Morgunblaðið - 29.06.2011, Page 18
Biðröðin lengist við
dyr umboðsmanns
FRÉTTASKÝRING
Halldór Armand Ásgeirsson
haa@mbl.is
H
inn 1. júlí næstkomandi
rennur tímabundin
viðbót við lög um
greiðsluaðlögun út.
Viðbótin felur í sér að
umsækjandi um greiðsluaðlögun
komist í greiðsluskjól þangað til um-
sókn hefur verið afgreidd og/eða
samningur um greiðsluaðlögun
kemst á.
Þessari heimild var bætt við í
lögin á liðnu haustþingi. Í frumvarpi
sem fylgdi breytingarlögunum sagði
að starfsemi umboðsmanns skuldara
væri ekki komin í „fullan rekstur“ og
af þeim sökum gæti myndast biðtími
frá því að umsókn um greiðsluaðlög-
un væri lögð inn þar til umsókn væri
tekin fyrir og greiðslufrestur veittur.
Því var gildistími ákvæðisins ákveð-
inn til 1. júlí 2011 og í frumvarpinu
sagði jafnframt að reiknað væri með
því að á þeim tímapunkti myndi bið-
tími eftir afgreiðslu umsókna hafa
styst í það sem „eðlilegt [geti] talist“.
Tíu daga flýtimeðferð
Þessi biðtími getur í dag verið
allt að því fimm mánuðir að sögn
Svanborgar Sigmarsdóttur, sviðs-
stjóra kynningarsviðs hjá embætti
umboðsmanns skuldara.
Það er umtalsverður tími fyrir
fólk í skuldavandræðum og umsóknir
halda jafnframt áfram að streyma til
embættis umboðsmanns skuldara.
Að jafnaði berast um 40-50 umsóknir
á viku en í síðustu viku bárust um 80
umsóknir.
„Við bjuggumst alltaf við því að
umsóknum myndi fjölga núna veru-
lega eftir því sem 1. júlí nálgaðist. Við
reiknuðum með því að fólk sem var að
íhuga að leita sér aðstoðar myndi
núna stökkva til og það er kannski
ágætt að þeir sem þurfa á þessu úr-
ræði að halda komi til okkar fyrr
frekar en síðar.“
Hún segir jafnframt að nú þegar
greiðsluskjólið verði ekki tryggt um
leið og umsókn berist verði hægt að
grípa til flýtimeðferðar umsókna sem
geti tekið um tíu virka daga. „Við
þurfum tíu daga til að taka fyrir um-
sókn í flýtimeðferð og henni verður
hægt að beita í neyðartilfellum.“
Aðspurð segir hún að fulltrúar
embættis umboðsmanns skuldara
hafi rætt við félags- og trygging-
armálanefnd um að framlengja frest-
inn. Það var hins vegar ekki gert.
Guðbjartur Hannesson, velferð-
arráðherra, segir fyrirkomulag þess-
ara mála vera hluta af þings-
samþykkt. „Ég held að staðan hafi
verið metin þannig að fólk myndi sjá
hvort það væri í erfiðleikum eða ekki
fyrir þennan tíma. Þeir sem eru í
greiðsluskjóli munu ekki missa af því,
það er ekki hætt við það 1. júlí.“
Hann segir jafnframt að fram-
tíðarfyrirkomulagið varðandi
greiðsluaðlögun sé miðað við að fólk
komist ekki í greiðsluskjól fyrr en
eftir að umsókn þeirra um greiðslu-
aðlögun hefur verið afgreidd. „Þingið
mat það sem svo að það væri mik-
ilvægt að átta sig á því hverjir væru í
þessum vandræðum, vinna svo úr
þeim pakka og málin færu svo í eðli-
legan farveg í framhaldinu.“
Guðbjartur segir jafnframt að
greiðsluaðlögunarferlið hjá umboðs-
manni skuldara hafi gengið mun
hægar en reiknað hafi verið með.
„Þeir eru afar fáir sem hafa lokið
samningum. Það er í raun lög-
fræðivinna sem fer fram hjá umsjón-
armönnum. Umboðsmaður skuldara
er að reyna að hraða því ferli og koma
því í auknum mæli inn á borð til sín.
Úrræðið hefur í sjálfu sér virkað en
gengið allt of hægt.“
Um eitthundrað umsjónarmenn
starfa nú að því að ná samningum
fyrir fólk um greiðsluaðlögun og 32
málum er lokið.
Morgunblaðið/Ómar
Raðir Umsóknum um greiðsluaðlögun til umboðsmanns skuldara fjölgaði
mikið í síðustu viku. Biðtími eftir afgreiðslu getur verið fimm mánuðir.
18
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 29. JÚNÍ 2011
Hægt er að lýsa skoðun á ritstjórnargreinum Morgunblaðsins á http://www.mbl.is/mogginn/leidarar/
Ný skoð-anakönn-un sýnir að
aðeins um 19 pró-
sent Þjóðverja eru
hallir undir evru
eftir að hafa búið við hana sem
mynt í rúman áratug en yfir 70
prósent hafa illan bifur á henni.
