Ljósmæðrablaðið - 01.04.1983, Blaðsíða 15

LJÓSMÆÐRABLAÐIÐ
15
GUÐMUNDUR STEINSSON, læknir
Kvennadeild Landspítalans
MEÐGÖNGURIT
GRAVIDOGRAM
Fyrirlestur fluttur á ráðstefnu
um mæðraeftirlit og nýbura-
þjónustu í maí ’82
Eitt mikilvægasta verkefni í mæðraskoðun er að fylgjast með
fósturvexti og finna tímanlega þær konur, þar sem truflun hefur
orðið á vexti fósturs og vaxtarhraðinn annað hvort aukist eða
minnkað. Erfiðleikar við að finna þessar breytingar lýsa sér best í
því, að um helmingur þeirra kvenna, sem fæða léttbura eru frísk-
ar og ekkert það kemur fram í sögu þeirra sem getur skýrt orsakir
til þessa. Hinn helmingurinn finnst hjá svokölluðum áhættuhóp-
um, þar sem fram koma, í sjúkdóms-, heilsufars- eða fyrri
fæðingarsögu, atriði, sem vitað er um að geti aukið tíðni léttbura-
fæðinga. Til að komast fram hjá þessum veikleika í mæðra-
skoðun hefur gravidogramið komið fram á síðari árum, þar sem
ákveðnir þættir við mæðraskoðun eru settir upp í línurit og töfl-
ur. Helstu þættir gravidogramsins eru mælingar á legbotnshæð,
ummmáli kviðar og þyngdaraukningu og koma þeir fram í þessu
gravidogrami sem sýnt er, en það er hluti af því gravidogrami,
sem notað er við mæðraskoðanir i Sviþjóð.
Nú má spyrja, hvort ekki sé nægilegt, það sem gert er við hefð-
bundnar mæðraskoðanir, að þreifa eða mæla legbotnshæð, mæla
ummál og vigta konuna. Því er til að svara, að með því að færa
þessar tölur inn á slík rit, þá eykur það athyglina á þessum þáttum
mæðraskoðunar, og það er staðreynd að breytingar á vaxtarhraða
fósturs finnast 3—4 vikum fyrr með þessari aðferð en með fyrri
aðferðum.