Morgunblaðið - 04.06.2010, Page 39

Menning 39FRÉTTIR
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 4. JÚNÍ 2010
Út er komin bókin Með á nót-
unum 2 eftir Hrafnhildi Sig-
urðardóttur grunnskólakenn-
ara. Bókin er sjálfstætt
framhald bókarinnar Með á
nótunum og hefur eins og fyrri
bókin að geyma hreyfisöngva
og þulur, tæplega sextíu tals-
ins. Lögunum fylgja útskýr-
ingar á hreyfingum þar sem
stuðst er við tjáningarformið
„Tákn með tali“. Aftast í bók-
inni eru nótur að öllum lögunum ásamt einföldum
gítar- og píanóhljómum. Geisladiskur fylgir bók-
inni þar sem öll lögin og þulurnar eru flutt.
Sigríður Ásdís Jónsdóttir myndskreytti og Sig-
rún Andersen sá um nótnaskrift.
Tónlistarbækur
Hreyfisöngvar og
þulur fyrir börn
Kápa Með á
nótunum 2.
Tónlistarhátíðin Bjartar sum-
arnætur hefst í Hveragerðis-
kirkju annað kvöld kl. 20:00
með dagskrá sem helguð er
Gabriel Fauré að mestu. Á
sunnudag verður henni svo
fram haldið kl. 17:00, en þá
verður meðal annars sungin og
leikin tónlist eftir Haydn, Moz-
art og Beethoven og Hvera-
gerðislög í útsetningu Atla
Heimis Sveinssonar þar sem
áheyrendur geta tekið undir í fjöldasöng.
Flytjendur eru Ástríður Alda Sigurðardóttir,
Hulda Jónsdóttir, Elín Ósk Óskarsdóttir og Tríó
Reykjavíkur, þau Guðný Guðmundsdóttir, Gunn-
ar Kvaran og Peter Máté.
Tónlist
Bjartar sumarnæt-
ur í Hveragerði
Gabriel
Fauré
Söngvararnir Kristjana Stef-
ánsdóttir og Elvar Örn Frið-
riksson munu flytja blús og
aðra mæðusöngva á Kaffi Ro-
senberg við Klapparstíg í
kvöld, föstudaginn 4. júní, og á
morgun, laugardagskvöldið 5.
júní. Yfirskrift tónleikanna er:
Á bláum nótum.
Með þeim leikur úrvalslið
tónlistarmanna, þeir Birgir
Baldursson á trommur, Róbert
Þórhallsson á bassa, Ómar Guðjónsson á gítar og
Agnar Már Magnússon á Hammond-orgel.
Það kostar 1500 krónur inn og hefjast tónleik-
arnir bæði kvöldin klukkan 22.00. Ekki er gerð
krafa um að gestir séu mæðulegir.
Tónlist
Blús og aðrir
mæðusöngvar
Kristjana
Stefánsdóttir
Á næsta listmunauppboði Foldar
verður meðal annars boðið upp eitt
elsta olíumálverk af íslensku lands-
lagi sem menn þekkja til, en það
málaði þýski listmálarinn Johann
Christian M. Ezdorf (f. 1801 í Pöß-
neck, d. 1851 í München). Ezdorf
kom hingað til lands 1827 og málaði
eftir það fáein landslagsverk frá Ís-
landi.
Verkið sem nú verður boðið upp
var málað árið 1830 og er mynd-
efnið Reynisdrangar. Það er 18x28
cm og merkt Ezdorf.
Ezdorf fæddist í bænum Pößneck
nálægt Dresden í Þýskalandi 1801.
Hann lærði í Münchenar-listaaka-
demíunni og fór í margar náms-
ferðir til Norðurlandanna.
Fyrstu námsferðina fór Ezdorf
1821 til Hamborgar, Kaup-
mannahafnar og Noregs. Önnur
ferð hans var til Íslands 1827 en í
þeirri ferð málaði hann þó nokkrar
myndir og hafa tvær þeirra sést á
uppboðum í Þýskalandi, önnur
þeirra einnig frá Reynisdröngum,
en hitt verkið málaði Ezdorf við
Gatkett á Snæfellsnesi.
Samkvæmt upplýsingum frá
Gallerí Fold er starfsmönnum þar
ekki kunnugt um eldri landslags-
verk unnin með olíulitum af ís-
lensku landslagi, en til sé talsvert af
teikningum og skissum, aukin-
heldur sem nokkuð sé til af mál-
verkum af fólki og biblíumótífum.
Söguleg Hluti úr mynd Johanns
Christian M. Ezdorfs af Reynis-
dröngum.
