Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1886, Síða 65

RAÐ RÍKARÐS GAMLA TIL þESS AÐ VERÐA AUÐUGUR
OG FARSÆLL.
Eptir Benjamín Franklin.
Jeg yar nýlega staddur á uppboði þar sem múgur og marg-
menni var samankomið. J>að var verið að tala um hvað það
áraði illa. Einn þeirra sem við voru staddir sneri sjer að grá-
hærðum karli, sem leit út fyrir að vera vel efhaður: »Hvemig
list þjer á árferðið Abraham gamli? Heldur þú ekki líka að þessir
blessaðir skattar sjúgi allan merg og alt blóð út úrlandinu? því
það er alveg ómögulegt að gjalda þá. Hvað heldur þú að eigi
til bragðs að taka?« Abraham gamli hugsaði sig um stundar-
korn og svaraði svo:
»pað er velkomið að jeg leggi ykkur ráð. þ>au eru reyndar
ekki langorð« því skynsamur maöur akilur fyr en skellur itönnunum
°9 ordamœlgi ber ávalt aS varast«. Mannfjöldinn lagði að Abra-
ham gamla að tala og flyktist hringinn í kringum hann; tók
hann þá til máls á þessa leið.
"Góðir hálsar! skattarnir eru þungir. J>að er hveiju orði’
sannara, en þó gætum við risið undir þeim ef ekki lægju aðrir'
skattar á okkur en þeir sem við verðum að greiða yfirvöldunum-
En við greiðum líka alt aðra skatta, sem eru langtum erviðaii
Vlðíangs.. Letin liefur t. a. m. helmingi meiri peninga af okkur
en yfirvöldin helmta og svo haldast hjegómagimdin og eyðslusemin f
hendur til að fjefletta okkur « þ>að er ómögulegt að nokkur stjóm-
ari Ijetti þessum álögum af okkur, en þó er ekki fokið í öll skjól
ef við viljum fylgja góðum ráðum, því það er hveiju orði sannara,
sem Eíkarð gamli segir í almanaki sínu fyrir árið 1773: Guð
hjáLpar 'þeim sem hjálpar sjer sjálfurl\
»Ef einhver stjórn neyddi þegna sína til að þræla fyrir sig
sig tíunda hvem dag þá mundu allir kvarta og kveina yfir henni,
en letin tekur miklu meiri tíma frá flestum okkar. Takið þið
ykkur til og teljið þið saman allan þann tíma, sem þið eyðið
annaðhvort í iðjuleysi eða þá í gagnslaust dund og vitið þið svo
hvort jeg hef ekki ijett að mæla. Iðjuleysið hlýtur líka að stytta
okkur stundir því það gerir okkur kveifarlega. pað má iíkja því
saman við rið, því það eyðir jáminu meir en vinnan með því..
•Brúkaður lykill er best skygður« segir Ríkarð gamli. Hann kemst,
lika SVO að orði: «Eyddu ekki tímanum til ónýtis ef þú ant lífinu,,
því tíminn er einmitt það efni sem lífið er myndað af. það er
ekki smáræðistími sem eyðist bara við það, að við sofum oflengi-
Og hugsum ekki út í það að ssitjandi kráka sveltur en fljúgandv.
I'eer, og nögur er tíminn til að sofa i gröfinni«. Ef tíminn er dýr-
mætari en alt annað þá er tímaeyðslan skaðlegasta eyðslusemi.
sem til er, enda sagði Ríkarð gamli: *Liðinn timi kemur aldrei
aptur og þjer getur orðið iiált á þvi að draga alt á lánginn« því
segi’ jeg það, það er best að láta höndur standa fram úr erm-
Um meðan tök era til þess. *Alt verður iðnurn auðunnið en löt-
um leitt’ segir Rikarð gamli. Hann kemst líka svo aðorði: »Sá
*em fer seint á fcetur verður aldrei búinn með neitt; það er komið