Vera - 01.03.1988, Blaðsíða 14
„Karlar
viðkvæmir
fyrir jafnréttis
málum“
Vilhjálmur Egilsson
Ljósmynd: R.E.
14
Rætt var við Vilhjálm Egilsson (ramkvæmda-
stjóra Verslunarráðs íslands. Vilhjálmur er 35 ára
kvæntur og á þrjú börn.
Hvað fínnst þér um efnið í síðasta tölublaði Veru?
Meinarðu neyðarópin og allt það, mér finnst þetta mjög athygl-
isvert og efast ekki um að þessar kvartanir kvenna eiga við rök að
styðjast. Þó held ég að til séu mörg dæmi um hið gagnstæða það
er alltaf hættulegt að alhæfa um vandamálin því að þá er stutt í
fordómana. Það kemur fram í blaðinu að þessi könnun sem gerð
var T Bandaríkjunum hafi fengið á sig ýmsa gagnrýni meðal annars
að aðeins hafi svarað konur sem eru vonsviknar og reiðar, en það
segir okkur bara að vandamálin eru vissulega til og við þeim verð-
ur að bregðast. En þegar um er að ræða aðrar eins þjóðfélagsbylt-
ingar og eiga sér stað á okkar tímum þar sem er verið að snúa
þjóðfélaginu við fram og til baka mörgum sinnum, koma alltaf upp
einhver persónuleg vandamál sem fólki tekst misjafnlega að ráða
fram úr. Einstaklingarnir fylgja þessum breytingum misjafnlega
vel og eru misjafnlega opnir fyrir þeim.
Fylgja karlar konum eftir í jafnréttismálum?
Margir gera það, en þeir eru líka margir sem gera það ekki. Sum-
ir eru aldir þannig upp að þeir reikna með að konan sjái um börnin
og heimilið, síðan eru aðrir sem eru vakandi fyrir heimilinu og
börnunum.
Er það ef til vill upþeldið sem veldur þessum vandamálum ?
Ja, eins og ég sagði áðan breytingarnar eru miklar og einstakl-
ingarnir misjafnlega í stakk búnir að fylgja þeim. Það má ef til vill
líka segja að sumar konur byrja á aö venja menn sína við of mikið
dekur, taka ekki rétt á málunum frá upphafi. Þær taka við strákun-
um frá mæðrunum þaðan sem þeir hafa vissar hugmyndir um lífið
og tilveruna og eru ekki nógu fljótar að berja í borðið, ef þær
gerðu það strax gæti þetta orðið allt öðruvTsi. En þær eru jafnvel
sjálfar aldar þannig upp að þannig eigi þetta að vera.
Heldurðu að karlmenn á þínum aldri ogyngri fylgi konum frekar
eftir /'þessum málum en þeir sem eldri eru?
Mér finnst að þeir ættu að gera það, nútfma heimili getur ekki
„funkerað" ööruvfsi en að allir gangi T öll störf og hjálpist að á
heimilinu. Þetta er auðvitað mikið breytt frá því í gamla daga, til
dæmisá sveitaheimilunum þarsemkonan varT raunogveru verk-
stjóri á heimilinu. Heimilið T dag hefur T raun og veru miklu minni
eða ekki sömu þýðingu og sveitaheimilin í gamla daga meðan það
var ITka vinnustaður.
Finnst þér þjóðfélagið koma fullnægjandi til móts við kröfur
kvenna um jafnrétti?
Þjóðfélagið er auðvitað ekkert annað en einstaklingarnir sem T
þvT búa og þar eru T gangi fordómar sem koma frá þessum sömu
einstaklingum. Þess vegna missir það marks þegar einhver er að
skella skuldinni á þjóðfélagið.
Eru það ekki karlarnir sem hafa að mestu mótað þjóðfélagið?
Ég skrifa nú ekki alveg upp á það því þeir eru aldir upp af konum
og kvæntir konum. í dag þegar þjóðfélagiö er ekki T föstum skorð-
um eins og áöur eru komnir möguleikar fyrir konur til að hafa áhrif
þær þurfa bara að nýta þá.
„Fullt af efum“
Ef þín kona hefði svipaða möguleika og þú á vinnumarkaðnum
værir þú þá tilbúinn til þess að fara inn á heimilið svo hún gæti
sinnt sínum störfum?
Þegar maður fer að tala um sjálfan sig er svo margt sem spilar
inn T og varla hægt að gera það akademTskt „með fullt af efum".
Hins vegar hef ég aldrei verið í vandræðum með áhugamál svo ég
gæti vafalaust haft margt fyrir stafni án þess að ég sé að gefa út
eitthvert dugnaðarvottorð um sjálfan mig. Sambúð gengur ekki
nema með gagnkvæmu tilliti og samræmdum kröfum. Um leið og
konan fer að ætlast til að maðurinn geri eitthvað og öfugt kemur
upp togstreita, heimilislTfið verður erfitt og konan nær ekki sam-
bandi við manninn. Það sem mér finnst athugavert við kvenna-
baráttuna er skortur á umburðarlyndi. Mitt draumaþjóðfélag er
að heimili og einstaklingar geti hagað sínum málum eins og þeim
hentar og hvorki karlar né konur eru sett í ákveðin hlutverk. Á