda áfram að deila bæði kamri og
spítalasýkingum.
Auðmenn þjást aftur á móti af ákvörðunarkvíða af öðrum toga, þ.e. hver
deilir skuldunum með þeim.
Fólki ofbýður, það skilur þetta ekki. Ef þú eignast kröfu upp á heilan spít-
ala hvers vegna krafan er ekki innheimt. Hvaða hagfræði er það að breyta
kröfu í tap sem skattgreiðendur borga? Þar sem augljóslega er verið að
hygla einhverjum útvöldum er um spillingu að ræða því jafnræðisreglan er
brotin.
Almenningur er fullur vantrúar á að þetta sé raunverulega að gerast en
það er að síast inn hjá okkur. Almenningur er einnig ráðþrota. Valdhafar
vilja ekki gefa okkur kost á að nota eina löglega vopnið okkar, kosningarétt-
inn. Þrátt fyrir margbreytileg og síendurtekin mótmælahöld erum við snið-
gengin.
Valdhafarnir vilja ekki ráðfæra sig við fólkið og finna niðurstöðu „sem
dæmist góð af ráðinu og fólkinu“ eins og í Aþenu til forna.
Aftur á móti er auðmönnum boðið að borðinu. Reyndar eru þau fundahöld
fyrir luktum dyrum andstætt fundum „fólksins“ á Austurvelli. Í aflokuðum
kimum þjóðfélagsins er fundin niðurstaða „sem dæmist góð af valdhöfum og
auðmönnum“. Almennir borgara eiga þess ekki einu sinni kost að snuðra eins
og hver annar rakki og hirða upp mylsnuna, þvílík er þjóðnýting auðmann-
anna. Við erum ekki virt viðlits, við erum ekki einu sinni þjóðin. Við erum
reyndar nógu góð til að vinna fyrir liðið. Að kalla okkur skríl er rangnefni því
samkvæmt mínum kokkabókum erum við þrælar. Ef það er þrælastríð sem
þarf þá verður svo að vera, ekki er hægt að halda svona áfram.
Syndaaflausn auðmanna
eða nýr Landspítali?
Gunnar Skúli Ármannsson læknir.
DÝRMÆTASTA og jafnframt eitt
það viðkvæmasta sem við eigum eru
börnin. Í því árferði sem við búum við
og eigum væntanlega eftir búa við
næstu misserin er mikilvægt að gætt
sé að velferð þeirra. Þrátt fyrir að
ábyrgðin sé fyrst og fremst foreldra
gegna skólarnir mikilvægu hlutverki
í því að vaka yfir
velferð barnanna
meðan þau dvelja
innan hans. Á
næstu mánuðum
munu áhrif krepp-
unnar fara að gera
vart við sig á mörg-
um heimilum m.a.
vegna aukins atvinnuleysis og minnk-
andi kaupmáttar. Við slíkar aðstæður
leynast víða hættur m.a. vegna þess
að ytri aðstæður taka völdin; glugga-
umslögin taka ekki tillit til hvort
nægir peningar séu til að kaupa holl-
an mat eða ógreiddir reikningar
vegna skólamáltíða. Börnin eru dýr-
mætasti auður hverrar þjóðar og
fyrstu árin geta skipt sköpum fyrir
framtíð þeirra og hvort þeim tekst að
fóta sig í námi og höndla hamingju
þegar fram í sækir. Framundan eru í
það minnsta tvö mögur ár þar sem
þrengja mun að margri fjölskyldunni,
ekki síst barnafjölskyldum. Þegar
horft verður yfir þetta tímabil verður
árangurinn ekki síst metinn út frá því
hvernig okkur tókst að vernda börnin
og koma í veg fyrir að stór hópur
þeirra bæri merki kreppunnar alla
sína ævi. Til þess að koma í veg fyrir
alvarlegan skaða er mikilvægt að sett
verði í gang aðgerðaráætlun sem hafi
það að markmiði að vakta ástandið og
grípa inn í áður en börnin eru farin að
bíða alvarlegt tjón af efnahagsþreng-
ingum foreldra sinna. Sveitarfélögin
með skólana í broddi fylkingar verða
að halda þannig á að foreldrar geti
staðið við sínar skyldur gagnvart
þeim með fullri reisn. Tryggja þarf að
öll börn geti verið fullir þátttakendur
í skólastarfi án tillits til efnahags og
öllum börnum sé tryggður heitur há-
degismatur. Halda þarf kostnaði niðri
og best væri að fella brott greiðslu-
hluta foreldra. Telji sveitarfélögin sig
ekki geta orðið við því verða allar
greiðslur að fara í gegnum skólana
þannig að dráttur á greiðslum komi
ekki niður á börnunum. Vernda þarf
barnið í þessu tilliti og tryggja að við-
brögð skólans komi ekki með neinum
hætti niður á börnunum sjálfum og
raski ekki félagslegri stöðu þeirra og
námi. Við eigum að ganga út frá því
sem gefnu að foreldrar reyni eftir
fremsta megni að tryggja börnum
sínum það besta atlæti sem efnahag-
urinn leyfir hverju sinni. Öll vitum við
að foreldrar geta átt við að etja fé-
lagsleg vandamál sem koma niður á
farsæld barnanna s.s. vegna óreglu
og sjúkdóma, en í slíkum tilfellum er
ekki síður mikilvægt að bregðast við.
