Dagblaðið Vísir - DV - 14.09.2004, Blaðsíða 31
DV Síðast en ekki sist
ÞRIÐJUDAGUR 14. SEPTEMBER 2004 31
niður draug á Suðurnesjum
„Við eigum fyrstog fremst að horfa til
gjaldeyrisskapandi grunn atvinnugreina þar
sem þegar er fyrir hendi mikil þekking, mann-
auður og net fyrirtækja, og tækjabúnaðar á
svæðinu. Hér á ég fyrst og fremst við ferðamál
og sjávarútveg
Að kveða
Það þarf að kveða niður atvinnu-
leysisdrauginn á Suðumesjum. At-
vinnuleysi þar hefur fjórfaldast á
tveimur ámm og er nú eitt það
mesta á landinu. Sjálfsagt er að kalla
stjómmálamenn til ábyrgðar og
krefjast aðgerða þó hið opinbera eigi
ekki að vera að vasast í atvinnu-
rekstri sem betur er kominn í hönd-
um einkaaðila. Það er hins vegar
skylda stjórnvalda að skapa skilyrði
til að atvinnurekstur fái að dafna
undir merkjum einkaframtaks.
Sinnuleysi stjórnarliða
Þeir flokkar sem nú hafa setið allt
of lengi við stjómvölinn hér á landi
hafa leikið atvinnulíf á Suðurnesjum
afar grátt. Það er til dæmis forkastan-
legt að ríkisstjómin skuli ekki fyrir
löngu hafa gripið til aðgerða til að
búa í haginn og renna stoðum undir
atvinnuh'f sem gæti komið í staðinn
fyrir þau störf sem óhjákvæmilega
myndu tapast í tengslum við
brotthvarf vamarliðsins.
Betur hefði farið á því að Sjálf-
stæðisflokkur og Framsóknarflokkur
hefðu eytt einhverjum af þeim millj-
örðum, sem hafa farið í utanríkis-
þjónustu tmdir stjóm Halldórs Ás-
grímssonar, í að hlúa að uppbygg-
ingu atvinnulífs á Suðumesjum. Ut-
anríkisþjónustan hefur tútnað út á
undanfömum árum. Árið 1996 vom
útgjöld utanríkisráðuneytisins um
tveir miUjarðar. Á síðasta ári var
þessi upphæð 5,5 milljarðar. Pening-
um hefur verið sólundað í sendiráð,
hernaðarævintýri í Kosovo og
Afganistan, vafasama umsókn ís-
lands að öryggisráði Sameinuðu
þjóðanna og áfram má telja.
En hvað er til ráða til að vinna bug
á atvinnuleysisdraugnum? Við eig-
um fyrst og fremst að horfa til gjald-
eyrisskapandi grunn atvinnugreina
Magnús Þór
Hafsteinsson
skrifar um atvinnuleysi
á Suðurnesjum i
þar sem þegar er fyrir hendi mikil
þekking, mannauður og net fyrir-
tækja og tækjabúnaðar á svæðinu.
Hér á ég fyrst og fremst við ferðamál
og sjávarútveg. Þar má benda á mörg
sóknarfæri.
Vegur, fiskveiðar og safn
Góður vegur sem tengir Suðurnes
við Suðurland, um sunnanverðan
Reykjanesskagann yrði tvímælalaust
mikil lyftistöng. Bæði fyrir ferða-
þjónustu og aðra þætti atvinnulífs-
ins. Suðurland og Suðumes myndu
njóta góðs af þessu. Fyrir erlenda
ferðamenn sem em kornnir til að
skoða landið þá býður þessi leið upp
á mikla möguleika. Vegurinn liggur
um svæði sem býr yfir mikilli nátt-
úrufegurð. Þegar komið er til Þor-
lákshafriar blasir Suðurland og Vest-
mannaeyjar við í allri sinni dýrð.
Þama em miklir möguleikar. Flýta
ber framkvæmdum við Suður-
strandarveg.
Ríkisstjómarflokkamir viðhalda,
verja og auka enn á slæmar afleið-
ingar núgildandi fiskveiðistjórnun-
arkerfis. Við þurfum ekki annað en
að skoða hafrúr á Suðurnesjum, til
að mynda í Reykjanesbæ, Garði og
Sandgerði og síðan hugsa nokkur ár
aftur í tímann, til að átta okkur á því
hvað hér hefur gerst. Sandgerði er
sárasta dæmið um það hvemig
kvótakerfið hefur leikið fiskihafnir og
atvinnulíf Suðumesjamanna. Suður-
nes eiga mikla möguleika í sjávarút-
vegi með rík fiskimið í nágrenninu
og alþjóðaflugvöll til útflutnings á
ferskum fiski sem hæstu verð fást
fyrir.
