Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1894, Blaðsíða 61

Norðurferð Peary’s.
j Eins og kunnugt er, hefur þekkingu manna á jarðarhnett-
ý um neygf mjög fram á þessari öld, enda hefur verið varið
Sr.ynni tjár til að kanna hann, og auk þess hefur fjöldi vísinda-
l ^,nna iagt líf 0g heilsu í sölurnar í þessu skyni. Meðal annars
SK*a nJenn, ár eptir ár, gjört sjer far um að kanna norðurheim-
aiöndin, en slíkt eru hinar mestu glæfraferðir, fyrir kulda
lan? i°g 'Sa’ °£ hefn1, margur góður dreingur lagt af stað til
síð n a’ nor®nr 1 höf, en eiciii spurzt til síðan. Eingu að
I) .ur nafa ávalt orðið einhveijir til norðurferða og hefur mörgum
>'»aoröið svo mikið ágeingt, að nú má telja að menn þekki
hcf ^ i'?imskautalöndin norður að 80. breiddarstigi, en eingum
sk„ur P° tekizt ennþá, að ná hnossinu, komast norður að heim-
kom'f 0g ma vera a® Það óragist. Einna leingst heflr Greely
q nuJt norður, eptir, á 83°,?«' norðlægrar breiddar, fyrir vestan
‘and og eru ekki þaðan nema liðugar 90 mílur norður að
Sj ^paanti. Ekki ber mönnum saman um hverninn háttað
5r,ngum heimskautið. Sumir telja þar ísbreiðu eina, en
fvri"r Is aust haf, °g vfst er um það, að auður sjór hefur sjezt
ham "0rðan breiddarstig, svo langt sem augað eygði. Mark-
en f. noÍ!Íiur sa fyrstur þetta heimskautahaf, fyrir nokkrum árum,
a »launí_öðrum hefur auðnast það og er sennilegast, að ekki sje
Ur sjór svo norðarlega nema einstökum sinnum.
u f fyrra sást þessi auði sjór aptur og skal fara hjer nokkr-
siórsr 5® nm mann Þann> er varð svo frægur, Peary, foringja i
jonöi Bandaríkjanna.
q ,”eary hefur í nokkur ár gjört sjer far um að rannsaka
áekk fn<^’ einiiUTn íshreiðu þá er íiggur þar á landi upp. 1886
stra ,, nn þannig við annan mann upp á ísbreiðuna á vestur-
fer,. .®ræniands, á 69'/«" n. br. Hann var liðugan mánuð á
ferjjlnni þg komst hjerumbil 25 mílur upp á ísinn. Fremur varð
verið fSS-* árángurslítil, enda lítur svo út sem hún hafi aðeins
fera? tarin 1 Þyi siiini að njósna um hvernig haga ætti leingri
Uln um líkar stöðvar.
nokk ' Ín.ní 1891 iagöi Peary aptur af stað norður í höf og
förin ^ Vlsin|lamenn með honum. Auk þess var kona hans í
norsni; ,°g vita menn ekki til að kona hafi fyr tekið þátt í
að |ni leiniskautaferð. Á leiðinni fótbrotnaði Peary, og lá við
held*181111 ^rðl að snna Vlð aPtur> en i™11 gafst eiiili UPP að
vetu t0g.var ^alóið áfram. Peary hafði ætlað sjer að hafa
þanrsetu á 7_7'/s° n. br. og komst skip það, sem hann var á,
liafði ° 1 miöjum júlí; sneri það svo heim aptur, eins ogákveðið
liafði uerið’ en Peal'V varð eptir og fórunautar hans. Hann
tékið með sÍer höggvinn við í hús til vetrarins og var nú
fliótt ™ reisa Það °g þúizt um sem bezt. Fótbrotið batnaði
vetur' °g 6r eiciil annars getið en ait hafi geingið skaplega um
kuj.j ln.n ’ en heldur var næðingssamt þar nyrðra og kalt, 30—50
I astlg' Ymsar smáferðir fór Peary um veturinn og var kona
s stundum með; óku þau í hundasleða, en skrælingi einn