Þrátt fyrir tímabundna erfiðleika
er Ísland ríkt land með þróað velferð-
arkerfi þar sem starfar margt vel
menntað og hæft fólk sem hefur alla
burði til að bregðast við með réttum
hætti. Hins vegar ber að horfa til þess
að fæstir sem þar starfa hafa reynslu
af því að starfa við þær aðstæður sem
við erum væntanlega að sigla hraðbyr
inn í. Því kann að vera skynsamlegt
að sækja þekkingu og reynslu til
Finna sem gengu í gegnum svipaða
erfiðleika fyrir nokkrum árum. Skoða
ætti að fá fólk frá Finnlandi til að
halda námskeið og fyrirlestra um
þeirra reynslu og með hvað hætti þeir
brugðust við og hvaða mistök þeir
gerðu sem við þurfum að forðast.
Verði ekki brugðist rétt við munu
mörg börn fara á mis við það sem við
höfum skuldbundið okkur til gagn-
vart þeim sem þjóð m.a. með sam-
þykkt Mannréttindayfirlýsingar og
Barnasáttmála Sameinu þjóðanna.
Farsæld barnanna
er okkar gæfa
Þorbjörn Guðmundsson er
framkvæmdastjóri Samiðnar.
Það er margs að
minnast þegar hugur-
inn hvarflar til baka og skrifa á fá-
tækleg kveðjuorð til hennar ömmu.
Hvernig er hægt að kveðja svo
sterka konu og svo stóran hluta af
tilveru okkar sem hún amma var?
Amma sofnaði svefninum langa
hinn 20. desember sl. eftir erfið
veikindi. Hún var orðin þreytt á sál
og líkama á löngum veikindum og
tilbúin að hverfa til allra ástvina
sinna á himnum.
Amma var elst í sínum systk-
inahópi ásamt tvíburabróður sínum
sem drukknaði ungur í sviplegu
sjóslysi aðeins 24 ára. Hún kynnt-
ist því snemma sorginni. Amma
þurfti alltaf að hafa fyrir lífinu,
vann mikið alla sína ævi en kvart-
aði aldrei. Hún gifti sig ung æsku-
ástinni honum Aðalsteini Hanssyni
og saman áttu þau sjö börn. Afi var
töluvert eldri en hún og sjúklingur
seinni hluta ævi sinnar. Amma var
þá sú sem fór út að vinna og brauð-
fæddi allan barnahópinn. Hún vann
rúm 30 ár sem fiskverkakona í
Bæjarútgerð Reykjavíkur ásamt
því að vera húsmóðir á stóru heim-
ili. Í saltfiskinum fékk ég að kynn-
ast annarri hlið á henni en það var
sem vinnufélagi. Ég var þarna
óharðnaður unglingurinn í sumar-
vinnu og fann mikið öryggi í því að
geta leitað til ömmu sem kunni svo
vel til verka og var svo flink í
mannlegum samskiptum. Þar sá ég
að bæði ungir og gamlir litu upp til
ömmu og leituðu eftir félagsskap
hennar. Hún var svo mikill mann-
þekkjari að það var alveg sama
hver átti í hlut allir töluðu fallega
um ömmu og flaut ég sjálf töluvert
á því að vera barnabarn hennar.
