SunnudagsMogginn - 10.04.2011, Blaðsíða 24

24 10. apríl 2011
E
r þetta nokkuð merkilegt?“
spyr Helga Þórðardóttir,
bóndi og viðurkenndur bókari
á Mælifellsá í Skagafirði, hlæj-
andi en börn hennar, fimm að tölu,
hafa ýmist lokið doktorsprófi eða
leggja nú stund á nám á því stigi.
Elstur er Starri Heiðmarsson, doktor
í grasafræði, þá kemur Rakel Heið-
marsdóttir, doktor í ráðgjafarsálfræði,
síðan Sveinn Margeirsson, doktor í
iðnaðarverkfræði, Björn Margeirsson,
doktorsnemi í vélaverkfræði og loks
Ólafur Margeirsson, doktorsnemi í
hagfræði.
„Ætli nærtækasta skýringin sé ekki
sú að þau hafa gaman af að læra og
gengur það ágætlega,“ heldur Helga
áfram þegar gengið er á hana um skýr-
ingu. „Þau er líka svo heppin að hafa
valið sér nám sem þau hafa gaman af.
Það er ekki lítið lán í lífinu.“
Sjálf hætti Helga ung námi vegna
barneigna og tók ekki upp þráðinn fyrr
en fyrir tíu árum, þegar öll börnin
voru komin á legg. Er viðurkenndur
bókari frá HR. „Það var algjört æði að
setjast aftur á skólabekk enda hefur
mér alltaf þótt ákaflega gaman að
læra,“ segir hún.
Aldrei skipað að læra
Svo virðist sem börnin hafi erft þann
eiginleika móður sinnar, alltént kveðst
hún aldrei hafa rekið þau áfram í
skóla. Þess þurfti ekki. „Meðan þau
voru í grunnskóla þurfti ég aldrei að
skipa þeim að læra, þau höfðu alltaf
frumkvæði að því sjálf. Það var ósköp
þægilegt fyrir mig og feður þeirra. Eig-
um við ekki bara að segja að þau séu
svona vel uppalin,“ segir hún sposk.
Það er sannarlega ekki verri skýring
en hver önnur.
Faðir eldri systkinanna tveggja er
Heiðmar Jónsson, fyrrverandi kennari,
en þau Helga skildu árið 1977. Faðir
yngri bræðranna þriggja er Margeir
Björnsson, bóndi á Mælifellsá.
Helgu þykir ekki ósennilegt að syst-
kinin hafi hvatt hvert annað til dáða.
„Raunar stríða þau mér stundum á því
að ég hafi æst upp metnaðinn milli
þeirra. Ég er svo sem ekkert að sverja
það af mér,“ segir móðirin og bætir við
að áhuginn og metnaðurinn einskorðist
ekki við nám, systkinin hafi alla tíð
verið fús að vinna og taka til hendinni.
Börn hennar eru öll alin upp í
Skagafirðinum og Helga er sannfærð
um að þau séu sátt við að hafa verið
alin upp í sveit og fengið að fara í þá
skóla sem þau vildu. „Fólk í sveit
kvartar stundum yfir að erfitt sé að
kosta börn til náms og auðvitað er
nokkuð til í því en ég held að þetta sé
fyrst og síðast spurning um forgangs-
röðun.“
Ekkert systkinanna kaus að fara í
Fjölbrautaskólann á Sauðárkróki, sem
var næst heimili þeirra. Starri og Rakel
fóru í Menntaskólann á Akureyri,
Sveinn og Björn í Menntaskólann við
Sund og Ólafur í Menntaskólann í
Reykjavík. „Þau fóru öll að heiman
eftir grunnskóla og hafa meira og
Fimm
doktora
móðir
Helga Þórðardóttir, bóndi og bókari í Skagafirði,
á fimm börn. Þrjú þeirra hafa lokið doktorsprófi
og tvö leggja nú stund á slíkt nám. Móðirin vill
sem minnsta ábyrgð á þessari langskólagöngu
taka enda þurfti hún aldrei að minna börnin á
heimanámið meðan þau voru lítil. Áhuginn og
metnaðurinn voru þeim eðlislægir.
