Vera - 01.05.1988, Blaðsíða 14

hún afkastaði miðað við þá sem voru að
byrja. ,,Ég skar oft á við fjórar sem voru að
byrja, en fékk í bónus svipað og eins
klukkutíma kaup. Ég tel mig þar hafa spar-
að fyrirtækinu laun þriggja starfsmanna."
En nú er Erla búin með kvótann sinn í
fiski. Hún hefur skapað þjóðfélaginu gjald-
eyri sem henni er á engan hátt launað fyrir
og sömu sögu er að segja af konum sem
hafa unnið álíka lengi. ,,Konur eru búnar
með heilsuna um fimmtugt í þessu starfi,“
segir hún, „kynslóðin sem hefur haldið
uppi fiskvinnslunni undanfarna áratugi.
Sumar eru orðnar 75% öryrkjar og and-
lega álagið er ekki síður erfitt þó það sé
ekki eins mælanlegt. Unga fólkið mun
aldrei láta bjóða sér þennan þrældóm, það
nær ekki þessum afköstum og mun ekki
vinna þessi störf. Það fer í þjónustustörfin
í Reykjavík."
Atvinnurekendur stikkfrí
En hvað fannst Erlu um verkfall Snótar
og þá ákvörðun að aflétta því. Telur hún að
þrýstingur bæjarbúa hafi lamað konurnar?
,,Nei, við erum nú meðvitaðri en svo að
við látum tröllasögur um að við séum að
fara með allt á hausinn hafa áhrif á okkur,“
sagði hún. ,,Það er alveg merkilegt hvað
atvinnurekendur geta alltaf verið stikkfrí.
Það er aldrei neitt þeim að kenna. Fólk er
svo fljótt að gleyma, en ég er ekki búin að
gleyma því þegar við vorum atvinnulausar
í haust í 2-3 daga í viku vegna þess að fisk-
urinn var allur settur í gáma. Þá voru út-
gerðarmenn ekki að setja bæinn á haus-
inn!
Við mótmæltum þessum útflutningi og
höfðum áhyggjur af því að fyrirtæki í Hull
og Grimsby gætu keypt okkar fisk og selt
á lægra verði en við í Bandaríkjunum. En
því var að engu sinnt. Nú er talað eins og
þetta sé að gerast fyrst núna þegar Snót
fer í verkfall “
Erla benti í þessu sambandi á hve einhliða
fréttaflutningur út frá hagsmunum at-
vinnurekenda getur spillt fyrir og að vissu
leyti þrýst á fólk. T.d. kom frétt í bæjarblaði
einu í Vestmannaeyjum um að aukin
launakostnaður fyrirtækja í Eyjum myndi
verða 50-60 milljónir ef Akureyrarsam-
komulagið yrði samþykkt.
,,Þó æsifréttamennskan verði oft til að
rugla fólk og ýmis ólga í bænum hafi haft
áhrif á Snótarkonur meðan á verkfallinu
stóð, tel ég að mestu máli hafi skipt um þá
ákvörðun að aflétta verkfalli, að raunveru-
legur stuðningur annarra verkalýðsfélaga
varð ekki meiri. Við vildum að farið yrði í
aðgerðir um allt land,“ Sagði Erla Einars-
dóttir að lokum.
p/þ
Það er undir
okkur komið. . .
Viðtal við Guðrúnu E. Ólafs-
dóttur formann verka-
kvennafélags Keflavíkur.
— Að undanförnu hefur þeirri skoðun
vaxið fylgi að konur eigi að semja sjálfar.
Að þær hafi meiri möguieika á að ná fram
sínum kröfum í kjarasamningum ef hinar
hefðbundnu kvennastéttir skipuleggi sig í
sér félög. Nú hefur Verkakvennafélagið í
Keflavík tekið upp þveröfuga stefnu og
hyggst sameinast körlunum í Verkalýðs-
og sjómannafélaginu. Hvaða ávinning sjá-
ið þið í sameiningunni?
