SunnudagsMogginn - 12.06.2011, Blaðsíða 17

SunnudagsMogginn - 12.06.2011, Blaðsíða 17
12. júní 2011 17 gengið á réttlæti annars. Og það eru ráðherrarnir sem taka sér það vald.“ – Er Sjálfstæðisflokkurinn tilbúinn að axla forystu- hlutverk í íslenskum stjórnmálum? „Þetta er ekki í fyrsta sinn sem ég fæ þessa spurn- ingu,“ segir Bjarni og hristir höfuðið. „Ég spyr á móti: Hvað bendir til að Sjálfstæðisflokkurinn sé ekki tilbú- inn? Hverskonar nálgun er það við stjórnmálaflokk, sem mælist ítrekað stærstur í skoðanakönnunum og hefur á að skipa næststærsta þingflokknum á Alþingi, þeim stærsta í sveitarstjórnum, að spyrja í sífellu: Getið þið þetta? Viljið þið þetta? Að sjálfsögðu! Sjálfstæð- isflokkurinn á ríkt erindi í ríkisstjórn við núverandi aðstæður. Við viljum leiða endurreisnarstarfið og hefja næsta framfaraskeið. Ég er stundum spurður að því, hvað við ætlum ná- kvæmlega að gera, til dæmis í efnahagsmálum. Þá get ég bent fólki á að okkar efnahagstillögur liggja fyrir í sérstökum þingskjölum, ef menn vilja kynna sér þær í smáatriðum, en ég tel að sá listi sé ekki nálægt því jafnmikilvægur og hugmyndafræðin sem býr að baki þessum tillögum. Höfum í huga að þótt skýr stefna liggi fyrir veit engin ríkisstjórn fjögur ár fram í tímann hvaða verkefni rata til hennar á kjörtímabilinu. Hún gerir áætlun um hverju eigi að hrinda í framkvæmd, hvaða markmiðum eigi að ná, en eins og sagan sýnir gerist margt á einu kjörtímabili sem ekki er fyrirséð. Þess vegna skiptir höfuðmáli að þeir sem ráði för byggi lausnirnar á hugmyndafræði sem kosið hefur verið um – að fólk viti fyrir hvað stjórnmálaflokkarnir standa. Og við munum nálgast lausnir í efnahags- málum á grundvelli þess að örva hagkerfið, virkja kraftinn í samfélaginu, halda sköttum í lágmarki og ná að nýju jafnvægi og stöðugleika. Við viljum opið mark- aðsdrifið hagkerfi, þar sem einstaklingar og fyrirtæki fá að njóta sín, og erum sannfærð um að það geri okkur kleift að styðja við það öfluga velferðarkerfi sem er á Íslandi. Þetta er skýr hugmyndafræði og menn vita, að þegar til okkar rata ný verkefni, ný viðfangsefni, þá munum við byggja lausnina á þessum grundvelli.“ – Nú er landsfundur í haust. Hver er staða þín inn- an Sjálfstæðisflokksins? „Ég hef skýrt umboð til að leiða flokkinn. Ég sagði það þegar ég gaf kost á mér fyrir rúmum tveim árum að verkefnið snerist um að endurheimta traust á okkar stefnu og við erum á réttri leið. Það er vandasamt verk að gegna forystuhlutverki fyrir Sjálfstæðisflokkinn. Þannig hefur það alltaf verið og ekki á það síður við nú en áður. Um leið er það gefandi að takast á við krefj- andi verkefni. Þegar ég byrjaði var sótt að flokknum úr öllum áttum og það hefur einnig margoft verið sótt að mér persónulega. Ég var viðbúinn því. En verkefni mitt, í samstarfi við varaformann flokksins, lýtur líka að innra starfi flokksins sem ég vil efla og örva í samstarfi við aðildarfélögin. Ég vil vera í góðum tengslum við flokksmenn og hlusta þegar menn vilja leggja gott til málanna. Eins og gefur að skilja hafa verið skiptar skoðanir um hlutina og sumir jafnvel spáð endalokum flokksins ef ég gerði ekki þetta eða hitt. Því var haldið fram við mig af málsmet- andi manni, sem gjörþekkir stjórnmálin og þjóðmála- umræðuna langt aftur í tímann, að ég ætti engan ann- an kost en að taka þátt í að ákæra Geir H. Haarde, ella fyki traust á flokknum út í veður og vind um langa framtíð. Ég var hugsi yfir þessum skilaboðum en gat ekki fallist á þau. Ég fylgdi minni sannfæringu og það mun ég halda áfram að gera. Réttarhöldin yfir Geir H. Haarde eru ömurlegur kafli í sögu okkar og öllum sem tóku þátt í þeirri ákvörðun til skammar.“ – Áttu von á mótframboði? „Mér finnst best að gera alltaf ráð fyrir því, að það kunni að vera aðrir áhugasamir fyrir því að leiða þennan stærsta stjórnmálaflokk landsins.“ – Voru það mistök að fylgja sannfæringunni í Ice- save-málinu? „Nei, ég tók mína ákvörðun, ég hef fært fyrir henni rök og ég vildi jafnframt að málið færi á endanum í dóm kjósenda. Nú er komin niðurstaða í það mál, og ég mun berjast fyrir því að hún verði farsæl. Eins og öðrum verða manni eflaust á einhver mistök en ég mun ekki láta það stoppa mig í því að komast að nið- urstöðu og taka ákvarðanir.