Morgunblaðið - 13.01.2009, Side 28
28 Minningar
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 13. JANÚAR 2009
Nú er fegursta ástarævintýri sem
til hefur verið lokið. Síðustu orð sög-
unnar eru svo fögur að ekkert skáld
hefði geta spunnið upp betri endi.
Prins þinna drauma kom og sótti þig
á afmælisdegi sínum og færði þig í
heiðurssætið sér við hlið, í veislunni
okkur ofar.
Minningarnar eru svo margar sem
ég á um þig, elsku amma mín. Þær
eru svo sem ekki stórmerkilegar fyrir
þá sem lesa þetta en fyrir mér eru
þær ævintýri sem ég vil lesa aftur og
aftur.
Asparfellið er aðalsögusviðið í
minningum mínum.
Það var ævintýraland fyrir litlu
ömmustelpuna sem gat eytt tímunum
saman inni í fataherberginu, fundið
ömmulyktina sem var af öllu, skoðað
skartgripina þína og mátað þá þegar
leyfi fékkst og stundum í laumi. Mér
leið eins og drottningu þegar ég fékk
að prófa hálsmenin þín og eyrnalokk-
ana, kjólana og veskin. Það var ein-
hver undraverður sjarmi yfir öllu
sem þú áttir.
Ég gleymi aldrei þegar við sátum
við eldhúsborðið í Asparfellinu, borð-
uðum ömmupönnsur og drukkum úr
litlu glösunum.
Þó við litlu ömmubörnin værum
flest öll komin á unglingsaldur
drukkum við ennþá úr agnarsmáu
glösunum sem þú lést okkur alltaf fá
og sagðir: „Þið getið þá bara fengið
ykkur aftur í glösin ef þetta er ekki
nóg“.
Síðan gafstu okkur systrum sitt
glasið hvorri þegar þú fluttir og úr
því drekk ég þegar lífið hefur leikið
mig grátt og alltaf líður mér betur
eftir á.
Ég gleymi seint, þegar ég var einu
sinni sem oftar á leið upp á spítala, að
þú lánaðir mér nistið þitt með klukk-
unni á og sagðir að það mundi passa
upp á mig fyrir þig. Þegar ég var með
nistið var ekkert sem gat skaðað mig
eða hrætt mig. Yfir því bjó einhver
undraverður töframáttur. Síðar
gafstu mér úrið þitt, og yfir því búa
þessir sömu töfrar sem enginn getur
eflaust útskýrt en við tvær skiljum
það.
Þú varst svo mikill grallari og alltaf
gastu komið manni á óvart.
Margrét Ó. Hjartar
✝ Margrét Ó. Hjart-ar fæddist á Þing-
eyri við Dýrafjörð 2.
júlí 1918. Hún lést á
Vífilsstöðum 19. des-
ember síðastliðinn.
Foreldrar hennar
voru Sigríður Egils-
dóttir f. 13. sept-
ember 1893, d. 21.
nóvember 1980 og
Ólafur Ragnar Hjart-
arson Hjartar, f. 24.
maí 1892, d. 26. febr-
úar 1974. Systkini
Margrétar voru Svan-
hildur, f. 1914, d. 1966 og Hjörtur,
f. 1917, d. 1993.
Margrét giftist 21. maí 1940 Ei-
ríki Pétri Ólafssyni, skipstjóra, f.
19. desember 1916, d. 11. apríl
1975. Börn þeirra eru Þórður, f.
1940, Margrét, f. 1941, Edda, f.
1947, Sigríður, f. 1951, Björk, f.
1959 og Sæunn, f. 1961. Barnabörn,
barnabarnabörn og barnabarna-
barnabörn eru 74.
Útför Margrétar fór fram í kyrr-
þey.
Eins og þegar ég
kom að heimsækja þig
á 19 ára afmælinu
mínu og sagði þér frá
partíi sem ég ætlaði að
halda um kvöldið. Ég
var að labba út og halla
hurðinni eins og van-
inn var þegar þú kall-
aðir; Hrefna mín, ég
heyri þá í þér í nótt! Og
viti menn, klukkan hálf
þrjú að nóttu hringir
síminn og á skjánum
stendur; Amma aspó
calling. Ég svaraði
skellihlæjandi, en ekki varstu eins
kát á hinum enda línunnar: „Hrefna,
þú skalt skammast þín fyrir að bjóða
ekki einu sinni þinni eigin ömmu í
partí“. Í fyrstu brá mér en svo skellt-
irðu uppúr á þinn einstaka hátt. Það
sem ég hef hlegið að þessu síðan.
