Morgunblaðið - 07.10.2010, Blaðsíða 32

32 MENNING
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 7. OKTÓBER 2010
Á fyrsta menningarkvöldi októ-
bermánaðar af fimm í sveitarfé-
laginu Árborg, verður Páls
Lýðssonar frá Litlu-Sandvík
minnst. Páll var oddviti, bóndi
og virtur fræðimaður.
Sérstakur gestur verður
Halldór Blöndal, fyrrverandi al-
þingismaður, og mun hann
segja sögur af kynnum þeirra
Páls. Flutt verður tónlistar-
atriði frá Tónlistarskóla Árnes-
inga í umsjón Guðmundar Pálssonar, einnig syngur
Ragnheiður Blöndal. Umsjónarmaður dag-
skráinnar er Kjartan Björnsson.
Menningarkvöldið er í kvöld, fimmtudag, í Leik-
húsinu við Sigtún, og hefst dagskráin klukkan 21.
Menningarkvöld
Páls Lýðssonar
fræðimanns minnst
Páll Lýðsson
Imagine Reykjavík er yf-
irskrift ólíkra viðburða sem
endurspegla friðarboðskap
John Lennon og Yoko Ono.
Einn viðburðanna er málþingið
Myndlist og andóf, sem verður
í Listasafni Reykjavíkur,
Hafnarhúsi, og hefst klukkan
20 í kvöld.
Jón Proppé listheimspek-
ingur stýrir málþinginu en auk
hans hafa framsögu myndlist-
arkonurnar Hildur Hákonardóttir, Steinunn
Gunnlaugsdóttir og Ósk Vilhjálmsdóttir. Allar
hafa þær beitt myndlist til samfélagsgagnrýni og
leitað leiða til að opna umræðu og koma pólitísk-
um skilaboðum áleiðis gegnum verk sín.
Málþing
Rætt um myndlist
og andóf
Hildur
Hákonardóttir
Stella Sigurgeirsdóttir mynd-
listarkona opnar klukkan 16 á
morgun sýningu í Artóteki á 1.
hæð Borgarbókasafns Reykja-
víkur, Grófarhúsi, Tryggva-
götu 15.
Stella útskrifaðist úr
Listaháskóla íslands árið 2000
og er þetta hennar 15. einka-
sýning.
Á sýningunni í Artóteki
verða gömul og ný verk, til að
mynda bókverk, vatnslitaverk og textaverk. Þá
sýnir Stella ljósmyndaseríu sem nefnist Rauða
leiðin, u.þ.b. 5 km – Ferðalangar.
Sýningin stendur til 21. nóvember og er opin til
kl. 19 virka daga og kl. 13-17 um helgar.
Myndlist
Stella Sigurgeirs-
dóttir í Artóteki
Ferðalangar, verk
eftir Stellu.
Pétur Blöndal
pebl@mbl.is
Kristof Magnússon, rithöfundur, leik-skáld og þýðandi, hefur fengið mikiðlof í Þýskalandi fyrir nýja bók sína„Das War Ich Nicht“. Hann var meðal
höfunda sem tilnefndir voru til þýsku bókmennta-
verðlaunanna í ár og ræddi við blaðamann á bók-
menntahátíðinni í Frankfurt í gær.
„Tilnefningin kom mér á óvart,“ segir hann
hreinskilnislega. „Bókin kom út í janúar og ég
bjóst ekki við að nokkur myndi eftir henni. En
hún hefur gengið vel, var þýdd á frönsku, ítölsku
og hollensku og lenti á metsölulista Spiegel, nokk-
uð sem kom mér gjörsamlega í opna skjöldu.“
Bókinni lýsir Kristof sem ástarsögu úr banka-
heiminum. „Hún fjallar um þrjár persónur,
bankastrák, rithöfund og bókmenntaþýðanda.
Það var heppilegt að ég rataði á þetta viðfangs-
efni. Ég byrjaði að skrifa bókina fyrir banka-
kreppuna og var næstum búinn þegar allt hrundi.
Það var ágæt kynning, sem kostaði að vísu nokkra
milljarða evra, en hjálpaði bókinni mikið.“
Hann brosir strákslega.
