Ljósmæðrablaðið - 31.12.1979, Blaðsíða 47

LJÓSMÆÐRABLAÐIÐ
159
Flest börn með alvarlega hjartagalla komast fljótlega
undir læknishendur. Segja má, að örlög þeirra flestra ráðist á
fyrsta árinu. Á því ári gerist yfirleitt annað tveggja, að þau
gangast undir árangursríka skurðaðgerð eða látat af völdum
hjartagallans.
En sagan er ekki þar með öll. Meðfæddir hjartagallar eru
greindir fram eftir öllum aldrri og jafnvel þekkist enn, að
slíkir gallar séu greindir, eftir að sjúklingur hefur náð
fullorðinsaldri.
Þegar fyrstu ævidögunum sleppir, verður hjartahlustunin
veigamikill þáttur í almennu mati á baminu. Hver hjarta-
galli hefur sín ákveðnu sérkenni, bæði hvað snertir hjarta-
hlustun og rannsóknir, en ekki er tóm til að lýsa einstökum
göllum og sérkennum þeirra hér og nú. Hins vegar er rétt að
fara nokkrum orðum um það almennt, hvemig meta skal
barn með hjartaóhljóð.
Mikilvægt er, að það sé gert á réttan hátt, bæði svo að
unnt sé að greina sem fyrst hjartagalla, sé hann fyrir hendi
og eins ekki síður til að koma í veg fyrir, að frískt og heilbrigt
bam með saklaust hjartaóhljóð verði álitið hjartveikt.
Sérhvert bam með hjartaóhljóð á rétt á vandlegri líkams-
skoðun, sem felur í sér m.a. þreifingu eftir æðaslætti í öllum
útlimum, blóðþrýstingsmælingu og nákvæma hjarthlustun.
Eftir að óhljóðið hefur verið staðsett í systolu eða diastolu og
staðurinn fundinn, þar sem það heyrist hæst, er styrkleikinn
ákvarðaður. (Sjá Töflu I.).
Saklaust óhljóð er venjulega stutt, lágtíðnihljóð af I. eða
II. gráðu. Hafa ber í huga, að afköst hjartans geta haft áhrif
á styrkleika óhljóðsins. Hækkaður líkamshiti, áreynsla, blóð-
leysi, kvíði og annað sem eykur hjartaafköstin getur magnað
óhljóðið. Sum saklaus óhljóð hafa ákveðin sérkenni og eru
auðþekkjanleg. önnur eru vafasöm. Ef kröftugri óhljóð
heyrast og ef bamið virðist hafa einkenni frá hjarta, ber að
athuga barnið nánar með röntgenmyndatöku af hjarta og
lungum og hjartalínuriti. Böm með II.—III. gráðu óhljóð
sem lítið breytast með vaxandi aldri, geta, þrátt fyrir
eðlilega röntgenmynd og eðlilegt línurit haft væg loku-
þrengsli eða gat í skilvegg í hjartanu og þarfnast reglubund-
ins eftirlits af þeim sökum.