Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1891, Blaðsíða 47
sýningu leikja laut, enda sá þess fljdtt merki í leikritum
Peim, er hann aí&ar reit, sem hvert er ö&ru meistaralegra
forminu, og þykja bera af flestum leikritssmífium í
lieimi í því, hversu allt fer náttúrlega fram og leiöist
oþoklega, samkvæmt sjálfu sjer, hvab af öfiru ab því marki,
sem skáldib hefur sett sjer. Áriö 1862 gaf Ibsen út
"Kærlighedens Komedie«, þar sem hann meb nöpru hábi
flettir í sundur hinu svo kallaöa hjónabandi, og aödraganda
þess, og sýnir fram á hversu miskunnariaust eigingirnin,
°S athugalaust fólkib, misþyrmir í fæbingunni hinni helg-
«stu tilfinningu mannlífsins, ástinni, svo a& hún alla æfi
sfóan verfcur vanskapab afskræmi, fótum troÖin og fyrir-
litleg — en allir þegja yfir því, eins og mannsmorbi, og eins
°g eptir samkomulagi, og nefni menn ástina á nafn, þá
hún bara »háleit« og »eilíf« og óumræbilega hrein.
þaÖ var eins og Ibsen hefbi hitt, ef þab er satt, ab
“hundar æpi af höggi beins ef hittir rjett átrýnifm. Enda
fjekk hann á því ab kenna; menn tættu líf hans og heim-
ilisháttu í sundur, og brigslubu honum um allar vammir
og skammir, og klerkarnir, sem taka toll af hjónabandinu,
hömubust náttúrlega mest út af hneyxlinu. Ymislegt
annab varb þá og Ibsen til ama, þannig sárnabi honum
mjög hversu Svíar og Norömenn svikust undan merkjum,
af) hjálpa Dönum á móti þjóbverjum 1864, þrátt fyrir
heitstrengingar og stór orf> á stúdentamótum, en Ibsen sá
einu lífsvon Norburlanda í því, at> þau hjeldu saman.
Margar æskuvonir, og trú á þab, sem hann í fyrstu haf&i
tignaf) mest, höff)u hrunib í rústir, honum fannst allt svo smá-
sálarlegt heima, svo ómögulegt ab hrista dobann úr mönnurn,
og svo litlar vonir um ab vinna nokkuB á. »VortæskuIíf
er Iangvinnt rjettarþras, til lítils sótt, ab flestra manna dómi.
Sæztu á hálft, og hætt vif) stefnumas, jeg heldi þú
tapir fyrir hverjum dómi«, er víst ort um þat> leyti. Hann
hjelzl ekki vib Iengur heima og sótti suÖur í lönd, og
síöan hefur hann eiginlega hvergi átt heima, líkt og Björn-
son, Lie og Kjelland, sem líka holzt halda sig fyrir utan
Noreg. En kvefejur senda þeir heim vife og vife.
Henrik Ibsen er nú talinn mefe frægustu skáldum heims-
ins, og rit hans Ieikin eigi af) eins um alla Norfeurálfuna,
heldur og í Sufeurheimi og Vesturheimi, og þvkja iiver-