Þetta varst þú í hnotuskurn. Þú
varðst að vita allt, vera allstaðar og
helst einu skrefi á undan öllum öðr-
um.
Þú hafðir líka yndi af því að monta
þig af okkur ömmubörnunum enda
stór og fríður hópur. Sama hvert af-
rekið var.
Hrós frá ömmu var mesta hrósið.
Þú ert ein merkilegasta manneskja
sem ég hef kynnst á minni stuttu ævi,
og ég veit að ég mun líklegast aldrei
kynnast manneskju sem kemst ná-
lægt því að vera jafn falleg sál og þú
ert.
Amma, manstu litla leyndarmálið
okkar? Ég hvíslaði að þér hið örlaga-
ríka kvöld að ég mundi standa við
það, og því lofa ég. Þín dótturdóttir,
Hrefna
Mannlífið á Þingeyri við Dýrafjörð
var í árdaga síðustu aldar bundið við
sjóinn, aflabrögðin, smiðjuna og
verslunarstörfin. Kirkjan og kven-
félagið tengdu fólkið saman; allir
deildu stundum gleði og sorgar.
Í litlu húsi á Balanum var æsku-
heimili Margrétar frænku minnar og
þar átti hún góð ár ásamt systkinum
sínum, Svanhildi og Hirti, batt vin-
áttubönd sem entust alla ævi, drakk í
sig sögu og fróðleik, kunni skil á ætt-
um og örlögum allra.
Þótt Margrét færi ung til Reykja-
víkur – til starfa í danska sendiráðinu
þar sem föðurfrænka réð húsum – og
byggi í höfuðborginni og á Álftanesi
upp frá því var Þingeyri ávallt hennar
staður, Dýrfirðingar hennar fólk,
tryggðin við átthagana óbifandi.
Hún giftist glæsilegum stýrimanni
og ást hennar á Eiríki varð ásamt
börnunum og fjölskyldunni hinn
sterki þráður í lífi hennar. Eiríkur
var iðulega fjarri heimilinu, sigldi á
Fossum Eimskipafélagsins stríðsárin
og lengi á eftir – oft í lífshættu þegar
ófriðurinn ríkti á siglingaleiðum; bið
hinnar ungu móður erfið, kvíðinn sár.
En Margrét var kjarnakona, hug-
rökk og sterk, ætíð jákvæð þótt oft
væri glímt við erfiðleika. Hún missti
Eirík á besta aldri, var ekkja í ára-
tugi, hélt samt áfram tryggð við fé-
lagsskap sjómannskvenna, sótti sam-
komu kvenfélagsins skömmu fyrir
andlátið, níræð að aldri.
Margrét móðursystir var svo sam-
ofin lífi mínu allt frá æskuárum að
það eru skýr kaflaskil þegar hún nú
kveður, síðust þess góða fólks sem
bjó í litla húsinu á Þingeyri. Minning-
arnar um heimsóknir til hennar á
Njálsgötuna og síðar á Álftanesið fyr-
ir röskri hálfri öld eru tengdar bestu
stundum æskuára. Hún varð líka eins
konar uppáhaldsfrænka Döllu og
Tinnu; ferðirnar til hennar á aðfanga-
dag fastur liður hjá okkur í fjölskyld-
unni – og ætíð beið Margrét með tert-
una góðu sem ég kynntist fyrst
strákur að vestan.
Mér þótti afar vænt um að Mar-
grét gat verið með okkur í hvert sinn
sem ég tók við embætti þótt hún
kæmi aðeins til Bessastaða nú síðast
en ekki í Dómkirkjuna og Alþingis-
húsið eins og áður. Nálægð hennar á
þessum stundum fól í mínum huga í
sér kveðju frá æskustöðvum, fólkinu
á Þingeyri við Dýrafjörð.