Það hlýtur að grafa mjög und-
an trúverðugleika myntarinnar
að afstaða öflugustu þjóðar-
innar á svæði hennar sé svo
blendin, svo ekki sé sagt fjand-
samleg.
Danir hafa formlega undan-
þágu frá myntsamstarfinu, en
hafa þó í raun hengt sig aftan í
evruna með sáralitlu fráviki.
Lars Lökke Rasmussen for-
sætisráðherra Dana tilkynnti í
ársbyrjun að hann myndi
stofna til þjóðaratkvæða-
greiðslu um upptöku evru á
þessu ári. Nú hefur Lökke fall-
ið frá þeim áformum sínum.
Ástæðan er sú að skoðanakann-
anir sýna að Danir myndu kol-
fella upptöku evrunnar í slíkri
atkvæðagreiðslu. Og þá eru
viðbrögðin þau að láta hana
ekki fara fram.
Svíar hafa reyndar ekki und-
anþágu frá því að falla undir
myntsamstarfið. En þeir höfðu
lofað því heima fyrir að kasta
ekki krónunni fyrir evru nema
þjóðin samþykkti það í al-
mennri atkvæðagreiðslu. Slík
atkvæðagreiðsla hefur farið
fram og evrunni var hafnað. En
samkvæmt umgengnisreglum
evrópuvaldsins við almenning í
evrópulöndum þá er þjóðarat-
kvæðagreiðsla ekki endanleg
nema þjóðirnar kjósi eins og
elítan segir þeim. Ella verður
viðkomandi þjóð neydd til að
kjósa aftur og aftur
þar til hún gefst
upp. En skoðana-
kannanir í Svíþjóð
benda ótvírætt til
þess að brussel-
sinnar verði að bíða um hríð og
kannski lengi þar til næst verð-
ur reynt að hræða Svía til að
kjósa sig inn í evruna. Og nú
eru Grikkir með verklega út-
tekt á því hvernig áratugs
evruvæðing hefur reynst þeim.
Og ekki er upplitið gott. Nú
myndu margir ætla að reynsla
Grikkja væri reyndar þyngri
en tárum taki. En það er ekki
skoðun allra, því ríkisstjórn
sósíalista er þessa dagana að
láta skjóta táragassprengjum á
mótmælafund sem gríska
verkalýðshreyfingin boðaði til.
Skilaboðin frá Brussel til
Aþenu eru þau að kokgleypi
hún ekki tilskipanirnar þaðan
muni engin lánafyrirgreiðsla
berast frá ESB og AGS til
Grikklands og landið verði
strax í næsta mánuði ófært um
að standa skil á ríkisskuldum.
Ekki er það endilega sennileg
hótun. Ástæðan er sú að lána-
fyrirgreiðslan sem í boði er
beinist ekki í raun að Grikkj-
um. Hún gerir það aðeins að
formi til. Hún er hugsuð til
þess að bjarga evrópskum
bönkum, en þó einkum til að
forða evrunni frá því að lenda í
hremmingum í stærri hag-
kerfum en hinu írska, portú-
galska og gríska. Því standa
miklar líkur til þess að reynt
verði að fleyta grísku efna-
hagslífi áfram hvernig svo sem
þingið í Aþenu heldur á málinu,
í þeirri von að úrræði finnist í
tæka tíð til að bjarga evrunni.
Orrustan í Aþenu
snýst um evruna en
ekki Grikkland}
Það hriktir í
Ríkisstjórnlands verður
stundum að gera
fleira en gott þyk-
ir. Forsendan er
þá jafnan sú að
miklir hagsmunir
geti réttlætt aðgerðir sem í
sjálfu sér orka tvímælis og séu
jafnvel stjórnskipulega á gráu
svæði eins og kallað er. Þekkt
er þegar ríkisstjórn beinir því
til löggjafans eða bráðabirgða-
löggjafans að löglega boðað
verkfall sé stöðvað. Á slíkt
hefur reynt þegar verkfalls-
réttur fámennrar stéttar hefur
haft mun meira afl en í öðrum
tilvikum þar sem verkfall
hennar veldur öðrum hópum
og þjóðinni allri verulegum og
jafnvel varanlegum skaða.
Dæmi um þetta eru verkföll
stuttu áður en skammvinn
loðnuvertíð gengur í garð.
Eins er um lyk-
ilstöðu fámennra
stétta í samgöngu-
málum, ekki síst
um hásumartíð.
En jafnvel fá-
mennar stéttir í
lykilstöðu eiga sinn rétt, sem
virða þarf vel, en þær komast
á hinn bóginn ekki hjá að sýna
meiri varúð í beitingu verk-
fallsheimilda en aðrir, ella
missa þær fljótt alla samúð.
