Húsfreyjan - 01.10.1965, Blaðsíða 25
liefur sigið í gegn. Ekki á að hella tilbúnu
kaffi úr könnunni aftur yfir baunirnar í
pokanum, þá verður kaffið ekki eins sterkt.
„Ótrekt“ kaffi er 10—11% sterkara en
„trekt“ kaffi.
En liver er skýringin á þessu? Ekki er
nema lítið magn af þurrefnum í þeirn
vökva, sem eftir verður í kaffikorginum,
þegar búið er að hella öllu vatninu í gegn.
Þegar við hellum góðu kaffi úr könnunni
yfir kaffikorginn, fer vatn með litlu magni
af þurrefnum niður í könnuna, en sterkt og
gott kaffi verður eflir í pokanum.
Reynt var að búa til 1 1 af kaffi með því
að hella einum bolla af sjóðandi vatni í
senn í kaffikönnuna og safna liverjum bolla
af tilbúnu kaffi sér og athuga litinn á
hverjum bolla fyrir sig. Það kom í ljós,
að í öðrum bollanum, sem liellt var yfir
kaffibaunirnar, var mest af þurrefnum.
Síðan minnkaði þurrefnainnihaldið smám
saman og í síðasta bollanum var ekki
nema ]/3 af því þurrefnamagni sem var í
öðrum bollanum.
Danir komust einnig að þeirri niður-
stöðu, að hagkvæmast væri að búa til kaffi í
kaffikönnu með saumuðum kaffipoka eins
og flestir gera.
Fjórar ólíkar aðferðir voru rannsakaðar.
1. Kaffi var lagaö í kaffikönnu með kaffi-
]>oka (án j)ess að „trekkja“ kaffið).
2. Kaffi var búið til samkvæml leiðarvísi í
sérstakri glerkaffikönnu með tveim gler-
ílátum, hvoru vfir öðru, og kaffið látið
í efra ílátið.
II. Notaður var pappírskaffipoki sam-
kva'int leiðarvísi.
4. Kafl'ið var lniið til í potti. Suðan látin
koma upp á vatninu, potturinn tekinn
al' hellunni og kaffiduftinu hrært
saman við og síðan var kaffið síað gegn-
um kaffipoka.
Til að fá kaffi af sama styrkleika, þurfti
ekki nema 47,5 g af kaffi í 1 I vatns, væri
)>að búið til í kaffikönnu með kaffipoka,
en 56 g væri J>að húið til í glerkaffi-
könnu. 51,5 g af kaffi varð að nota, ef
notaður var kaffipoki úr pappír og 54 g
kaffi, ef soðið var í potti.
Þess er j>ó getið, að sé vatninu liellt í
pappírskaffipoka, einum holla í senn,
verður útkoman j>ó svipuð og j>egar
kaffi er húið til í venjulegum kaffi-
poka.
Ástæðan til J>ess, að meira af möluðum
kaffihaunum þarf að nota, j>egar búið er til
kaffi í glerkönnu en í potti, er sú, að einn
bolli af góðu kaffi verður eftir í korginum.
Útkoman verður betri, ef einum bolla af
sjóðandi vatni er liellt yfir korginn að lok-
um.
Rannsóknin leiddi einnig í Ijós, að því
fínna sem baunirnar eru malaðar, J>ví sterk-
ara kaffi fæst úr þeim. Til að fá kaffi af
sama styrkleika J>arf að nota j>risvar sinn-
um meira af gróft möluðum kaffibaunum
en af fínt möluðum.
Ennfremur kom j>að fram, að bezt er
að geyma brennt og malað kaffi í J>eim
poka, sem það er keypt í, en liella því ekki
yl'ir í annað ílát. F.f pokinn er ekki J>éttur
er bezt að láta liann í lokaðan bauk. Ekki
skal kaupa malað kaffi nema til vikunotk-
unar, J>ví ekki er hægt að búa til bragðgott
kaffi úr möluðum kaffibaunum, sem liafa
verið geymdar í lengri tíma, nema þær séu
seldar í loftlausum og þéttum umbúðum,
eins og tíðkast víða erlendis.
Á velmegunartímum er lítið eða ekkert
notað af kaffirót eða ,,exporti“ eins og J>að
var áður kallað. Kaffiverði hefur einnig
verið lialdið í skefjum vegna þeirra miklu
áhrifa, sem það hefur á vísitöluna.
I Kvennafræðaranum er uppskrift bæði
af kaffi með „exporti“ og kaffi af tómum
baunum. Álítur frú Elín Briem, að eina
kúffulla matskeið al' „exporti“ megi láta í
staðinn fyrir þrjár kiiffullar matskeiðar af
kalfi, enda kostaði kaffið á þeim dögum
1,20 kr. pundið, en hveitið ekki nema 12
aura, rúsínur 25 aura og reykti laxinn 75
aura pundið. — (Mbl. 1913).
En kaffirót liefur J>urft að auglýsa til og
23
HÚSFREYJAN