Umhyggjan sem Margrét sýndi
mér og Guðrúnu Katrínu og síðar
Dorrit, Döllu og Tinnu og börnum
þeirra var einlæg og sönn. Á kveðju-
stundu þökkum við henni og varð-
veitum minningar um góða konu sem
var kjölfesta í fjölskyldunni, æðru-
laus ættmóðir sem hélt gleði sinni og
lífsorku til æviloka.
Ólafur Ragnar Grímsson.
Margrét föðursystir mín er látin.
Systkinin voru þrjú, Svanhildur,
Hjörtur og Margrét, börn Ólafs R.
Hjartar, járnsmiðs á Þingeyri, og
Sigríðar Egilsdóttur Hjartar og mjög
kært var á milli þeirra. Ég minnist
Möggu frænku á fermingarmynd; öll
fjölskyldan með fermingarbarnið í
miðjunni, fallega stúlku í hvítum kjól
með sítt slegið hár. Minnisstæð önn-
ur mynd af Möggu; ung kona með
dulúðugt bros og glampa í augum og
fallegan lítinn hatt á höfði.
Magga frænka óx úr grasi og varð
lífsglöð og djörf. Eitt sinn sem oftar
var haldinn dansleikur. Þar kom
frænka mín auga á ungan, ókunnan
mann, sem henni leist svo vel á að hún
bauð honum upp í dans. Hann vildi
ekki dansa en tók upp veskið og sýndi
henni mynd. Það var mynd af Möggu,
sem hann hafði séð í tímariti nokkru
fyrr og lýst yfir að þessi stúlka eða
engin önnur yrði konan sín. Þau áttu
samt eftir að dansa lífsins dans sam-
an, tangó fullan af ástríðu og spennu,
en líka fegurð og blíðu. Magga hélt
stuttu síðar til Reykjavíkur og varð
stofustúlka í danska sendiráðinu hjá
frænku sinni, Guðrúnu de Fontenay,
en ungi maðurinn, Eiríkur P. Ólafs-
son, lauk námi í stýrimannaskólan-
um. Farmennskan varð ævistarf Ei-
ríks, hann starfaði lengstum á
Fossunum en síðar á Fellunum og
lauk starfsævinni hjá Olíufélaginu.
Fjölskylda okkar fluttist til Reykja-
víkur árið 1952 og þá varð Magga
frænka af holdi og blóði, ekki aðeins
frænka á ljósmynd. Þau Eiríkur
bjuggu þá á Njálsgötunni og þar sem
Eiríkur var farmaður var Magga kaf-
teinn á heimilisskútunni og stjórnaði
börnunum fjórum með kærleika og
ákveðni. Síðar bættust við tvær dæt-
ur. Af Njálsgötunni fluttust þau á
Álftanes. Þar fékk ég að dvelja í
nokkrar vikur, meðan foreldrar mínir
fóru til útlanda, og kynntist frænd-
systkinunum betur en áður. Þórður,
Magga, Edda og Sigga og síðan bætt-
ust við Björk og Sæunn.
Líf Möggu frænku var ekki alltaf
dans á rósum. Hún fékk alvarlega
barnsfararsótt við fæðingu þriðja
barnsins og beið þess ekki bætur alla
ævi. Ótalin eru alvarleg veikindi og
innlagnir á sjúkrahús. Eiríkur slas-
aðist alvarlega skömmu áður en fjöl-
skyldan flutti á Réttarholtsveg. Hann
varð óvinnufær í meira en eitt ár en
tók aftur við skipstjórn. Hann lést ár-
ið 1975. Þrátt fyrir mörg áföll hélt
Magga ætíð reisn sinni og léttri lund.
Hún varð mikil ættmóðir, sex börn,
mörg barnabörn og barnabarnabörn
hafa bæst í hópinn. Hún hafði fæðing-
ardaga og atburði í lífi afkomenda á
reiðum höndum. Síðustu árin dvaldist
hún á Vífilsstöðum við góða aðhlynn-
ingu. Margrét frænka mín kvaddi líf-
ið með reisn. Eftir stutta banalegu
sofnaði hún svefninum langa á af-
mælisdegi Eiríks hinn 19. desember
síðastliðinn. Margréti og Guðrúnu,
móður minni, varð vel til vina og þær
héldu ætíð góðu sambandi. Ég vil
bera börnum og afkomendum Mar-
grétar bestu kveðjur Guðrúnar og
okkar systkinanna.