Og ríkisvaldið þarf að vera
mjög seinþreytt til lagasetn-
ingar í vinnudeilum. Því komu
mjög á óvart furðulegar yf-
irlýsingar iðnaðarráðherrans,
Katrínar Júlíusdóttur, sem hóf
að hóta lagasetningu gegn
verkfalli sem enn hefur ekki
verið boðað. Í venjulegri rík-
isstjórn þyrfti forsætisráð-
herrann að gefa skýringar á
slíkri framgöngu.
Hótun iðnaðarráð-
herra um lög gegn
yfirvinnubanni var
sérkennileg}
Hjákátleg hótun
É
g sé í anda er flokkur manna er að
róta í rústum New York-borgar
eftir nokkur hundruð ár, og kem-
ur niður á skjalasafn Mannrétt-
indaráðs Sameinuðu þjóðanna.
Sjáðu! kallar einn fornleifafræðingurinn til
annars (hann kallar reyndar , en það
er annað mál). Þegar menn svo fara að grafa
sig í gegnum þessa merku heimild munu þeir
örugglega hissa sig yfir því hve mikið af froðu
flæddi um sali Sameinuðu þjóðanna, hve oft
menn sögðu eitt en gerðu annað og því hve
skýrt kom í ljós á hverjum degi að þjóðir eiga
enga vini, þær eiga bara hagsmuna að gæta. Út
úr öllum samþykktum mannréttindaráðsins
munu menn svo lesa eina staðreynd óhrekj-
andi, það að ein þjóð var öðrum verri þegar
mannrétindi og mannréttindabrot voru annars
vegar, ein þjóð var verst af öllum – Ísrael.
Málið er nefnilega að um enga þjóð hefur verið eins oft
ályktað og eins harkalega í mannréttindaráðinu og Ísr-
aelsmenn og framferði þeirra, síðast á síðasta fundi ráðs-
ins 17. júní sl. Ísrael hefur verið fordæmt í á fjórða tug
samþykkta mannréttindaráðsins, sem er víst ríflega helm-
ingur samþykkta þess frá því það var stofnað 2006.
Reyndar er Ísrael eina landið sem hefur verið fordæmt
sérstaklega, meira að segja Súdan var ekki fordæmt þeg-
ar stjórnvöld þar stóðu að fjöldamorðum, fjöldanauðg-
unum og þjóðernishreinsunum í Darfur-héraði; menn létu
nægja að lýsa áhyggjum sínum.
Hamas-samtökin, sem hafa á stefnuskrá
sinni að eyða Ísrael og þá helst með því að
drepa alla sem eru gyðingatrúar, ráða ríkjum
á Gaza-ströndinni, landskika við landamæri
Egyptalands og Ísraels. Hamas ræður ríkjum
á Gaza, hrifsaði til sín völdin í kjölfar þess að
samtökin sigruðu í kosningum í janúar 2006. Í
framhaldi af því settu Ísraelsmenn hafnbann á
Gaza og Egyptar einnig, þótt enginn hafi veist
að Egyptalandi fyrir vikið.
Margir minnast þess eflaust að mikill floti
sigldi frá Tyrklandi til Gaza í lok maí á síðasta
ári og lyktaði með blóðsúthellingum þegar Ísr-
aelsmenn stöðvuðu skipin. Tilgangur sigling-
arinnar þá var að koma hjálpargögnum til íbúa
Gaza, matvælum, lyfjum, fatnaði og álíka, enda
íbúarnir aðþrengdir eftir fimm ára hafnbann.
Nú er annar slíkur floti að búa sig til siglingar
til Gaza, heldur af stað frá Grikklandi á næstu dögum ef
verkfallsaðgerðir koma ekki í veg fyrir það.
Sá floti siglir þó að áhöld séu um hversu mikið vanti af
hjálpargögnum á Gaza, enda má ekki gleyma því að af-
kastamiklir smyglarar hafa starfað á landamærum Gaza
og Egyptalands á síðustu árum og flutt alls kyns varning
um neðanjarðargöng. Þá má ekki heldur gleyma því að í
lok maí sl. afléttu Egyptar ferðatakmörkunum yfir landa-
mærin að Gaza-ströndinni og von að menn spyrji: Til
hvers er siglt? Ég geri ráð fyrir að svarið verði: Til þess að
klekkja á verstu þjóð allra tíma, mestu mannréttinda-
illmennum okkar tíma, Ísraelsmönnum.
Árni
Matthíasson
Pistill
Mestu illmenni vorra tíma
STOFNAÐ 1913
Útgáfufélag: Árvakur hf., Reykjavík.
Ritstjórar:
Davíð Oddsson Haraldur Johannessen
Aðstoðarritstjóri:
Karl Blöndal
Útgefandi:
Óskar Magnússon
3.039
Umsóknir sem hafa borist
um greiðsluaðlögun
1.112
Mál sem hafa verið
afgreidd
32
Mál sem hefur tekist að ljúka
með samningum
‹ GREIÐSLUAÐLÖGUN ›
»