Það á að afnema kvótasetningar
strandveiðiflotans á ýsu, ufsa, keilu,
löngu, skötusel og kolmunna. Þessar
tegundir em ekki í neinni hættu,
heldur örum vexti samfara miklum
hlýindum í sjónum umhverfis land-
ið. Afnám kvótasetningar í þessum
tegundum yrði mikil vítamínsprauta
fyrir atvinnulíf á Suðumesjum og
víðar.
Alþingi hefur samþykkt að fela
ríkisstjórninni að kanna kosti og
hagkvæmni þess að byggt yrði veg-
legt sædýrasafh hér á landi. Þessu
ber að fagna. Slík söfii em mjög vin-
sæl víða erlendis. Þau hafa mikið að-
dráttarafl, bæði fyrir íjölskyldur,
skólafólk og ferðamenn.
Ef vel væri að slíku safni staðið,
yrði það heillandi. Sandgerði væri
góður staður fyrir slíkt safri. Þar eru
þegar stundaðar rannsóknir á sjáv-
arlífverum sem lifa umhverfis fs-
land. Sandgerði er falleg fiskihöfn
þar sem áreiðanlega yrði mikið líf
og fjör ef kvótakerfinu yrði breytt
eins og lagt er til hér fyrir ofan. Þar
em fiskvinnslufyrirtæki og fisk-
markaður. Þetta mætti allt tengja
saman og gera Sandgerði ásamt
öðmm Suðurnesjahöftium að frá-
bærum og einum allsherjar sýning-
arglugga fyrir hið ríka lífrfki í haf-
inu umhverfis ísland, íslenskan
sjávarútveg og menningu tengda
honum. Minna má á, að þegar
finnast glæsileg söfri um sögu ís-
lensks sjávarútvegs á Suðurnesj-
um, til að mynda Saltfisksetrið í
Grindavík
Sædýrasafnið í Sandgerði yrði
lyftistöng fyrir ferðamál á Suðumesj-
um, auk þess sem það gæti styrkt
svæðið sem miðstöð fyrir rannsókn-
ir í sjávarlíffræði hér á landi.
Nokkur lokaorð
Suðurnes búa yfir ótal sóknar-
færum, þó það beri að harma
hvernig þeim hefur verið spillt með
sinnuleysi og hugmyndafátækt rík-
isstjórnarflokkanna. Þær hug-
myndir sem ég hef nefnt hér að
ofan, ættu í raun allar fyrir löngu að
vera komnar á rekspöl. Lengi hefur
verið ljóst að eitthvað þyrfti að gera
í atvinnumálum á svæðinu. Einnig
mætti nefna fleiri hugmyndir. Til að
mynda, að nota flugskýli sem losna
á Keflavíkurflugvelli undir alþjóð-
lega viðhaldsstöð fyrir farþegavélar.
Ný virkjun Hitaveitu Suðumesja er
mikið fagnaðarefni og vonandi ræt-
ast óskir um stálpípuverksmiðju.
En skilvirkast tel ég eins og staðan
er nú, að leggja áherslu á gmnn-
stoðirnar sem við höfum þó í dag.
Þær em innan ferðamála og sjávar-
útvegs.
• Kaup Simans í Skjáeinum hafa
vakið nokkra undrun enda fjárfest-
ingin talin vera vafasöm og raunar
liður í valdabaráttu á fjölmiðla-
markaði. Þær kenningar em uppi
að höfundar plottsins séu þeir Orri
Hauksson, framkvæmdastjóri þró-
unarsviðs Símans og
fyrrverandi aðstoð-
armaður forsætis-
ráðherra, og Gunn-
ar Jóhann Birgisson
lögmaður sem er í
nánum tengslum
við ÓlaBjömKára-
son, aðaleiganda Viðskiptablaðsins,
sem setti gamla DV á sínum tíma í
þrot....
• Kaup Skjáseins á enska boltan-
um voru á góðri leið með að verða
að engu þegar sýnt
þóttiað Magnús
Ragnarsson sjón-
varpsstjóri og félag-
ar hans gætu ekki
staðið við greiðslur.
Um tíma var ein-
ungis talið tíma-
spursmál hvenær Norðurljós
myndu skrifa undir endurnýjaðan
samning og fengju þannig boltann
aftúr....
• Sögusagnir em uppi um inngrip
Gunnlaugs Sævars Gunnlaugssonar
formanns útvarps-
ráðs í málið. Hann
er sagður hafa leitað
logandi ljósi að
styrktaraðilum;
þeirra á meðal inn-
an tryggingafélag-
anna sem skildu
ekki af hverju þau ættu að fjárfesta í
fótboltanum. Ekki hafði það áhrif
að þeim væri gerð grein fyrir að það
væri Davíð Oddssyni þóloianlegt
að þeir styrktu sjónvarpsstöðina og
töldu menn að Davíð væri valda-
laus í dag...