Hvenær sem eitthvað bjátaði á,
veikindi komu upp eða fagna skyldi
merkum tímamótum, var alltaf leit-
að til hennar. Amma var nefnilega
svo lífsreynd kona og gat sett sig
inn í öll heimsins mál. Hún hlustaði
og setti sig inn í hlutina og ef henni
leist þannig á þá átti hún til að
segja: „Þú ert nú svo vel gefin að
þú ferð létt með að finna út úr
þessu sjálf.“ Þar með flaug maður
fullur sjálfstrausts út um dyrnar
og leysti málið. Amma bjó stóran
hluta ævi sinnar í Grjótaþorpinu og
heimili hennar var griðastaður
margra. Alltaf var gott að koma í
Bröttó og seinna Bræðró að fá sér
kaffi og kleinur. Þar eigum við
mörg góðar minningar þar sem
alltaf var tími til skrafs og ráða-
gerða.
Amma var sátt við sitt hlutskipti
og öfundaðist aldrei út í neinn.
Hún vildi aldrei ferðast út fyrir
landsteinana sagðist ekkert hafa
þangað að gera en óskaði okkur
hinum góðrar ferðar og blessunar.
Hún hafði óskaplega gaman af því
að komast út í náttúruna og skoða
falleg blóm og trjágróður. Hún var
líka mikil blómakona sjálf og öll
blóm þrifust vel í hennar umsjón.
Svo var hún sveitastelpa í sér og
spurði mig oft hvernig gengi í
hestamennskunni. Amma bragðaði
aldrei áfengi og hafði lítið gaman af
slíkri vitleysu og þurfti þess ekki
heldur. Hún var svo kát að eðlisfari
og hafði þessa jákvæðu lund sem
ekki öllum er gefin. Það kom ber-
lega í ljós síðustu mánuði hennar á
Borgarspítalanum helsjúk en alltaf
brosti hún og þakkaði fyrir alla að-
stoð.
Guð geymi þig, amma mín
Aðalheiður Guðmunda.
Guðmunda Oddbjörg
Sigurðardóttir
✝ Guðmunda Odd-björg Sigurð-
ardóttir fæddist í Jað-
arkoti í Flóa 26.
september 1920. Hún
lést á Landspít-
alanum í Fossvogi 20.
desember síðastliðinn
og var útför hennar
gerð frá Dómkirkj-
unni í Reykjavík 2.
janúar.
Elsku Guðmunda
amma, loks er þín
þrautaganga liðin og
ég þakka guði fyrir
allar stundirnar okk-
ar saman.
Þakka þér, amma,
fyrir lífið. Þú ert
kletturinn minn og ég
mun aldrei gleyma
þér. Elsku amma, þú
varst svo traust og
hugsaðir ævinlega
um alla. Það skipti
ekki málið hver það
var. Þú settir náung-
ann í fyrsta sætið, passaðir að við
fengjum örugglega öll að borða og
værum sæl. Mínar bestu æsku-
minningar eru um þig á Bræðra-
borgarstíg, pönnukökurnar góðu
og allar samverustundirnar. Ekk-
ert gladdi mig meira en að sjá þig
og hvernig þú tókst á móti mér. Þú
brostir ávallt út að eyrum, faðm-
aðir mig og kysstir. Þú sást ávallt
til þess að ég færi saddur heim.
Sumarið 2008 var sumarið okkar.
Ég kom nánast á hverjum degi í
hádeginu og borðaði með þér há-
degismat. Þú varst að vakna og
fékkst þér lyfin þín á meðan ég
fékk mér ristað brauð, skyr og
mjólk. Við sátum saman í eldhús-
inu, spjölluðum um veðrið, sveitina
og allt milli himins og jarðar. Þetta
voru mínar bestu stundir í sumar.
Þú elskaðir sumarið, blómin, lykt-
ina af grasinu og mannlífið. Amma,
þú varst alltaf svo þakklát fyrir allt
sem ég gerði fyrir þig og þú skildir
ekki að unglingsstrákur gæti vask-
að upp, það fannst þér frekar fynd-
ið. Þú elskaðir blómin þín og hugs-
aðir ævinlega svo vel um þau. Á
Bræðró var alltaf hreint og fínt,
mér leið vel hjá þér.
