Saga - 2000, Page 342
340
RITFREGNIR
um, og augljóst er að mikil vinna hefur verið lögð í að safna góðum
myndum. Myndir í Trésmiðafélagssögunni eru skýrari og myndvinnsla
betri en í Hornafjarðarsögunni. Líklega eru frummyndimar skarpari því
talsvert er af myndum eftir áhugaljósmyndara í bók Gísla Sverris. Stund-
um finnst mér nóg um Ijósmyndagleði Gísla Sverris því hann birtir fleiri
myndir af sömu mönnum og sömu húsum, t.d. eru fimm portrettmyndir
af Jóni ívarssyni kaupfélagsstjóra í fyrra bindinu sem teknar em eftir
þremur fmmmyndum. Jón kemur reyndar mikið við sögu í fyrri bókinni
enda Kaupfélagið helsti viðsemjandi verkalýðsfélagsins og brautryðjandi
í atvinnumálum. Það má heita að hver maður sem fjallað er um í bók Gísla
fái jafnframt mynd af sér á sömu síðu. í öðm bindi af sögu Gísla Sverris
(bls. 101-102) em birtar myndir sem ekkert koma sögunni við. Þó gefa
flestar myndir lesanda ágæta hugmynd um þróun byggðar á Homafirði,
og lýsa jafnframt alhliða atvinnusögu á tímabilinu. í báðum verkum em
myndaskrár þar sem greint er frá efni myndar og eiganda, t.d. skjala- eða
ljósmyndasafni, og í Trésmiðasögunni er auk þess getið ljósmyndara eruda
sjálfsagt vegna höfundarréttar.
Mjög fáar prentvillur vom í bókunum, einu orði var ofaukið, á einum
stað vantaði orð og á nokkrum stöðum vom hnökrar í umbroti, vitlaus
línuskipti og annað smálegt, en óvemlegt. Allar bækumar em í tvídálk
nema rammagreinar sem em í eindálk. Trésmiðasagan er fallegt og eigu-
legt rit, og ég þykist vita að Homfirðingar, sem fjölmargir em nafngreind-
ir í sögu Hafnarverkafólks, kunni vel að meta sfna bók. Málfar er jafnan
gott en þó hnaut ég á nokkmm stöðum um smáatriði. í tvígang er sagt í
Trésmiðasögunni „frá öðmm Norðurlöndum" (bls. 247 og 390). Gísli
Sverrir segir í öðm bindi bls. 119 „framkvæmdu athugun á því". í þeim
tilvikum sem ég bar saman heimild og tilvitnun var rétt farið með, nema
á bls. 414 í Trésmiðasögunni; þar vantaði einn punkt.
Fróðlegt var að bera saman þessi tvö verkalýðsfélög og baráttusögu
þeirra. Bæði félögin vom með atvinnurekendur innan sinna vébanda
fyrstu áratugina, pólitísk átök vom umtalsverð og félögin þróuðust yfir í
hrein verkalýðsfélög sem hafa verið með alla þætti verkalýðsbaráttunnar
á sinni könnu. Úti á landi er meiri nálægð við atvinnurekendur og sam-
starf um atvinnuuppbyggingu. Trésmiðafélagið hefur verið eitt af öflug-
ustu verkalýðsfélögum landsins, brautryðjandi í lífeyrissjóðsmálum og
hin síðari ár lagt til tvo forseta Alþýðusambandsins. Verkalýðsfélagið Jök-
ull hefur hins vegar skólað núverandi formann Verkamannasambandsins.
Vonandi verður framhald á ritun sögu verkalýðsfélaga á næstu ámm þvi
um hríð hefur verið beðið eftir sögu Dagsbrúnar og Alþýðusambandsins.
Góðar skrár fylgja báðum verkum, heimildaskrár, nafnaskrár og skrár
yfir myndir. Fengur hefði verið að skrá yfir staðanöfn, enda bæði verkin
að hluta héraðssaga. Bæði þessi verk em vönduð og góð rit og þeim til
sóma sem að hafa komið. Til hamingju.
Magnús Guömundsson