Orri Páll Ormarsson orri@mbl.is
Helga Þórðardóttir ásamt bónda sínum, Margeiri Björnssyni, á Mælifellsá í Skagafirði.
Fæddist árið 1969. Hann lauk doktorsprófi
í flokkunarfræðilegri grasafræði með fléttur
sem sérgrein í október árið 2000 frá Upp-
salaháskóla. Starri hóf störf við
Akureyrarsetur Náttúrufræðistofnunar Ís-
lands árið 2000 og hefur starfað þar síðan,
einkum við rannsóknir á íslenskum fléttum.
Áhrif mömmu á námið?
„Áhugi minn á náttúrufræðum kviknaði
tiltölulega snemma, naut þar uppeldis í
sveit og náttúrufróðra afa, en það var þó
ekki fyrr en á menntaskólaárunum sem ég
tók ákvörðun um að leggja stund á líffræði.
Ég fann alltaf fyrir jákvæðum stuðningi for-
eldra minna við námsval mitt og skóla-
göngu og hvatningu til frekara náms. Það
var alltaf eðlilegt skref að loknum grunn-
skóla að fara til náms við MA, pabbi og
bræður hans MA-stúdentar og tvö af systk-
inum mömmu sömuleiðis auk þess sem
móðurafi minn stundaði nám þar. Mamma
lauk ekki langskólanámi, kannski af mínum
völdum enda fæddist ég þegar hún var
nítján ára, en mér fannst ég skynja að hún
hefði gjarnan farið þá leið. Enda hefur hún í
gegnum tíðina verið dugleg að sækja sér
fjölbreytta menntun.“
Starri Heiðmarsson
Ljósmynd/Martin Kukwa
Rakel Heiðmarsdóttir fæddist árið 1972. Hún
lauk doktorsprófi í ráðgjafarsálfræði frá Tex-
asháskóla í Austin árið 2002. Lokaverkefni
hennar snerist um að skoða hvernig banda-
rískum fyrirtækjum gengur að standa við fyr-
irheit um sveigjanleika gagnvart starfsfólki.
Rakel hefur verið framkvæmdastjóri mann-
auðssviðs Norðuráls á Grundartanga síðan
2005. „Ég fór í námið til að geta praktíserað
en ég fann fljótt að þetta starf átti betur við
mig. Ég er nefnilega þessi ofvirka týpa sem
vill hafa mikið umleikis,“ segir hún og hlær.
„Menntunin nýtist mjög vel í þessu starfi.“
Áhrif mömmu á námið?
„Skilaboðin um að læra eitthvað til að eiga
meiri möguleika í lífinu voru undirliggjandi á
mínu æskuheimili. Mamma hefur samt aldrei
verið stýrandi, bara hvetjandi og styðjandi.
Hún gleðst alltaf með manni, tilætlunarsemi
er ekki til í henni.“
Rakel kveðst sjálf hafa tekið ákvörðun um
allt sitt nám, allt frá vali á menntaskóla. „Það
þurfti lítið að ýta við mér í námi, frekar að ég
þyrfti að halda aftur af mér. Ég var bekk á und-
an í grunnskóla og fannst ég stundum þurfa
að stilla mig til að vera ekki of mikill nörd,“
rifjar Rakel upp hlæjandi.
Hún segir engan sérstakan meting hafa
verið milli systkinanna í námi. „Starri er auð-
vitað ákveðin fyrirmynd vegna þess að hann
er elstur og fór fyrstur í doktorsnám. Það
hafði hins vegar engin úrslitaáhrif á mig. Ég
þurfti einfaldlega að ljúka doktorsprófi til að
vera viðurkennd sem sálfræðingur á Íslandi
og það dreif mig áfram.“
Rakel Heiðmarsdóttir