Ljósmæðrablaðið - 01.12.1985, Blaðsíða 6

42
LJÓSMÆÐRABLAÐIÐ
Óumflýjanlegt fósturlát (abortus inevitablis). Fósturlát er
óumflýjanlegt ef: Fóstrið er dáið eða fram koma einkenni um að
legið sé að tæma sig. Óumflýjanlegu fósturláti lýkur annað hvort
með fullkomnu fósturláti (abortus completus) eða ófullkomnu
fósturláti (abortus incompletus). Þegar um er að ræða fullkomið
fósturlát fæðist fóstrið og fylgjuvefurinn í heilu lagi og legið
hreinsast fullkomlega. Þannig er oftast fósturlát á fyrstu 8 vikum
meðgöngu og eftir 18. viku. Á 8—18. viku er algengast að fóstur-
belgir springi og fóstrið fæðist, en þykktarleifar sitji eftir í legi, og
er það flokkað undir ófullkomið fósturlát.
Síendurtekin fósturlát (abortus habitualis). Ef kona missir fóstur
þrisvar í röð eða oftar.
Dulið fósturlát (missed abortion). Kallast það þegar fóstrið deyr
nokkru áður en legið tæmir sig.
Visnað egg („Blighted ovum”). Fóstrið dáið í nokkrar vikur eða
jafnvel eyðist, áður en fósturlát verður.
Sýkt fósturlát (abortus septicus). Sýking í sambandi við fósturlát.
Tíðni
Staðfestri þungun lýkur í 10—15% tilfella með fósturláti. Flins
vegar er talið, að hin raunverulega tíðni fósturláta sé mun meiri
(25—30%) ef með eru talin þau tilfelli þungunar, sem lýkur áður
en þungunareinkenni koma fram. Á fyrsta trimestri (fyrstu 12 vik-
um) ganga einkennin til baka í yfirvofandi fósturlátum og þungun
heldur áfram í 70—80% tilfella. Tíðni eykst með hækkandi aldri
konunnar:
15—25 ára 4% tíðni
30—34 ára 9% tíðni
40—44 ára 33% tíðni.
Orsakir
Fósturlát snemma á meðgöngu stafa oftast af göllum á fóstri og
fylgjuvef, en seinna á meðgöngu af sjúkdómum móður. Rétt er þó
að hafa í huga að oftast er orsökin ókunn. Helstu þekktu orsakir
fósturláta má flokka í 2 aðalflokka:
a) Sjúkdómar hjá fóstri og fylgjuvef: