Akranes - 01.01.1957, Page 31

Við eftirtalin ár virðist útflutningsverð-
mæti síldar vera sem hér segir:
1901 saltsíld .... 4.208.000 kg. 739.000 kr.
1910 — .... 13.474.000 — 1.608.000 —
1920 — .... i5.557-6oo — 6.444.700 —
sildarlýsi . . 944.000 — 673.000 —
1930 saltsíld .... 14.348.220 — 3.829.357 —
kryddsíld 3.675.250 — 1.404.555 —
lýsi 5.796.326 — 1.983.682 —
mjöl 6.372.560 — 1.685.148 —
1940 saltsíld .... 38.007 tn. 2.762.236 —
lýsi 22.435.040 kg. 12.651.900 —
mjöl 22.136.700 — 8.975-751 —
1950 saltsild .... 181.008 — 54.666.000 —
lýsi 5.808.900 — 21.505.000
mjöl 2.146.500 — 4.107.000
Þegar farið er fyrir alvöru að fiska
hér síld í snyrpinót 1906, eykst saltsíldar-
útflutningurinn verulega, en fyrstu ár
aldarinnar er útflutningsverðið lágt, eða
það þætti nú a. m. k. Hér fer á eftir
saltsildarframleiðslan í nokkur ár og verð
pr. tunnu:
Ár Afli VerS ú tn.(8$ kg.).
1905 9.117.000 kg. 20—21 kr.
1906 18.231.000 — 14—16 —
1907 19.336.000 — 13—17 —
igo8 .............. 15.866.000 — 12—14 —
1909 ........ 16.694.060 — 14—18*4 kr.
1910 13.474.000 — 14—15 kr.
1911 10.488.000 — 13—14 —
1912 11.981.000 — 21-—23 —
Eins og þessi skýrsla ber með sér
hækkar verðið pr. tunnu verulega árið
1912, en þá hækkun má áreiðanlega
fyrst og fremst þakka síldarverksmiðjun-
um, sem þá eru dálítið byrjaðar að fram-
leiða síldarolíu. Verksmiðjurnar gerðu
því það tvennt í senni: Fyrst og fremst,
að koma í veg fyrir að skemmd síld yrði
söltuð, en einnig, að draga eitthvað úr
söltun, sem auðvitað sagði til sín í salt-
síldarverðinu.
Af þessu yfirliti, þótt ófullkomið sé, til
viðbótar því sem sagt var i síðasta blaði,
má leggja saman tvo og tvo, og mun þá
flestum sýnast, að hér sé um mikinn at-
vinnuveg að ræða. Atvinnuveg, sem helg-
að hafi sér ekki ómerkilegan sess i liinni
mikilvægu útflutningsframleiðslu þjóðar-
innar. Margþætta framleiðslu nytjafisks,
sem mjög er eftirsóttur, hvern veg sem
hann er „matreiddur“. Atvinnuveg, sem
efla beri og nýta til hins ítrasta á sem
hagkvæmastan og haldbeztan hátt.
Þar ber að styðja eða verðlauna hygg-
indin, en aftra öfgunum, og koma í veg
fyrir þær sem víðast, hvort sem er hjá
einstaklingum eða hinu opinbera. Þá þarf
að styðja þá staði, sem bezt liggja við,
til þessa mikilvæga reksturs, og þá al-
veg sérstaklega ef hagur þeirra og til-
vera byggist aðallega eða einvörðungu á
þessum mjög svo stopula sjávarafla, svo
að árum eða áratugum skiptir.
★ Hinn mikli síldarbær í sárum.
Hér hefur nvi verið gerð örstutt grein
fyrir síldveiðum og síldarútflutningi á
áratuga bili allt frá siðustu aldamótiun.
Langsamlega mestur hluti síldveiðanna
hefur verið bundinn við Siglufjörð. Þar
er mest af þessari vöru framleitt, enda
hafa þar lengst af verið höfuð stöðvarnar,
og mun svo lengi verða.
Uppgangur Siglufjarðar var auðvitað
samofinn þessum nýja atvinnuvegi Is-
lendinga, og hrun hans, eða hið langa
þankastrik gagnvart sæmilegum veiðiár-
um, hefir auðvitað valdið ba'jarbúum og
bæjarfélagi Siglufjarðar miklum búsifj-
um, sena ekki hefur verið auðvelt að þola.
Auðvitað hefur vei’ið misærasamt við
þennan atvinnuveg, sem hvern annan af
ýmsum ástæðum. Hins vegar hefur aldr-
ei keyrt svo um þverbak sem síðastliðin
12 síldarleysis ár. Það hefur orðið mörg-
um einstakhngi þung raun í hópi út
A K R A N E S
31