„Söguþráðurinn er þannig að bankastrákurinn
verður ástfanginn af þýðandanum. Hann er bara
óbreyttur starfsmaður, en byrjar að taka meiri og
meiri áhættu til að líta vel út og gerir það bara af
því að hann er ástfanginn. Það má segja að það
fari fyrir honum eins og Jerome Kerviel í Frakk-
landi, sem tapaði fimm milljörðum evra og setti
Societe Generale næstum því á hausinn – nema
það tekst hjá söguhetjunni minni.“
Tækifæri fyrir Íslendinga
– Fylgdistu með hruninu heima á Íslandi?
„Já, ég fékk algjört áfall, hringdi í ættingja og
vini til að athuga hvað væri í gangi og fór til Ís-
lands í nóvember 2008. Eftir það fór ég oft til Ís-
lands, fannst mikilvægt að fylgjast með og skrif-
aði nokkrar blaðagreinar, meðal annars fyrir
þýska Financial Times. Nú er ég að skrifa ferða-
bók um Ísland og þar verður kafli um hrunið, því
mér finnst það áhugavert og svo hef ég áhyggjur
af þjóðinni. Ég held samt að í þessu felist tækifæri
fyrir Íslendinga og staðan er ekki eins slæm og ég
bjóst við í byrjun.“
Faðir Kristofs er Magnús Magnússon, sonur
Magnúsar Þorsteinssonar, stofnanda Freyju, en
hann flutti til Hamborgar á sjötta áratugnum er
hann giftist þýskri konu. Kristof fæddist árið 1976
og er uppalinn í Þýskalandi. „En ég er mikið á Ís-
landi og mér þykir vænt um fólkið og menn-
inguna. Það ýtir undir það, að ég er þýðandi og því
mikið í íslenskum hugarheimum.“
Fyrri skáldsaga Kristofs nefnist Zuhause og
gerist á Íslandi. „Það hljómar eins og ævisaga, en
bókin fjallar um ungan mann sem búsettur er í
Þýskalandi en á íslenska ættingja og ferðast
þangað í fyrsta skipti í langan tíma. Þá gerist ým-
islegt sem verður til þess að hann verður margs
vísari um fortíð sína. Upphafið má rekja til þess
að hann uppgötvar á myndbandaleigu að hann sé
skráður dauður í þjóðskránni. Og það hefur gerst
held ég, að minnsta kosti hef ég heyrt þá sögu, um
mann sem fór á myndbandaleigu og strákurinn í
afgreiðslunni sagði: „Þú ert dauður!“
Þrekraun að þýða Þórberg
– Svo ert þú mikilvirkur þýðandi!
„Íslenskur aðall eftir Þórberg Þórðarson kem-
ur út á næsta ári, svo hef ég fengist við þýðingar á
Stormi eftir Einar Kárason, Tíu ráðum Hallgríms
Helgasonar, Ofsa Einars Kárasonar, Vetrarsól
Auðar Jónsdóttur, Konum Steinars Braga, Blys-
förum Sigurbjargar Þrastardóttur og ýmsu öðru.
Það koma því fjölmargar bækur út á næsta ári.“
– Það hlýtur að vera erfitt að þýða Þórberg?
„Já,“ segir Kristof með áherslu. „Það er ótrú-
lega gaman, en samt það erfiðasta sem ég hef
fengist við, þetta var þrekraun! Nú er gaman að
lesa þýðinguna, en þegar ég byrjaði staldraði ég
við annað hvert orð: Hvað í andskotanum er
þetta!? Og þegar ég áttaði mig á orðinu, þá vissi
ég ekki hvort það var írónískt eða fyrir alvöru. En
þetta var mjög gefandi reynsla.“
– Og Blysfarir Sigurbjargar eru sensúelar!
„Já, ég var mikið að velta fyrir mér hvernig ætti
að þýða orð eins og örtotta,“ segir hann brosandi.
„Þú mátt alls ekki skrifa það,“ bætir hann við og
hlær innilega. En skaðinn er skeður, orðið komið
á blað. „Ég er mikill aðdáandi ljóða Sigurbjargar,
þýddi nokkur fyrir bókmenntatímarit og hlakka
til að ljúka verkinu.“
Morgunblaðið/Kristinn
Hátíð Kristof Magnússon tók þátt í pallborðsumræðum og veitti viðtöl á hátíðinni í Frankfurt í gær.
Ástarsaga úr bankaheimi
 Kristof Magnússon tilnefndur til þýsku bókmenntaverðlaunanna  Skrifar
bók um Ísland  Margar þýðingar á verkum íslenskra höfunda í farvatninu
Í hádeginu í dag verður tilkynnt
hver hlýtur Nóbelsverðlaunin í bók-
menntum í ár. Að vanda hafa nöfn
margra höfunda borið á góma, sem
líklegra verðlaunahafa, og hafa sum-
ir þeirra ítrekað verið orðaðir við
verðlaunin, eins og bandarísku höf-
undarnir Cormac McCarthy og Phil-
ip Roth.