Með elstu
olíumál-
verkum
Landslagsmynd af
Reynisdröngum frá 1830
Big vill frekar vera
heima að horfa á
sjónvarpið og borða skyndi-
bita 45
»
Meðan auglýsingageirinneinblínir enn á óþrosk-aðasta markhópinnsem til skamms tíma
veitti auðfengnasta arð, er varla
viðbúið að klassíkunnendur veki
áhuga hans. Þegar hann hins vegar
vex úr grasi, sem ætti ekki að vera of
langt að bíða við nýbreyttar þjóð-
félagsaðstæður, mun vonandi vænk-
ast hagur metnaðarfyllri tónlist-
argreina. Því þeirra hlustendur eiga
margir meira aflögu en hinir, þótt
falli ekki fyrir hvaða skrumi sem er –
hið fyrra ugglaust afleiðing hins
seinna. Og það sem meira er: Með
lækkandi fæðingatölu fer þeim hlut-
fallslega fjölgandi!
Eitthvað þessu líkt datt manni
snöggvast í hug þegar áheyrendur
fylltu gamla lestrarsal fyrrum
Landsbókasafns á miðvikudag.
Enda mynduðu smekkvísir og vand-
látir hærumprýddir reynsluboltar
meirihlutann. Þó maður saknaði
fleiri unghlustenda, er mæta oft
furðuvel í framúrstefnuna, þá studdi
það aðeins gamlan grun um að
augnablikshyggja nýliðinnar skyndi-
neyzlu hafi í bili skapað sögufirrta
kynslóð, er bætast mun fyrir þegar
arftakar hennar skynja betur nið
aldanna í fersku ljósi. Sumpart fyrir
tengjandi áhrif Nýaldar- og Heims-
tónlistar, en ekki sízt fyrir fullþroska
sagnréttan flutningsmáta („HIP“)
er á síðustu árum hefur rifið upp
barokkmúsík með þvílíkum sópandi
árangri að hún lætur engan grað-
bólugemling ósnortinn.
Fengu menn hér góðan ávæning
af því, einkum eftir hlé þegar NA tók
að leika á fljúgandi fimbulkostum.
Ekki svo að skilja að verk fyrri hálf-
leiks eftir Jean-Marie Leclair (1697-
1764), A. Corelli (1653-1713) og S.
Bodinus (1700-59) hafi verið slælega
leikin (allra sízt dúnmjúkt flautusóló
Giorgiu Browne í II. þætti síðast-
nefnda), en snerpan gerði samt
herzlumuninn í þeim seinni. Verk-
efnavalið var almennt bráð-
áhugavert, því þótt oft væri þáttum
sleppt úr, var þeim forvitnilegustu
að líkindum haldið; t.a.m. Sjakonn-
unni úr Deuxi----ème Récreation de
Musique Op. 8 e. Leclair er minnti á
frjálslega meðferð frumklassíkur á
eldri barokkformum.
Eftir ágæta úttekt Guðrúnar Ósk-
arsdóttur á krómatískt flamenco-
skotinni G-dúr sembalsónötu Dome-
nico Scarlattis K 105 og ljúfa
meðferð NA á tilbrigðum Gem-
inianis við skozkt þjóðlag kom
kannski toppur kvöldsins, 1. Sónata
Telemanns í D TWV 46:D1, ynd-
islegt fjórþætt verk. Leikum lauk á
tveim þáttum úr spennandi tengi-
stykki (án fylgibassa) milli barokks
og klassíkur eftir hinn sárókunna
Ernst Eichner (1740-77), hvort-
tveggja túlkað af klukkusamstilltum
bravúr.
Milli verka fjallaði Halla Steinunn
svolítið um verk og höfunda, og sam-
útvarpsmaður hennar úr RÚV,
Guðni Tómasson sagnfræðingur, las
upp úr íslenzkum samtímaritum eft-
ir m.a. Magnús Stephensen og Egg-
ert Ólafsson. Var það vissulega virð-
ingarverð tilraun til að lífga
„nakinn“ konsertflutning. En þótt
leskaflar Guðna væru skemmtilegir
sem slíkir, þá fann ég naumast nægj-
anlega tengjandi tilefni milli blá-
snauðra og vitatónlistarvana Íslend-
inga 18. aldar og sköpunarumhverfis
Miðevrópu. Auk þess gleymdist sem
oftar að ómagnaðar kynningar –
annarra en stentorradda leikhús-
anna – fara iðulega á mis við skerta
hátíðniheyrn tónkera á miðjum aldri
og upp úr.
Þjóðmenningarhúsið
Kammertónleikar – Listahátíð
bbbmn
Síðbarokkverk eftir Leclair, Corelli, Bod-
inus, D. Scarlatti, Geminiani, Telemann
og Eichner. Kammerhópurinn Nordic Af-
fect (Georgia Browne barokkþverflauta,
Halla Steinunn Stefánsdóttir fiðla,
Hanna Loftsdóttir selló, Guðrún Hrund
Harðardóttir víóla og Guðrún Ósk-
arsdóttir semball). Miðvikudaginn 2.
júní kl. 20.
RÍKARÐUR Ö.
PÁLSSON
TÓNLIST
Á fljúgandi fimbulkostum
Ávæningur Félagar í Nordic Affect léku á fljúgandi fimbulkostum.
Árni Matthíasson
arnim@mbl.is
Kór einn mikill tengist fílharm-
óníusveitinni í Washington og heitir
National Philharmonic Chorale.
Hann er með þekktustu kórum á
austurströnd Bandaríkjanna, skip-
aður 170 röddum, en fílharm-
óníusveitin er 100 manna. Nú er
væntanlegur hingað til lands hluti
kórsins, 25 manns, sem heldur tón-
leika með íslenska kórnum Vox Aca-
demica í Langholtskirkju á morgun
kl. 15:00.
Bandarísk kórmúsík í öndvegi
Kórfélagar að vestan hafa dvalið
hér á landi undanfarna daga við æf-
ingar með liðsmönnum Vox Aca-
demica og æft meðal annars klass-
ísk bandarísk kórverk 20. aldar.
Stjórnendur á tónleikunum verða
Stan Engebretson, sem er stjórn-
andi National Philharmonic Choral,
og Hákon Leifsson, sem stýrir Vox
Academica. Hákon segir að á dag-
skránni séu meðal annars Agnus
Dei eftir Samuel Barber, sem jafn-
an er flutt þegar þjóðarsorg ríkir
vestan hafs, Alleluia eftir Randall
Thompson og Chichester Psalms
fyrir kór og orgel, hörpu og slag-
verk eftir Leonard Bernstein, sem
hann samdi uppúr hugmyndum og
hugmyndabrotum sínum af West
Side Story. Eitt íslenskt verk er á
dagskránni; Ave Maria eftir Hjám-
ar Ragnarsson.
„Bandarísk kórtónlistarhefð er
nokkuð frábrugðin þeirri evrópsku,
oft tengdari dægursveiflum, ný-
klassík og mínimalisma, en sú evr-
ópska er stundum klassískari, hefur
ekki þetta dæguryfirbragð. Í Evr-
ópu er klassísku gildin meitluð í
stein en bandarískir kórmenn eru
frjálslegir, leyfa sér að vera ex-
pressífir, fordómalausari í forminu.“
Stjórnandi af íslenskum ættum
Stjórnandinn Stan Engelbretson
hefur oft komið hingað til lands og
er ættaður úr Skagafirðinum. Hann
ólst upp í Fargo í Norður-Dakóta,
lauk mastersnámi í píanóleik og
söng frá háskólanum í Norður-
Dakóta og doktorsgráðu í hljóm-
sveitarstjórnun frá Stanford-há-
skóla. Engelbretson hefur kennt við
háskólana í Texas og Minnesota, er
listrænn stjórnandi Midland-
Odessa Symphony Chorale og
aðstoðarstjórnandi Minnesota Cho-
rale. Hann er prófessor í kórsöng
við George Mason University og
gegnir fjölda annarra starfa í þágu
tónlistarlífsins í Bandaríkjunum og í
Evrópu.
Hákon Leifsson segir að upp-
haflega hafi Engelbretson komið
hingað á Fullbright-styrk fyrir til-
stilli Úlfars Inga Haraldssonar tón-
skálds og hljómsveitarstjóra sem er
frændi hans. „Engelbretson kom
hingað fyrir þremur árum og
kenndi við listaháskólann og kynnti
bandaríska kórtónlist allt frá gosp-
eli og hélt líka fyrirlestra um nú-
tímatónlist. „Þá komust þessi sam-
skipti á og þau hafa aukist og
styrkst síðan.“
Morgunblaðið/Jakob Fannar
Myndaður banda-
rísk-íslenskur kór
Eitt íslenskt verk
» 25 félagar í bandaríska
kórnum National Philharmonic
Chorale eru staddir hér á landi
og halda tónleika með Vox Aca-
demica.
» Tónleikarnir fara fram í
Langholtskirkju á morgun kl.
15:00 og flutt verða bandarísk
kórlög í bland við evrópsk og
eitt íslenskt verk.
» Kórstjóri National Philharm-
onic Chorale er ættaður úr
Skagafirðinum.
Bandarísk kórtónlist kynnt
Frjálslegt Frá æfingu kóranna tveggja, National Philharmonic Chorale og Vox Academica, í Langholtskirkju.