Morgunblaðið - 07.08.2010, Blaðsíða 11

Morgunblaðið/Jim Smart
Hrefnubak Nákvæmlega svona mikið sá ég af hrefnunni. Merkilegt með eigin augum.
fróðleik um hvali. Það gerðist þó lítið
og ég hætti að skima, dáðist bara að
sjónum og birtuskilyrðunum.
Hvalahvísl og söngur
Ég og Hugrún systir mín, sem
kom með mér í ferðina, ræddum
hvort ekki væru til einhverskonar
hvalahvíslarar, næmar manneskjur
sem gætu kallað til sín hvalina með
því að herma eftir söng þeirra. Þar
sem enginn slíkur var um borð
reyndum við að framkalla hvalahljóð
og tókum svo smá-hvaladans en kalli
okkar var ekki svarað, ekkert sást
nema úfinn sjórinn. Hvalaskoðun er
ekki fyrir óþolinmóða og var ég farin
að telja skýin til að drepa tímann.
Skyndilega gerðist eitthvað,
skipstjórinn sagðist hafa séð hval í
nokkurri fjarlægð og var allt gefið í
botn og brunað þangað. Þar ruggaði
báturinn sér og allir stóðu spenntir
við borðstokkinn með augun upp-
glennt. Allt í einu sást bak á hrefnu
koma upp á yfirborðið, „aaaaa“ og
„vvvááá“ heyrðist í farþegunum sem
smelltu af sem óðir væru. Mér létti
óstjórnlega mikið og brosti út í blá-
inn, loksins. Við vorum á þessu
svæði í nokkurn tíma og sáum
hrefnu kíkja með bakið og bakugg-
ann reglulega upp úr. Hrefnan hefði
líklega sýnt fleiri kúnstir hefði hún
vitað hvað mörg augu hvíldu á henni
en tveir aðrir hvalaskoðunarbátar
voru á svæðinu.
Það var miklu skemmtilegra en
ég hélt að sjá hval með eigin augum,
sýn sem ég hef ekki séð áður og mun
líklega ekki oft sjá aftur. Eftir að við
vorum búin að glápa á hrefnuna í
nokkurn tíma var haldið aftur til
hafnar. Það var kærkomið að stíga á
land eftir þessa tveggja tíma sjóferð
og gaman að geta sagst hafa séð
hval. Annars hefði það ekki skipt
öllu máli fyrir mig, það var bara
ánægjulegt og hressandi fyrir land-
krabbann að fara aðeins út á sjó,
hvalur eða ekki hvalur.
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 7. ÁGÚST 2010
Offita er stærsta heilsufarsvanda-
málið í heiminum í dag og eykst tíðni
hennar á miklum hraða. Það standa
fáir jafn illa og Bandaríkjamenn í
þessum málum þrátt fyrir mikla bar-
áttu ríkisstjórnarinnar og annarra
áhyggjufullra aðila þar í landi.
Samkvæmt ABC-fréttastofunni
hefur sú vinna ekki skilað tilsettum
árangri þar sem ekkert ríki í Banda-
ríkjunum hefur náð tilsettu markmiði
ríkistjórnarinnar, þ.e. að ná prósentu-
tölu íbúa sinna sem þjást af offitu
niður í 15%.
Í dag glíma 30% íbúa níu ríkja við
offitu, en það eru Missouri, Kentucky,
Vestur-Virginia, Tennessee, Ark-
ansas, Oklahoma, Louisiana, Miss-
issippi, and Alabama.
Árið 2007 náðu einungis þrjú ríki
þessari prósentutölu, en hana var
ekki að finna í neinu ríki fyrir tíu ár-
um. Mississippi-ríki stendur einna
verst, þar sem 34% teljast til ak-
feitra, en ástandið er einna best í
Colorado og Columbia.
Það sem hefur vakið áhuga vís-
indamanna er að offitu er frekar að
finna hjá ákveðnum hópum. Til að
mynda glímir fólk sem ættað er frá
Rómönsku-Ameríku síður við offitu
en aðrir kynþættir. Þá eru þeir sem
ekki hafa lokið menntaskóla líklegri
til að þjást af offitu en kollegar þeirra
sem útskrifast.
Landfræðileg staðsetning á einnig
að hafa áhrif, en þeir sem búa hátt
yfir sjávarmáli þykja í góðu formi þar
sem þeir þurfa á meiri orku að halda
en aðrir.
Heilsa
Reuters
Hlaupið og hlaupið Bandaríkjamenn þurfa á meiri hreyfingu að halda.
Bandaríkjamenn fitna hratt
in. Teppapeysan er mjög hlý, hún
er prjónuð úr eingirni og stingur
ekki þar sem ullin er burstuð.“
Kristín og Ingibjörg verða
með teppapeysuna til sýnis á
Handverkssýningunni í Hrafnagili
nú um helgina, í Krambúðinni.
Koffort er með heimasíðuna
www.koffort.is og einnig er hægt
að finna það á Facebook undir
Koffort lopavörur.
Sniðug Pokinn er hengdur upp og
þá verður þetta að fínni lopapeysu.
Hrefna er sjávarspendýr af ætt
reyðarhvala. Hún er næst-
minnsta tegund skíðishvala og
sú minnsta sem heldur sig á
norðurhveli. Kvendýr og karldýr
eru að meðaltali 6,9 og 7,4 m
löng við kynþroska sem verður
þegar dýrin ná 5-8 ára aldri.
Hrefnur lifa venjulega í 30-50 ár
en geta orðið 60 ára. Bak, horn
og blástursop sjást strax þegar
hrefna kemur upp á yfirborðið
til að anda. Þær eiga til að koma
upp úr djúpinu á mikilli ferð og
stökkva skyndilega upp úr sjón-
um. Hrefnan blæs 3-5 sinnum
milli djúpkafana og stingur sér
síðan í djúpið. Hún getur verið
allt að 20 mínútur í kafi og há-
markshraði hennar á sundi er
áætlaður 20-30 km/klst.
Hrefna getur
orðið 60 ára
AF WIKIPEDÍU
Daglegt líf 11
STYRKIR VERÐA VEITTIR TIL BARNA Á ALDRINUM 6–16 ÁRA
Ferðasjóður Vildarbarna er sameiginlegt átak Icelandair og viðskiptavina félagsins
til að gera langveikum börnum og fjölskyldum þeirra, og börnum sem búa við
sérstakar aðstæður vegna veikinda, kleift að ferðast. Ferðasjóður Vildarbarna
hefur gert yfir 250 börnum og fjölskyldum þeirra mögulegt að fara í ógleymanlega
og uppbyggjandi fjölskylduferð.
Verndari Vildarbarna er frú Vigdís Finnbogadóttir, fyrrverandi forseti Íslands.
Umsóknarfresturinn er til 1. september 2010.
Úthlutað verður úr sjóðnum fyrsta vetrardag 23. október 2010.
Þeir umsækjendur sem ekki hafa fengið úthlutað úr sjóðnum áður ganga fyrir.
+ Umsóknareyðublöð eru á www.vildarborn.is
UMSÓKNIR
UM FERÐASTYRKI
VILDARBARNA
ICELANDAIR
ÍS
L
E
N
S
K
A
S
IA
.I
S
IC
E
51
00
2
08
/1
0
Vildarbörn Icelandair