Sigríður Hjartar.
✝
Innilegar þakkir til allra sem sýndu okkur hlýhug og
samúð við andlát og útför
BALDVINS JÓHANNSSONAR,
Eyrargötu 31,
Siglufirði.
Anna Hulda Júlíusdóttir,
Theodóra Hafdís Baldvinsdóttir,
Konráð Karl Baldvinsson, Erla Hafdís Ingimarsdóttir,
Sigurður Örn Baldvinsson, Halldóra Jörgensen,
Ásdís Eva Baldvinsdóttir, Hörður Þór Hjálmarsson,
María Gíslína Baldvinsdóttir, Ari Trausti Guðmundsson,
Hafrún Víglundsdóttir,
barnabörn og barnabarnabörn.
✝
Elskuleg móðir okkar, tengdamóðir, amma, lang-
amma og langalangamma,
MARGRÉT ÓLAFSDÓTTIR HJARTAR
frá Þingeyri,
lést á Vífilsstöðum föstudaginn 19. desember.
Jarðarförin hefur farið fram í kyrrþey.
Sérstakar þakkir til starfsfólks á 2. hæð á
Vífilsstöðum. Þökkum auðsýnda samúð.
Þórður Eiríksson, Guðbjörg Haraldsdóttir,
Margrét Eiríksdóttir,
Edda Eiríksdóttir, Gunnar G. Smith,
Sigríður Eiríksdóttir, Þórarinn Eyþórsson,
Björk Eiríksdóttir, Curtis Olafson,
Sæunn Eiríksdóttir, Gísli I. Gíslason,
barnabörn, barnabarnabörn
og barnabarnabarnabörn.
Þökkum innilega öllum þeim sem sýndu okkur
hlýhug og samúð við andlát og útför móður okkar
og tengdamóður,
ÞÓRUNNAR MAGNÚSDÓTTUR
sagnfræðings,
síðast að Dalbraut 27,
Reykjavík.
Eygló Bjarnardóttir,
Ingibjörg Bjarnardóttir, Geir Ólafsson,
Erla Bil Bjarnardóttir,
Magnús Bjarnarson,
Guðrún Helgadóttir, Helgi Thorarensen.
✝
Faðir okkar og tengdafaðir,
ÞÓRÐUR JÓNSSON,
Grandavegi 47,
Reykjavík,
lést á Landspítalanum laugardaginn 10. janúar.
Útförin fer fram frá Neskirkju föstudaginn
16. janúar kl. 11.00.
Páll Þórðarson, Þorbjörg Einarsdóttir,
Sigurlaug Þórðardóttir,
Birna Þórðardóttir,
Jón Þórðarson
og fjölskyldur.
✝
Móðir mín, amma og langamma,
KRISTÍN ÞORVARÐARDÓTTIR,
Dvalarheimilinu Fellaskjóli,
Grundarfirði,
sem lést sunnudaginn 11. janúar, verður jarðsungin frá Grundarfjarðar-
kirkju laugardaginn 17. janúar kl. 14.00.
Sigrún Þóra Indriðadóttir,
Kristín Þórsdóttir,
Rannveig Þórsdóttir,
Sigrún Halldórsdóttir, Þórður Guðmundsson
og barnabarnabörn.
✝
Ástkær móðir okkar, tengdamóðir, amma og lang-
amma,
ODDNÝ GUÐRÚN GUÐMUNDSDÓTTIR,
Skógarbæ,
áður Lautasmára 12,
lést á Landspítalanum sunnudaginn 11. janúar.
Útförin verður gerð frá Grafarvogskirkju
mánudaginn 19. janúar kl. 13.00.
Blóm og kransar vinsamlegast afþakkaðir, en þeim sem
vilja minnast hennar er bent á Neistann, styrktarfélag
hjartveikra barna.
Vilborg Pétursdóttir, Sigurður Haraldsson,
Guðmundur Pétursson, Elsa Jónsdóttir,
Sigríður Pétursdóttir, Heiðar Vilhjálmsson,
Hendrik Pétursson, Marianne Hansen,
Halldóra Pétursdóttir, Jóhann Helgason,
barnabörn og barnabarnabörn.