Akranes - 01.10.1952, Blaðsíða 2

Til fróöleiks og skemmtunar
í Ijóðum og lausu máli
Leiðrétting.
1 4—6. tbl. þessa árs voru á 2. síðu visur eftir
Guðmund Björnsson, Um sláttinn. Fyrri visan var
röng, hún á að vera svona:
Nú er ei timi að krjúpa á hnjánum
né kúra inni á mjúkri sœng,
á meðan grasið grænt af ljánum
glitrar undir sólarvæng.
Lífið.
Ævi valt er yndi og kif
ei er falt hjá sneiða.
Fengið allt að láni er lif
lífi skalt með greiða.
Lifs er mál að ljúka skál
land ei nálægt eygi,
á viðsjálan alheims-ál
ýtt er sálar-fleyi.
Visar þó sá veginn bjó
viðis-jó frá grandi:
Yfir róinn ævisjó
að unaðsfrjóu landi.
Jón SigurSsson frá Vindhæli.
Vísa.
Maður hestur kýr og kind
— kannske engin lygi, —
ein og sama að sé mynd
á ýmsu þroskastigi.
Jón SigurSsson frá Vindhæli.
Aflaskýrsla frá 1881.
Hér fer á eftir gamalt hreppstjórabréf frá 1881,
þar sem lagt hefur verið fyrir hreppstjórana að
gera grein fyrir þessu í sinu umdæmi. Bréfið gef-
ur ýmsar merkilegar upplýsingar um sjósókn og
aflaföng á umræddu ári, og þvi er það birt hér.
Samkvæmt áskorun yðar herra sýslumaður, í
bréfi til min dagsettu g. þ. m. hef ég með tals-
verðri eftirgrennslan og mikilli fyrirhöfn, leyt-
azt við að semja svo rétta skýrslu sem mér er
unt um útveg og afla hér á Akranesi á síðast-
liðinni vetrar- og vorvertið, og vil ég fyrirfram
geta þess að úrlausnin á 1. og 2. spumingu getur
ekki fyrir víst orðið bókstaflega svarað, því þó
vetrar vertiðin byrji hér á Akranesi vanalega
með marz mánuði, eru nýir sjúómenn úr sveit-
inni einatt að bætast við og flestir um sumar-
málin þegar almennt byrja báta-róðrar; en vor-
vertíðin er minni breytingum undirorpin.
Svarið til 3ja pósts getur ekki orðið nákvæmt,
þvi þar til vantar öll áhöld og nauðsynlegan
undirbúning; sömuleiðis til 4ja pósts, getur svarið
ekki verið annað en áætlun byggð á þeirri úr-
lausn sem ég hef gefið við 3ja póst. Þess skal
líka getið, að útvegur á Akranesi, einkum báta-
fjöldi, var í flesta lagi á nefndum vertíðum i ár,
og að aflinn einkum þorákafli var í mesta lagi
á vorvertiðinni.
ilO
Úrlausnin verður þannig:
Til 1. og 2. pósts:
5 áttæringar .................. með 7 til 9 menn
22 sexæringar .................. — 5 til 7 menn
10 fjögramannaför .............. — 4,5 menn
50 bátar ....................... — 2,3 menn
eftir sumarmál. Alls 350 menn
Með vorvertiðinni (12. mai) munu áttæring-
amir hafa hætt, en bátamir fjölgað að því skapi
eða freklega það, þvi 400 menn munu hafa gengið
til sjós um vorvertíðina.
Til 3. pósts:
250,000 fiskar af öllu tagi.
Til 4. pósts:
50,000 krónur, meðtalin lifur og raski.
TiL 5. pósts:
öllum afla úr hverjum róðri er strax skipt þeg-
ar á land er komið, þannig: að hver 8æringur,
öæringur og 4mannaför taka 2 hluti á móts við
hvern einn mann sem fær 1 hlut, hvort hann er
formaður eða háseti, utan unglingar sem fá ým-
ist hálfan hlut eða hálfdrætti; hver bátur með 2
eða 3 menn tekur 1 hlut, en nokkrir bátar sem
4 róa taka 1Y2 hlut.
Til 6. pósts:
Mestur aflinn er saltaður, sumir herða nokkuð
af þorski til kaupstaðarvöru, og margir sjómenn
úr sveitinni herða ýsuna, en fáir selja fiskinn
óverkaðan.
Til 7. pósts:
Af verkuðum saltfiski og hertum þorski mun
hérumbil vera verzlað með % hjá kaupmönnum á
Akranesi, en '/3 i Reykjavik eða hjá lausakaup-
mönnum úr Reykjavík hér á Lambhúsasundi. öll
hert ýsa gengur að eign eða sölum til sveitabænda,
og mikið fer til neyzlu á Akranesinu sjálfu, bæði
af verkuðum og óverkuðum fiski.
Akraneshrepp h. 30. júli i88t
Hallgr. Jónsson
Til Herra sýslumanns Guðmundar Pálssonar.