Tillagan um að við tækjum upp viðræður
við karlana er frá mér komin en þessi hug-
mynd er ekkert ný í félaginu. Ég lagði
þessa tillögu fram á síðasta aðalfundi
Verkakvennafélagsins og hún var sam-
þykkt. Ástæðan fyrir þessu er kannski ekki
síst sú umræða sem hefur átt sér stað að
undanförnu um skipulagsmál verkalýðs-
hreyfingarinnar. Eins og þið vitið er orðið
mjög brýnt að taka þau mál til gagngerrar
endurskoðunar. Síðasta þing VMSÍ sam-
þykkti að deildarskipta verkalýðsfélögun-
um og taka upp sérdeild fyrir fiskvinnslu-
fólk, sérdeild fyrir fólk í matvælaiðnaði
o.s.frv. Okkur fannst þá engin ástæða til að
vera með konur í fiskvinnslunni sér og karl-
ana sér heldur reyna að sameina þessa
tvo hópa. Það hefur líka sitt að segja fyrir
þessa sameiningu að þessi tvö félög hafa
átt mjög gott samstarf í 15 ár eða allt frá því
við fluttum í sama hús með skrifstofur okk-
ar. Sem dæmi um samstarf okkar má
nefna að við höfum m.a. haft sameiginlega
trúnaðarmenn á mörgum vinnustöðum.
Yfirleitt hafa þetta verið konur.
— En eru þetta þá ekki vinnustaðir þar
sem konur eru i meirihluta?
Jú, þetta á t.d. við um mötuneytið hjá
Varnarliðinu og nokkur fiskvinnsluhús. Á
þessum stöðum eru konur í meirihluta.
— Hafa konurnar innan Verkakvennafé-
lagsins tekið virkan þátt í félagsstarfinu?
Já ég held að við getum verið sæmilega
ánægðar með virknina. Það eru yfirleitt
svona 70—80 konur sem mæta á fundina.
Auðvitað má segja að það sé engin mæt-
ing miðað við að það eru um 1000 konur f
félaginu en þetta er ekkert verra en gerist
og gengur. Það verður líka að taka það
með í reikninginn að hóparnir hér eru mjög
blandaðir og það gerir okkur stundum erf-
itt fyrir. Þegar mikill tími fer í það á félags-
fundi að ræða málefni kvenna sem vinna á
Keflavíkurflugvelli þá verða konurnar sem
vinna í fiskinum óánægðar og þetta dregur
úr mætingu á fundina.
— Nú hefur maður oft heyrt að þar sem
karla- og kvennafélög eru aðskilin eða fé-
lögunum skipt í kvenna- og karladeild sé
mæting á fundi mun betri hjá konunum. Er
sömu sögu að segja frá Keflavík?
Já konurnar hér mæta betur en karlarnir
en hins vegar er Verkalýðs- og sjómanna-
félagið talsvert stærra félag. Ég held að fé-
lagsmenn þar séu um 1500 talsins.
— Óttast þú ekkert að mæting kvenn-
anna versni við sameiningu félaganna. Að
konurnar dragi sig í hlé og karlarnir yfirtaki
fundina?
Nei, sérstaklega ekki ef þetta samein-
aða félag verður deildarskipt. Ég held að
deildarskiptingin geti aukið virknina því þá
er hægt að halda sérstaka fundi um hags-
munamál hverrar deildar en ekki blanda
saman ólíkum umræðuefnum.
— Hvernig vinnið þið núna að kröfugerð
einstakra hópa sem þið semjið fyrir?
Fyrir utan kjarasamning VMSÍ erum við
með ýmsa sérsamninga s.s. við Flugleiðir,
íslenska aðalverktaka og Keflavíkurbæ og
þegar við förum í þá samningagerð þá köll-
um við viðkomandi starfshóp á fund hjá
okkur og mótum kröfugerðina í samráði
við hann. Það mun ekkert breytast við
sameiningu félaganna enda vinna karlarn-
ir þetta alveg eins.
— Eruð þið ekkert hræddar við að kröfu-
gerðin taki þá meira mið af hagsmunum
karla en kvenna?
Það er undir okkur sjálfum komið hvort
við látum gleypa okkur eða ekki. Við höf-
um líka hugsað okkur að ganga út frá jöfnu
hlutfalli karla og kvenna í öllum stjórnum
og nefndum. Ef t.d. karl verður formaður
félagsins þá verður kona varaformaður og
öfugt. í þeim samkomulagsdrögum sem
verða lögð fyrir aðalfundi beggja félag-
anna er gert ráð fyrir þessari jöfnu skipt-
ingu milli karla og kvenna. Ég er það mikil
jafnaðarmanneskja í mér að mér finnst að
þetta eigi að vera á jafnréttisgrundvelli.
14