Amma, þú ert ein kröftugasta
kona sem ég hef hitt. Þú barðist
hetjulega við veikindin þín, og bug-
aðist aldrei. Ekkert gaf mér meira
en að fá að halda í höndina á þér og
heyra þig syngja þegar þú varst
veik. Þú þekktir mig alltaf og varst
svo fegin að sjá mig. „Ertu núna
kominn, engillinn minn“ varstu vön
að segja þegar ég kom til þín niður
á spítala. Þú tókst í höndina á mér,
hélst þéttingsfast og ég mun aldrei
gleyma því sem þú sagðir við mig,
þau orð geymi ég á öruggum stað í
hjarta mínu, þeim stað sem er ætl-
aður þér.
Ég er svo sáttur að hafa verið
með þér þegar þú fórst. Þú lást svo
friðsæl og herbergið fylltist friði,
við hlustuðum á sálma, á sálminn
þinn. Þú varst svo falleg, ein falleg-
asta kona sem ég hef séð. Þú tókst
þinn síðasta andardrátt og síðan
varstu laus við allar þjáningar. Nú
ertu frjáls amma, laus við allt illt.
Þú elskaðir Drottin og Jesú, þú
kenndir og sýndir mér að óttast
ekki dauðann, heldur treysta á Guð
og Jesú. Þú varst sátt við þinn hlut
og tilbúin í himnagöngu.
Þegar ég leystur verð þrautunum frá,
þegar ég sólfagra landinu á
lifi og verð mínum lausnara hjá –
það verður dásamleg dýrð handa mér.
Dásöm það er, dýrð handa mér,
dýrð handa mér, dýrð handa mér,
er ég skal fá Jesú auglit að sjá,
það verður dýrð, verður dýrð handa mér.
Og þegar hann, er mig elskar svo heitt,
indælan stað mér á himni’ hefur veitt,
svo að hans ásjónu’ ég augum fæ leitt –
það verður dásamleg dýrð handa mér.
(Þýð. Lárus Halldórsson.)
Elsku amma, ég mun ávallt elska
þig og dá og minning þín mun æv-
inlega lifa björtu lífi í sálu minni.
Hvað sem á dynur, þá veit ég að þú
ert hjá mér. Ég sakna þín, en ég
fagna lífi þínu. Þú ert hetjan mín.
Takk, elsku amma,
Reynir Hans Reynisson.
Skjótt skipast veð-
ur. Sjómaðurinn og
skipstjórinn Teitur
Magnússon er látinn.
Teitur var giftur
Guðnýju yngstu syst-
ur móður minnar,
Guðrúnar Sæmundsdóttur, en fjöl-
skyldur okkar voru nágrannar og
góðir vinir hér um árabil á Flöt-
unum í Garðabæ.
Ég var heppinn að kynnast Teiti
á hans ungdómsárum þegar hann
kynntist Guðnýju konunni sinni.
Teitur réð mig, unglingsstrákinn,
til síldveiða á Dagnýju frá Siglu-
firði sem þá var í eigu Þráins Sig-
urðssonar útgerðarmanns. Haukur
var skipstjóri en Teitur stýrimað-
Teitur Magnússon
✝ Teitur Magnússon fæddist íHafnarfirði 29. október 1920.
Hann lést á St. Jós-
efsspítala í Hafn-
arfirði 20. desember
síðastliðinn
og fór útför hans
fram frá Garðakirkju
30. desember.
ur og skipstjóri, ásamt úrvalshópi
Hafnfirðinga sem völdust á bátinn.
Þetta var stórkost-
legt sumar með Teiti.
Hann reyndist mér
eins og besti faðir.
Við fórum norður
með rútubíl 25. júní.
Teitur sagði mér vel
til í öllu og kenndi
mér bestu aðferðir í
vinnunni og hvernig
ætti að forðast slysin.
Svo bætti ég við fað-
irvorinu á kvöldin
þegar farið var í
háttinn til að standa
við óskir mömmu um
að allt gengi vel og slysalaust fyrir
sig. Það reyndist rétt. Við Teitur
minntumst stundum á þessa síld-
arferð til Siglufjarðar en hún var
mikið ævintýri fyrir okkur báða og
ágóðinn sæmilegur að ferð lokinni
– það sem stóð upp úr var þó sam-
veran með Teiti.
Kæra Guðný og stórfjölskylda –
Guð blessi ykkur.
Gísli Holgersson.