SunnudagsMogginn - 05.09.2010, Blaðsíða 53
5. september 2010 53
16. til 29. ágúst
1. Vitavörðurinn
– Camilla
Läckberg /
Undirheimar
2. Borða, biðja,
elska – Eliza-
beth Gilbert / Salka
3. Barnið í ferðatöskunni – Lene
Kaaberbøl / Mál og menning
4. Þú getur – Jóhann Ingi Gunn-
arsson / Hagkaup
5. Makalaus – Þorbjörg Mar-
inósdóttir / JPV útgáfa
6. Meistarar og lærisveinar –
Þórbergur Þórðarson / For-
lagið
7. Sjálfstætt fólk – Halldór Kilj-
an Laxness / Edda
8. Eyjafjallajökull – Ari Trausti
Guðmundsson & Ragnar Th.
Sigurðsson / Uppheimar
9. Með lífið að láni – Jóhann Ingi
Gunnarsson / Hagkaup
10. Matsveppir í náttúru Íslands
– Ása Margrét Ásgrímsdóttir
/ Mál og menning
Frá áramótum
1. Rannsókn-
arskýrsla Al-
þingis –
Rannsókn-
arnefnd Al-
þingis / Al-
þingi
2. Póstkortamorðin – Liza Mark-
lund/James Patterson / JPV
útgáfa
3. Góða nótt, yndið mitt – Do-
rothy Koomson / JPV útgáfa
4. Hafmeyjan – Camilla Läck-
berg / Undirheimar
5. Loftkastalinn sem hrundi –
Stieg Larsson / Bjartur
6. Makalaus – Þorbjörg Mar-
inósdóttir / JPV útgáfa
7. Eyjafjallajökull – Ari Trausti
Guðmundsson & Ragnar Th.
Sigurðsson / Uppheimar
8. Vitavörðurinn – Camilla Läck-
berg / Undirheimar
9. Nemesis – Jo Nesbø / Upp-
heimar
10. Stúlkan sem lék sér að eld-
inum – Stieg Larsson / Bjart-
ur
Bóksölulisti Félags bókaútgefenda
M
ér þótti að eins gaman að
kvenfólki vegna kynsins. Ég
fann enga andlega nautn í að
vera með þeim. Mér fannst
svo lítið vit í þeim.“
Þessa afdráttarlausu skoðun, sem
mönnum kann að finnast hressilega
ósvífin, skemmtilega einlæg eða bara for-
kastanleg, allt eftir þankagangi hvers og
eins, er að finna í nýútkominni bók,
Meistarar og lærisveinar eftir Þórberg
Þórðarson. En það eru einmitt sérkenni-
legar fullyrðingar eins og þessi sem eru
einkennandi fyrir Þórberg. Lesandinn
veit aldrei á hverju hann á von.
Handritið að þessari bók hefur verið
kallað „stóra handritið“ og er talið vera
uppkast að þriðja bindi sjálfsævisögu
Þórbergs. Hann lauk hins vegar aldrei við
handritið og víst er að hann hefði ýmsu
breytt hefði það komið til útgáfu. En nú
er handritið komið á bók, sem er ekki
stór, tæpar 200 síður. Hún er hins vegar
einkar fróðleg og yfirleitt bráð-
skemmtileg aflestrar. Hún bætir ekki
miklu við þekkingu okkar á Þórbergi, en
þakklætið fyrir að fá áður óbirtan texta
meistarans á prent er mikið.
Sem rithöfundur var Þórbergur ekki
einungis sannur ritsnillingur, heldur
einnig einkar frumlegur höfundur, eins
og hann benti reyndar sjálfur margoft á.
Þórbergur lýsir í bókinni lífi sínu og
kynnum sínum af fólki, þar er margt
fyndið en annað átakanlegt, eins og saga
stúlkunnar sem hann taldi sig elska og
endaði ævi sína á dapurlegan hátt í Kaup-
mannahöfn. Lýsingar á fátækt Þórbergs
eru sláandi. Hugleiðingar um guðspeki
rata hins vegar varla til fjöldans og eru of
langar.
Þetta er prýðileg lesning og góð viðbót
Viðbót við snilld meistarans
Bækur
Meistarar og lærisveinar
bbbbn
Eftir Þórbeg Þórðarson, Forlagið gefur út. Arn-
grímur Vídalín bjó handritið til prentunar.
Þórbergur Þórðarson Þessi frumlegi og skemmtilegi rithöfundur minnir enn á sig. Kolbrún Bergþórsdóttir
Þessa dagana er ég eiginlega „á milli bóka“ og þá
gríp ég gjarnan í bækur sem ekki eru endilega
lesnar spjaldanna á milli. Þannig fór ég í vikunni
upp í rúm með matreiðslubókina German cook-
ing today sem mér var gefin fyrir stuttu. Í vik-
unni hljóp svo óvænt á snærið hjá mér þegar ég
fékk lánaða matreiðslubók Juliu Child: Mastering
the Art of French Cooking en saga Juliu var ný-
verið kvikmynduð með Meryl Streep í að-
alhluverki. Mér finnst afskaplega gaman að lesa
góðar matreiðslubækur þótt minna fari fyrir því
að ég noti þær beinlínis í eldhúsinu, þ.e.a.s. ég á
erfitt með að elda nákvæmlega eftir uppskriftum
en fæ ýmsar hugmyndir sem síðan eru útfærðar
„a la casa“. Önnur bók sem ég gríp í öðru hvoru
þessa dagana er ritgerðasafn snillingsins Salmans
Rushdies: Imaginary Homelands þar sem m.a. er
fjallað um óáreiðanleika frásagnarinnar í einni af
hans frábæru bókum: Miðnæturbörnum.