Kirkjur og kvennaskóli.
Nýlega ferðaðist ég af sérstökum ástæðum um
allt Borgarfjarðarhérað. Varð ég undrandi yfir
þeirri ástúð og gestrisni, er ég átti alls staðar að
mæta. Þótti mér gaman og gott að endurnýja
góð og gömul kynni og kynnast nýju fólki á
stöku stað. Fyrir þessa ánægjulegu ferð vil ég
þakka öllum, sem ég hitti að máli.
Mikið þótti mér vænt um að sjá áhuga, fórn-
fýsi og dugnað hinnar fámennu kirkjusóknar i
Norðtungu, þar sem aðeins 12 bæir 40—50 manns
eru búnir að koma nýrri steinkirkju undir þak,
og skulda ekki í þvi nema einar 15 þúsund krón-
ur. Þetta verður hið myndarlegasta og snotr-
asta hús, þegar það er fullgert. Ég hitti mann að
máli, sem harmaði það eitt í þessu sambandi, að
þeir hefðu ekki byggt kór við kirkjuna líka, eins
og forkirkju. Allir hafa gefið mikið til byggingar-
innar, m. a. einn maður 15 dagsverk. Einn maður
lagði og fram ríflega upphæð til að girða kirkju-
garðinn, og einnig til kirkjubyggingarinnar.
Það hefur mikilvæga þýðingu gagnvart kirkju-
sókn, að kirkjumar séu vistlegar og þeim sé vel
við haldið. Þannig hefur prófasturinn sr. Bergur
Björnsson orðið þess áþreifanlega var á tveimur
kirkjum í sóknum sínum, að þær hafa verið
áberandi betur sóttar eftir að gagngerð viðgerð
hafði farið fram á þeim.
Þá kom ég í Hjarðarholtskirkju, sem er bænda
kirkja, og eign Þorvalds bónda Jónssonar þar.
Hún hefur nýlega fengið gagngera viðgerð utan
og innan og verið máluð hátt og lágt, og er ákaf-
lega vel um gengin og hirt. Allt þetta var unun
að sjá, og finna þá óvenjulegu ræktarsemi, sem
þama er sýnd þessum tveimur áminnstu Guðshús-
um. Þetta ber vott um trausta menningu, sem er
lifakkeri hverrar þjóðar.
Ég kom lika í kvennaskólann á Varmalandi og
læt ekki hjá líða að minnast á þann glæsilega
skóla og umgengni alla, sem er áreiðanlega til
fyrirmyndar. Skólastjórinn, frk. Vigdís Jónsdóttir,
mun skilja vel sitt hlutverk og ábyrgð í starfi,
það mátti vel sjá, þótt ekki væri þar lengi dvalið.
Ég þakka fyrir matinn þar, vinsamlegar mót-
tökur og áma skólanum allra heilla og blessunar
í bráð og lengd.
0. B. B.
Sléttuhreppur í eyði.
I haust fluttust síðustu fjölskyldumar burt úr
Sléttuhreppi í Norður-Isafjarðarsýslu, nema vita-
vörðurinn á Homi og skyldulið hans.
Árið 1940 voru ibúar Sléttuhrepps 405 og ])á
var hann þriðji fjölmennasti hreppur sýslunnar.
Árið 1930 var ibúatalan 470, árið 1920 476 og
1910 463.
Til lítils hefur verið lagt fé til umbóta i þessum
hreppi, eða hefur það verið of lítið?
Gaman og alvara
Pétur litli hafði lungnakvef og var látinn taka
inn meðöl áður en hann fór i rúmið. Mamma hans
lagði eyrað við brjóstið á honum og hlustaði
stundarkom.
Pétur bærði ekki á sér á meðan, en spurði svo
á eftir: „Er ég í gangi ennþá?“
Grafari nokkur fann dauðan apa liggjandi á göt-
unni fyrir framan húsið sitt og fór ti llögreglunnar
og skýrði henni frá því.
„Hvað á ég að gera við hræið?“ spurði hann
yfirlögregluþjóninn.
„Gera við það? Grafa það auðvitað," svaraði
hann hlæjandi. „Þú ert þó grafari, er það ekki?“
Grafarinn horfði alvarlega á hann og sagði:
„Jú, það er ég, en mér fannst réttara að til-
kynna ættingjunum látið fyrst.“
Sumir menn gera sér ekki Ijóst hvað hamingjan
er, fyrr en þeir eru giftir — og þá er það of
seint.
Piparsveinn getur engan ásakað nema sjálfan sig.
Forsíðumyndin
er frá athafnasvæði Slippfélagsins í
Reykjavík.
Á efri myndinni sést hið stóra hús
félagsins, sem er nokkuð líkt skipi i
laginu. Á báðum myndunum sést mikill
f jöldi skipa, aðallega hinir stóru togarar.
AKRANES
i