Akranes - 01.01.1957, Side 43
vinnur ábyrgðarmikil störf, sem reyna
á lipurð og stillingu.
Ég skal nú gera nokkra grein fyrir,
hvernig starfsfræðslu og starfsvalsleið-
beiningum er háttað á Norðurlöndum, og
mun ég þá einkum dvelja við fyrir-
komulag Svía, sem er fullkomnast.
Starfsfræðsla er veitt í öllum skólum
í Svíþjóð, Noregi og Danmörku, og vel-
flestum bæjaskólum á Finnlandi. Kennsl-
an sjálf er meira miðuð við atvinnulifið
í þessum löndum heldur en hjá okkur,
þar sem bóknámið er nærri því allsráð-
andi. 1 Svíþjóð er nú níu ára skóla-
skylda og hefst starfsfræðslan í 7. bekk
og er þá fólgin í sýningu kvikmynda og
hópheimsóknum á vinnustaði.
1 Oslo og Árósum í Danmörku, er
það einn liður í starfsfræðslunni, að
fagmenn eru fengnir til þess að svara
fyrirspurnum unglinga einu sinni á ári,
er þessi fræðsla skipulögð á þann hátt,
að fagimönnum er safnað saman í stór-
an sal, þar sem þeir fá sér sæti við
smáborð, en á borðinu fyrir framan þá
er skilti, þar sem heiti starfsins, sem
þeir ætla að segja frá, er prentað með
stórum bókstöfum. Unglingamir ganga
síðan frá einu borði til annars og athuga
hvað komi til greina fyrir þá, að spyrja
mn. Einn leitar upplýsinga um iðnað,
annar um verzlmi, þriðji um siglingar,
fjórði um landbúnað o. s. frv. Fagmenn-
irnir leysa fljótt og vel úr öllum spurn-
ingum, sem oft snúast um möguleika til
framhaldsnáms og um það, hvemig þeim,
sem kunna störfin, falli þau. I Árós-
um er svona starfsfræðsla höfð bæði
bæði fyrir fólk, sem er að ljúka námi
í mið- og gagnfræðaskólum, og eins fyr-
ir þá, sem eru að ljúka stúdentsprófi og
ætla að velja sér eitthvert háskólanám.
1 Oslo er sams konar fræðsla enn þá
sem komið er bundin við stúdentana
eina, en mun bráðlega einnig verða lát-
in ná til unglinga, sem eru að ljúka
námi í unglingaskólum.
Fræðslu eins og þeirri, sem ég hef
bent á hér, getur hvaða unglinga- eða
framhaldsskóli sem er komið á, ef um
nokkurn áhuga á þessum málum er að
ræða. Allt, sem til þess þarf, er að fá
nokkra fagmenn til þess að fórna einni
kvöldstund fyrir þetta góða málefni, og
slíku munu fáir menn neita.
Þá er á öllum Norðurlöndunum hafð-
ur sá háttm' á, að bekkjarkeimarar leggja
fyrir unglingana að skrifa stíl mn starfs-
valsóskir sínar þegar þeim hefur verið
veitt starfsfræðsla um hrið, geta þeir i
sambandi við stílinn borið fram ýmsar
fyrirspurnir. Kennarinn safnar öllum
stílunum saman, og annað hvort svarar
hann síðan spurningunum sjálfur, eða
hann leitar aðstoðar vinnusálfræðings.
Ef seinni leiðin er valin, kemur vinnu-
sálfræðingurinn í heimsókn í bekkimi og
heldur erindi, sem felur í sér svör við
því, sem um er spurt, en að erindi hans
loknu geta unglingarnir komið til hans
annað hvort eirrn og einn, eða fleiri í
einu, og spurt um það, sem þeim liggur
mest á hjarta.
Svo aftur sé vikið að sænska fyrir-
komulaginu, þá er þess að geta, að starfs-
fræðslan eykst mjög i áttunda bekk og í
níunda bekk fer helmingur kennslunnar
fram úti á vinnustöðum. Kennslunni er
þannig fyrirkomið, að rmglingarnir ganga
í skóla þrjá fyrstu daga hverrar viku, en
þrjá seimii skóladagana eru þeir að störf-
um hjá hinum og þessum atvinnurekend-
um. Störf þeirra þar, eru liluti af nám-
inu, svo að ekki er ætlazt til þess að
þeim séu greidd nein laun, nema livað
gert er ráð fyrir því, að atvinnurekendur
sjái þeim fyrir morgunverði, en í sænsk-
um borgum þekkist ekki það fyrirkomu-
AKRANES
43