Síðustu daga hefur nafn minna
þekkts höfundar hinsvegar komist
efst á lista evrópskra veðbanka, eins
og hins breska Ladbroke’s, sem sá
líklegasti til að hreppa verðlaunin.
Er það keníski rithöfundurinn
Ngugi wa Thiong’o. McCarthy var
annar á listanum í gær, japanski rit-
höfundurinn Haruki Marukami
þriðji og sá fjórði líklegasti, sam-
kvæmt Ladbroke’s, var sænska ljóð-
skáldið Thomas Tranströmer.
Ngugi wa Thiong’o er skáldsagna-
höfundur, fræðimaður og aðgerða-
sinni og er prófessor í bókmenntum
við Kaliforníuháskóla. Hann byrjaði
að skrifa á ensku en eftir að hafa
verið haldið í fangelsi í heimalandinu
án ákæru eftir að hafa skrifað um-
deilt leikrit árið 1977, ákvað hann að
skrifa framvegis á móðurmáli sínu,
gikuyu.
Samkvæmt Svenska Dagbladet
hallast margir sænskir bókmennta-
menn að því að Roth eða Alice
Munro hljóti verðlaunin. Nið-
urstaðan verður ljós í dag. efi@mbl.is
Hver fær
Nóbels-
verðlaun?
Veðbankar hallast að
Ngugi wa Thiong’o
Líklegur verðlaunahafi? Keníski
rithöfundurinn Ngugi wa Thiong’o.
Arkitektinn Zaha
Hadid, sem starf-
ar í London, hlýt-
ur Riba Sterling-
arkitekt-
úrverðlaunin í ár,
fyrir hönnun
Maxxi Sterling-
samtíma-
listasafnsins í
Rómarborg.
Verðlaunin, sem nema um 32.000
dölum, eru veitt arkitekt fyrir bygg-
ingu sem er byggð eða hönnuð í
Bretlandi og er talin vera merkasta
framlagið til breskrar bygging-
arlistar hvert ár.
Næsta stóra verkefni Hadid er
miðstöð fyrir vatnaíþróttir sem
verður vígð á Ólympíuleikunum í
London eftir tvö ár.
Zaha Hadid
verðlaunuð fyr-
ir Maxxi-safnið
Zaha Hadid
Íslenski dansflokkurinn frumsýnir í kvöld á Stóra
sviði Borgarleikhússins verkið Transaquania –
Into Thin Air. Höfundar verksins eru listamenn
sem allir hafa getið sér gott orð á alþjóðlegum
vettvangi, dansararnir Erna Ómarsdóttir og Da-
mien Jalet ásamt myndlistarkonunni Gabríelu
Friðriksdóttur og hönnuðinum Hrafnhildi Hólm-
geirsdóttur. Tónlistin er í höndum Valdimars Jó-
hannssonar og Ben Frost, Kjartan Þórisson hann-
ar lýsingu.
Transaquania – Into Thin Air er sjálfstætt
framhald hins óvenjulega verks Transaquania –
Out of the Blue, sem Íslenski dansflokkurinn
sýndi í Bláa lóninu í apríl í fyrra. Var það valin
sýning ársins af gagnrýnendum Morgunblaðsins.
Verkið er nú fært inn á Stóra sviðið og þar held-
ur áfram saga og þróun kynjaveranna sem voru
kynntar í Bláa lóninu. Nú er allt vatn horfið af yf-
irborði jarðar og skilur eftir sig þurrt minni horf-
inna tíma. Lífið er ljóðræn barátta þar sem lík-
aminn er í stöðugri ummyndun, aðlögunarhæfni
og stöðug stökkbreyting verður kjarni lífsins, eins
og hjá kamelljóninu.
Verkið Transaquania – Into Thin Air verður
síðan aftur sýnt í Borgarleikhúsinu annað kvöld,
föstudagskvöld, sem opnunarverk sviðslistahátíð-
arinnar Keðja Reykjavík 2010 en alls verða 14
sviðslistaverk sýnd undir hatti hennar.
Ljóðræn barátta Frá uppfærslu Transaquania –
Out of the Blue í Bláa lóninu í fyrra.
Dansflokkurinn frumsýnir