Vera - 01.12.1994, Blaðsíða 54
suiepv, nQis
„Verkamannafélagiö Dagsbrún hefur tekið
miklum breytingum frá árinu 1913 þegar
stjórn félagsins hafnaöi beiðni nokkurra
verkakvenna um inngöngu í félagið „af siö-
ferðisástæðum", eins og það var kallað,"
segir Guömundur J. Guömundsson, formað-
ur Verkamannafélagsins Dagsbrúnar í
Reykjavík. „Nú eru um 300 konur fullgildir
félagsmenn og konur sækja stíft um inn-
göngu. Ástæðan er sú, aö þeim þykir Dags-
brún gæta hagsmuna sinna félagsmanna
miklu betur en félög verkakvenna."
Hlutfall kvenna í félaginu er þó ekki mikill,
því félagsmenn eru á fimmta þúsundið.
Tvær konur sitja í stjórn félagsins, og „þaö
er mikill misskilningur ef einhver heldur að
þær séu þar einhverjar puntudúkkur," seg-
ir Guðmundur J. myrkur á svip. „Þær rífa
hér stólpakjaft á fundum ef þeim mislíkar
eitthvað og setja mikinn svip á störf stjórn-
arinnar. Yfirtrúnaðarmaður félagsins hjá
Reykjavíkurborg er kona, mikill skörungur,
og hún situr hér í stjórn. Félagsmenn leita
mikið til hennar og hún heldur afskaplega
vel á þeirra málum. Ritari Dagsbrúnar er
kona og þaö er ekki vegna þess að við vilj-
um halda henni niöri með því að hafa hana
svo upptekna viö skriftir á fundum að hún
geti aldrei tjáð sig. Það er einfaldlega
vegna þess að hún er ritfærust af öllum
stjórnarmönnum! Mér finnst þetta
skemmtileg þróun og styð hana heilshug-
ar. Ég hef alltaf haldið því fram, að konur
væru miklu betri starfskraftar en karlar,
miklu samviskusamari og röskari, og þetta
segi ég öllum sem heyra vilja. Það kann aö
vera að einhverjum karlpeningi líki þetta
illa, en þaö verður þá svo að vera."
Guömundur J. segir aö þær konur sem
eru í Dagsbrún vinni við ýmiskonar störf
sem falli undir sviö Dagsbrúnar. Þær keyra
bíla, einkum vörubíla, en einnig minni
vinnuvélar, vinna við bensínafgreiðslu og
gangstéttarlagningu, að ógleymdri sorp-
hreinsun. „Þær þurfa aö ganga þetta 20-
30 kílómetra á dag og eru sífellt að brýna
mig i vinnu meö þeim," segir Guömundur
sposkur á svip. „Það er sko ekkert puntu-
dúkkustarf."
Aðspuröur um launamismun karla og kvenna
segist hann ekki kannast við slíkt úr sínu félagi.
Félagsmenn séu yfirleitt mjög harðirí því að gæta
réttinda sinna, en ekki síður réttinda annarra. Þeir
gangi mjög hart fram ef þeir vita af slíkum brotum
og þá gildi einu hvort karl eða kona eigi í hlut.
Hann bendir á atvik sem átti sér stað við Reykja-
víkurhöfn fyrir nokkru þar sem karlar aftóku með
öllu að konuryrðu settar á lægri taxta en þeir, jafn-
vel þótt störfin hafi veriö ólík. „Ungu mennimirí fé-
laginu eru mjögmeðvrtaðirí þessum efhurn," seg-
ir hann. „Þeir eiga konur sem vinna utan heimilis,
því engin fiölskylda liflr á launum verkamanns.
Þeir vita því vel hvar skórinn kreppir í þessum efn-
um. Þeir líða yfiriertt enga áníðslu á konum."
Taliö berst að kvennahreyfingunni og
gagnrýni hennar á launamál kvenna og
verkalýðshreyfinguna. „Ég virði baráttu
kvenna, allra kvenna," segir Guðmundur J.
„Ég held þó, aö konur geri sér ekki grein fyr-
ir því hversu gífurlegan stuðning þær eiga í
eiginmönnum sínum, feðrum og sonum.
Þetta snýst um afkomu fjölskyldunnar allrar,
ekki bara laun kvenna. Annað sem ég vil
benda á, og álasa konum fyrir, og það er
þetta tvö- og þrefalda vinnuálag sem konur
búa upp til hópa viö. Konur verða einfald-
lega að ala syni sína betur upp! Hvaða vit er
eiginlega T því að senda frá sér ósjálfbjarga
karlmenn út í heiminn? Þeir verða einfald-
lega að kunna að bjarga sér og sínum, og
þar kemur til kasta kvenna sem mæðra og
eiginkvenna. Ég er sjálfur afleitur í þessum
efnum, eins og kona mln Elfn Torfadóttir er
óþreytandi við að benda á. Hún segist hafa
tekið við mér ósjálfbjarga úr móðurfaðmi og
það er alveg rétt. En það er erfitt að kenna
gömlum hundi að sitja og breytingar gerast
hægt."
Guömundur J. Guðmundsson telur að
gera þurfi allsherjar rassíu í launamálum
kvenna. Þar verði allir aö leggja hönd á plóg-
inn, bæði konur og karlar, atvinnurekendur
og verkalýðsfélögin. Hann er með tillögu í
þeim efnum.
„Ég leggtil að kvennahreyfingin komi hér
á kvennaári þar sem þetta verði unnið frá
grunni," segir hann. „Kvennahreyfingin þarf
að fá ákveðna aðila með sér í þetta og ég
lýsi því yfir að Verkamannafélagiö Dagsbrún
er tilbúið í þessa baráttu. Konur myndu fá
ótrúlega stóran hóp karlmanna með sér í
þetta, því þeir eru óánægðir með laun eigin-
kvenna sinna, mæðra og systra. Þetta er
hópur sem kvennahreyfingin má ekki van-
meta og veröur að fá til liðs við sig. Verka-
mannafélagið Dagsbrún er tilbúið til að að-
stoða þennan hóp á allan mögulegan hátt,
bæði fjárhagslega og efnislega."
Auður Styrkársdóttir