Ný saga - 01.01.1998, Blaðsíða 24
Hörður Vilberg Lárusson
Stefnt var aö
því að móta
vel upplýstan
hermann sem
væri stoltur af
einkennisbún-
ingi sínum og
föðurlandi
Mynd 6.
Húsakynni útvarps-
og sjónvarpsstöðva
varnarliðsins á
Keflavikurflugvelli.
símamálastjóra að höfðu samráði við utanrík-
isráðherra, en þeir töldu ekkert því til fyrir-
stöðu að auka afl sjónvarpsstöðvarinnar.19
Ekki var vanþörf á því þar sem stöðin var
orðin úrelt og í niðurníðslu.2l, Leyfisveitingin
var hins vegar ekki gerð opinber fyrr en í nóv-
ember 1961 og vakti það tortryggni á meðal
andstæðinga Keflvavíkursjónvarpsins sem
töldu að maðkur væri í mysunni. Þannig sagði
í Tímanum að stækkunin væri ekki miðuð við
þarfir varnarliðsins heldur miðaði hún aö því
að koma amerískum sjónarmiðum og áróðri á
framfæri.21 Spurningin var sú hvort tæknileg-
ar eða pólitískar ástæður lægju til grundvallar
stækkuninni. Hvort stækkun stöðvarinnar
miðaði aðeins að því að bæta móttökuskilyrði
á Keflavíkurflugvelli eða hvort ætlunin væri
að tryggja að sjónvarpið næði lil Islendinga
og hefði áhrif á skoðanir þeirra og viðhorf.
En hver var yfirlýstur tilgangur Bandaríkja-
manna með sjónvarpsrekstri sínum? í tultugu
ára afmælisriti fjölmiðlaþjónuslu Bandaríkja-
hers (A.F. R.T. S.) sem kom út árið 1962 var vitn-
að í John F. Kennedy Bandaríkjaforseta þar
sem hann sagði: „In these challenging times,
it is vitally important that all citizens of the
United States be fully informed about the
crilical issues facing the Nation.“ í formála rits-
ins sagði síðan: „In this decade of anxiety and
conflicting ideologies, Radio and Television
have inherited a grave responsibility for
keeping Americans knowledgeable and in-
formed on national and international issues.“
Bandaríkjamenn höfðu því tekið útvarp og
sjónvarp í þjónustu sína við að upplýsa her-
menn sína á erlendri grundu. Þeir töldu að
liðsmenn sínir væru þátttakendur í einu erfið-
asta verkefni allra tíma, að tryggja öryggi hins
frjálsa heims. Sú barátta væri þó ekki alltaf
háð með áþreifanlegum vopnum s.s. skrið-
drekum og skotvopnum, heldur miklu fremur
með ólíkum hugmyndum eða hugmyndakerf-
unr. I þeirri baráttu væri vel upplýstur her-
maður lífsnauðsynlegt vopn, og hann yrði að
þekkja þau málefni sem í deiglunni væru, og
ekki síður að þekkja hugmyndafræði andstæð-
ingsins. Framkvæmdastjórn menntunar- og upp-
lýsingaþjónustu hersins (Directorate for
Armed Forces Information and Education)
sá samkvæmt samræmdum áætlunum um að
útvega hermönnum veggspjöld, bæklinga og
kvikmyndir ásamt útvarps- og sjónvarpsefni
til þess að innræta þeim rétt viðhorf og lil að
stytta þeim stundir. Dagskrá sjónvarpsstöðva
hersins samanstóð af fréttum, íþrótlum, um-
ræðuþáttum, fræðsluþáttum um vísindi, trú
og menntun, og einnig kom fyrir að fjallað
væri sérstaklega um fyrirbæri eins og lýðræði
og kommúnisma. Stefnt var að því að móta
vel upplýstan hermann senr væri stoltur af
einkennisbúningi sínum og föðurlandi.22
Það skyldi því engan undra að sósíalistar
og aðrir andstæðingar hersins mótmæltu Kefla-
víkursjónvarpinu ákaft þar sem það boðaði
og stóð fyrir hugmyndafræði sem þeir voru
algjörlega mótfallnir. í þeirra augum var því
um harðsvíraðan áróður að ræða og vissulega
mátti finna efni í Keflavíkursjónvarpinu sem
22