“ – Í eldhúsdagsumræðum töluðu stjórnarþingmenn um að teikn væru á lofti um betri tíð? „Það var fyrirséð að hagkerfið myndi finna nýtt jafnvægi á um það bil tveimur árum, og þá væru for- sendur til að hefja nýjan vöxt. Vandinn er sá að það er enginn kraftur í þessum vexti, hann er ekki nægur og ekki drifinn áfram af fjárfestingu. Það er vegna þess að ríkisstjórnin hefur skapað óvissu um grunnatvinnu- vegina, tafið framkvæmdir sem tengjast orkunýtingu og boðað frekari skattahækkanir. Einnig hefur vaxta- stigið lengst af verið of hátt og loks hefur það verið til mikils skaða hversu seint og illa hefur tekist að greiða úr skuldavanda heimila og fyrirtækja. Samkeppniseftirlitið benti á það í skýrslu sem kom út í vikunni að eignarhald á 120 fyrirtækjum úr hópi þeirra stærstu hefði breyst mikið, áður voru 85% í eigu einstaklinga, en nú aðeins 48%. Bankar, skila- nefndir og lífeyrissjóðir eiga nú 40%, en áttu áður 4%. Enn fremur var bent á að fyrirtækin eru að koma of skuldsett út úr fjárhagslegri endurskipulagningu. Og maður hlýtur að spyrja sig, hvort það verði bara fyr- irtæki í eigu sjóða og banka, sem verði með heilbrigðan efnahag ? Hversu langan tíma mun það taka okkur að skapa hér aftur heilbrigt atvinnulíf, þar sem fyrirtækin eru í eigu einstaklinga? Er raunverulegur áhugi á því hjá ríkisstjórninni? Mér hefur stundum fundist eins og eftir hrunið væri úlfahjörð í kringum atvinnulífið, samansett af erlend- um fjárfestum og alls kyns fjármunum í sjóðum og stofnunum langt frá eigendum sínum, sem ætlaði að tæta í sig alla bitana. Ég hef stórar áhyggjur af því hversu langan tíma það mun taka að koma aftur á virkum hlutabréfamarkaði, hóflegri skuldsetningu og heilbrigðu eignarhaldi fyrirtækjanna á Íslandi. Skýrsla samkeppniseftirlitsins ýtir undir þessar áhyggjur.“ – Hvað er til ráða varðandi skuldavanda heimila? „Bankaskýrslan sannar að núverandi ríkisstjórn lagði lykkju á leið sína til að sinna hagsmunum kröfuhaf- anna fremur en að hyggja að hagsmunum almennings. Það er eitthvað verulega bogið við þá mynd. Hags- munir kröfuhafa, eigenda bankanna, ganga þvert gegn hagsmunum almennings og fyrirtækja. Fjármálaeft- irlitið benti á hættuna á þessu þegar unnið var að stofnun nýju bankanna en á það var ekki hlustað. Það er augljóslega svigrúm hjá bönkunum, það svig- rúm á að nýta strax fyrir heimilin í landinu. Ríkisstjórnin hafnaði tillögu okkar um að þessi mál fengju flýtimeðferð fyrir dómstólum og svo hefur hún einungis komið með þunglamalegar stofnanalausnir, sem skapað hafa langar biðraðir og enginn botn fæst í neitt. Auðvitað átti að setja þessi mál strax í forgang og þvinga fram niðurstöðu hjá lánastofnunum, þannig að það hefði afleiðingar fyrir bankana ef málin yrðu ekki afgreidd á skikkanlegum tíma.“ – Hvað um fyrirtækin? „Það er sérkapítuli út af fyrir sig hvað dregist hefur lengi að ráða fram úr skuldavanda fyrirtækja. Undan- farna daga hafa Alþjóðagjaldeyrissjóðurinn og Sam- keppnisstofnun bent á hversu skaðlegt það hefur reynst atvinnulífinu. Seðlabankinn segir mikið svigrúm hafa verið til staðar, en það hafi ekki verið nýtt. Þetta er óásættanlegt. Ég veit vel að það eru engar töfra- lausnir til, en þetta hefur gengið allt of hægt. Víst eru verkefnin stór sem tekist er á við. En ef tekin eru skref í rétta átt, hvert á fætur öðru, þá safnast þegar saman kemur og manni verður ágengt. Þó að ekkert stórkost- legt gerist á einum degi, þá er hægt að fara langt á einu ári. En nú eru bráðum liðin þrjú ár frá hruninu.“ Bjarni segir brýnt að leysa úr skuldavanda heimila og fyrirtækja: „Ríkisstjórnin hafnaði tillögu okkar um að þessi mál fengju flýti- meðferð fyrir dómstólum og svo hefur hún einungis komið með þunglamalegar stofn- analausnir, sem skapað hafa langar biðraðir og enginn botn fæst í neitt.“ Morgunblaðið/Kristinn ’ Allt ber þetta einkenni upplausnar, óstjórnar og stefnuleysis, sem dýpkar þá tilvistarkreppu sem þjóðin er í. Og kannski er það tilgang- urinn með þessu öllu saman, að troða inn á þjóðina breytingum á samfélagsgerðinni áður en hún nær áttum. Dæmi slíks eru þekkt úr mannkynssögunni.

x

SunnudagsMogginn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: SunnudagsMogginn
https://timarit.is/publication/785

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.