Vera - 01.10.1982, Blaðsíða 34

FRAMHALDSSAGAN:
Listin að kyssa
Orðabókin segir, að koss sé „kveöja frarnkvæmd þannig, að
snert er með Iokuðum munni og varirnar síðan opnaðar snögg-
lega". Af þessu er augljóst, að þótt orðabókin kunni aö vita
éitthvað um orð, þá veit hún ekkert um kossa.
Ef vér ætlum að fá vitneskju um raunverulega merkingu orðsins
koss, þá eigum vér ekki að leita til sérvitringanna, sem semja
orðabækur, heldur skáldanna, sem enn hafa heitt blóð æskunnar í
æðum. Coleridge segir t. d., að kossinn sé „angan guðaveiga".
Shakespeare kallar kossinn „innsigli ástarinnar". Gamalt róm-
verskt skáld, sem fékk fjölmörg tækifæri til þess að rannsaka þetta
efni, segir að kossinn sé: „Angan af smyrslum, sem unnin eru úr
ilmríkum trjám. Ilmur af gróandi grasi. Angan úr kjarri, sem er að
breiða út brumknappana. Blómskreytt engi að sumarlagi. Ilm-
kvoða iljuð af meyjarhöndum. Blómvöndur, sem laðar bíflugurnar
til sín". Já, hann er þetta allt... og meira.
Aðrir hafa sagt, að kossinn sé: ilmur ástarinnar; fyrsta og síðasta
gleðin; mál ástarinnar; innsigli alsælunnar; skattur ástarinnar;
guðaveigar Venusar.
Já, kossinn er þetta allt.. . og meira.
Það verður aldrei hægt að skýra kossinn til fulls, því sérhver koss
er frábrugðinn þeim næsta á undan og þeim, sem á eftir fer. Engir
tveir kossar eru eins, fremur en nokkrar tvær manneskjur eru eins;
og það er fólkið, sem f'ramleiðir kossana, raunverulegt, lifandi fólk,
þrungið af lífi og ást og óumræðilegri hamingju.
Ýmsar tegundir kossa
Að sjálfsögðu eru til ýmsar tegundir kossa. T. d. má nefna
kossinn, sem guðhræddur maður þrýstir á hring páfans. Þá eru og
kossar móður og barns, vinarkossar fólks, sem er að heilsast og
kveðjast, og koss sá, sem konungurinn krefst af þeim sigraða. En
þótt þetta séu kallaðir kossar, þá eru það ekki þeir kossar, sem vér
ætlum að fjalla um í þessari bók. Vorir kossar vcrða sú tegund
kossa, sem eru þess virði, aö um þá sé rætt — ástarkossarnir.
Það er sennilega kossinn, sem skáldið hafði í huga, þegar þessar
Ijóðlínur urðu til:
Ljúfa heit um sælu sanna,
sjafnarmála dýrast hnoss,
unaðstenging elskendanna,
ástar-vordögg — meyjarkoss.
Hið furöulegasta í sambandi við kossinn er það, að þótt mann-
kyniö hafi veriö að kyssa allan tímann síðan Adam snéri sér á
hliðina og sá, að Eva lá hjá honum, þá hefir bókstaflega ekkert
veriö ritað um þetta efni. Á hverju ári kom út hundruð bóka til
þess að fræða fólk um, hvernig það eigi aö fara aö því að megra sig
eða fitna, ná sér í atvinnu, elda mat, rita bækur og jafnvel að lifa.
En um listina að kyssa hefir lítið sem ekkert verið skrifað. Ein
ástæðan til þess að réttar upplýsingar vantar um þetta efni, er
siðgæðishugmynd sú, sem ríkt hefir síðan á Viktoríutímabilinu.
Hinir teprulegu Púrítanar (hreintrúarmenn) fortíðarinnar töldu
allt, sem ástina áhræröi, óhreint og ósiðlegt. Rit John Bunyans
sýna, hvernig þeir litn á kossinn. í hinni illræmdu bók sinni „The
Piigrim’s Progress" segir hann: ,,Eg hefi viðbjóð á því, hvernig
konur heilsast venjulega. Þaö er mér andstyggö — hvern, sem eg sé
gera það. Þegar eg sé góða og gegna menn heilsa konum, sem þeir
heimsækja eða heimsækja þá, ber eg fram mótmæli gegn þessu; og
þegar þeir svara því til, að hér sé aðeins um að ræða almenna
kurteisi, þá segi eg þeim, aö það sé óviðkunnanlegt að þurfa að
horfa á þetta. Raunar hafa sumir þeirra lagt áherzlu á helgi koss-
ins, en þá hefi eg spurt þá, hvers vegna þeir geri sér þá þann
mannamun, að kyssa aðeins þær laglegustu, en láta þær ófríðu eiga
sig". Ef til vill hefir Bunyan garnli hugsað svona vegna þess, að
Framh. í nœsta blaði
Munið betri
fötin
Aldrei meira
úrval
Hvergi betra
verð
KJALLÁRINN
VESTURGATA3
S: 12880 OPIÐ Á IAVGARD. MILLI KL. 10 OG 12.