Eftirminnilegasta bók síðustu vikna er vænt-
anlega Beatrice and Virgil eftir Yann Martel,
þann hinn sama og skrifaði Söguna af Pí sem ég
held mikið upp á og er ein af fáum bókum sem
ég les aftur og aftur. Í Beatrice and Virgil er les-
andinn leiddur inn í furðuheim „taxidermistans“
(orð sem ég átti ekki í mínum orðaforða þegar ég
byrjaði á bókinni en gæti útlagst á íslensku sem
uppstoppari). Þetta er saga sem gægist inn í
furðuheim manns sem hefur það að atvinnu, og
sjúklegri ástríðu, að stoppa upp dýr. Rithöfundur
nokkur sem hefur gefið skriftir upp á bátinn
kynnist uppstopparanum og fær af ástæðum sem
hann skilur ekki alveg sjálfur mikinn áhuga á
þessum undarlega og andfélagslega þenkjandi
manni sem lifir og hrærist í heimi dauðra dýra.
Uppstopparinn reynist síðan vera í meira lagi
vafasamur náungi. Einhver óhugnaður liggur í
loftinu allan tímann sem erfitt er að henda reiður
á fyrr en í lokin. Sagan á það sameiginlegt með
Sögunni af Pí að dýr skipa stór hlutverk og hér
enn furðulegra hlutverk en í sögunni af Pí.
Gegnum söguna þarf lesandinn að takast á við
spurningar um mannlegt eðli, svik og ábyrgð,
ástina og lífið. Ég mæli eindregið með Yann Mar-
tel.
Spennusögur rata ekki oft á náttborðið hjá mér
núorðið, eftir of stóra skammta af slíkum verk-
um fyrir nokkrum árum. Eina las ég þó um dag-
inn, sem var svo spennandi að hún var gleypt í
einum bita. Þetta er reyfarinn Barnið í ferða-
töskunni eftir Agnete Friis og Lene Kaaberböl –
ekta reyfari sem heldur manni við efnið frá
fyrstu síðu. Hef ekki mörg orð um hana enda var
fjallað um hana á síðum þessa blaðs í síðustu
viku.
Klaustrið eftir Panos Karnezis er önnur sem
lesin var í sumarfríinu um líf nunna í afskekktu
klaustri á Spáni þar sem óvænt koma reifabarns
hefur ófyrirsjáanlegar afleiðingar fyrir líf sem
verið hefur í föstum skorðum áratugum saman.
Vekur mann til umhugsunar um það hvers vegna
fólk á besta aldri velur sér það hlutskipti að ein-
angra sig frá lífinu með þessum hætti. Sagan
tekur annars á breyskleikanum sem við öll erum
ofurseld – líka þau sem helgað hafa líf sitt guði
og virðast laus við alla synd! Það er einhver djúp
kyrrð yfir sögunni og lífinu í klaustrinu til að
byrja með en þegar líður á fara tilfinningarnar að
krauma svo um munar.
Auk þess eiga Passíusálmarnir og ljóðasafn Jó-
hannesar úr Kötlum fastan stað á náttborðinu
þessar vikurnar og er alltaf gott að grípa í aðra
hvora eða báðar rétt fyrir svefninn.
Frönsk matreiðsla, upp-
stoppuð dýr og Passíusálmar
Beatrice and Virgil eftir Yann Martel vekur spurningar
um mannlegt eðli, svik og ábyrgð, ástina og lífið.
Lesarinn Kristín Þóra Harðardóttir lögfræðingur
Fáir höfundar eru eins afkastamiklir og Neal Steph-
enson og þótt skammt sé síðan frá honum kom
gríðarlegur doðrantur þá er hann kominn af stað að
nýju, en nú hyggst hann birta bók smám saman á
netinu. Sú bók, sem ber heitið The Mongoliad og
gerist á þrettándu öld þegar við lá að herir Gengis
Khan legðu undir sig Evrópu, verður aðeins að-
gengileg fyrir áskrifendur, en auk þess verða hlutar
bókarinnar eins og teiknimyndasögur eða jafnvel
myndskeið, aukinheldur sem mikið verður af alls
kyns ítarefni, hliðarsögum, orðskýringum og
sagnfræðilegum vangaveltum. Einnig er gert ráð fyrir að lesendur
geti tekið þátt í að skapa bókina, bæta við hana texta eða hug-
myndum. Stephenson skrifar bókina ekki einn því sérstakt teymi er
honum til aðstoðar og í því meðal annars rithöfundarnir Mark Teppo
og Greg Bear. Stephenson hefur lýst því svo að samstarfið sé því lík-
ast og að semja handrit fyrir sjónvarpsþátt.
Áskrift að bókinni kostar um 1.200 kr. á ári. Alla jafna mun birtast
einn kafli af bókinni á viku. Ekki er ljóst hvenær verkinu lýkur, en
einnig stefna aðstandendur að því að skrifaðar verði sögur sem ger-
ist samhliða og eins einskonar framhald þegar þar að kemur. Slóðin
á bókina er www.mongoliad.com/.
Netframhaldssaga
Neal
Stephenson