• Eftir að veildndi Davíðs Oddssonar
forsætisráðherra komu upp hefur
deyfð ríkt í stjóm-
málaumræðunni.
Undir niðri ólgar þó
og bullar og þá sér-
staklega innan Sjálf-
stæðisflokksins þar
sem menn þrá það
heitast að henda
Framsókn út úr ríkisstjóminni. Fyrstu
merki þess sem koma skal mátti
merigaþegar Einar
Oddur Kristjánsson ,
varaformaður fjár-
laganefndar, lýsti því
að öryrkjar ætti enga
kröfu á 500 milljón-
unum sem Jón Krist-
jánsson hafðilofað.
Þar með blóðsnýtti Einar Oddur ráð-
herranum....
• Þótt HalldórÁsgrfmsson taki við
lyklunum af forsætisráðuneytinu á
miðvikudaginn er óvíst hve lengi sú
upphefð hans varir. Haiidór hefur tak-
markað bakland í eigin flokki enda er í
þingflokknum hver höndin uppi á
móti annarri og
meirihlutinn rambar í
hverju málinu af
öðm. Ástæða þess að
ekki kom til stjómar-
slita þegar Halldór
bugaðist í fjölmiðla-
málinu er sú ein að DavíðOddsson
vildi standa við það loforð sitt að láta
Halldóri eftir forsætisráðuneytið...
• Stór hluti Sjálfstæðisflokksins vill
ganga til stjómarsamstarfs með Sam-
fylkingunni en þar
hefur þó staðið í veg-
inumað össur
Skarphéðinsson for-
maður hefur ekki talið
mögulegt að vinna
með Davíð Oddssyni.
Eftir veikindin er þó
komin upp ný staða og þykir Davíð
vera með allt öðrum brag en þegar
hann var sem verstur í vor. Því er ekki
óhugsandi að þegar Framsókn bilar
næst verði tekið upp samstarf milli
stóm flokkanna tveggja. Þessi mögu-
leiki hefur verið ræddur á meðal
áhrifamanna beggja flokkanna...
Reyklngamönnum úthýst í NÍ
Reykingamönnum sem stunda
nám við Háskóla íslands brá heldur
betur í brún þegar snúið var tilbaka
eftir sumarfrí nú í byrjun septem-
ber. Búið er að reka reykingarmenn
sem stunda nám sitt í Odda frá
húsveggnum og langt út á götu í
rokið og rigninguna. Umsjónar-
maður byggingarinnar leggur mik-
ið kapp á að koma reykingarmönn-
unum frá húsinu og er sífellt á vakt-
inni. „Starfsmannastefna Háskól-
ans er einföld. Starfsmönnum skal
tryggð reyklaust og vímuefnalaust
umhverfi," segir Jón Bóasson um-
sjónarmaður Odda og bætir við:
„eina loftræsting herbergja i Odda
er í gegnum glugga.“ Hann segir
starfsmenn háskólans hafa fengið
sig fullsadda á því að vinnuaðstaða
þeirra séu reykfull herbergi og því
hafi verið gripið til þessa ráðs.
„Reyndar er málið dýpra vegna
Langt (burtu Nú þurfa reykingarmenn í
Odda að fara langt út á götu til þess að
reykja.
þess að væntanlega er óheimilt að
reykja á háskólalóðinni. Við höfum
hinsvegar ekki fylgt því eftir heldur
aðeins bannað reykingar upp við
húsvegginn. Þetta er ekki vilji minn
heldur ákvörðun stjórnar háskól-
ans,“ segir Jón frekar léttur á því.
Reykingamenn í Odda þurfa því að
dúsa kaldir í rokinu og geta ekki
lengur treyst á traustan húsvegg
háskólans.
*
Otrúlegt
áskriftartilboð!
TRYGGÐU ÞÉR ÁSKRIFT - OG ÞÚ FÆRÐ GJÖF...
...DV býður í takmarkaðan tlma ótrúlegt áskriftartilboð. Ef þú gerist áskrifandi núna og greiðir með
VISA eða Eurocard boðgreiðslum eða beingreiðslum næstu 12 mánuðina færðu veglega gjöf frá DV.
/ GJAFABRÉF
í ^o.ooo fcr.
"Wtortrsuctoasr
>00 kr. inneign hjá BÍLKÓ
á dekk- og umfelgun
Bílkó sækir og sendir bflinn þinn!
Verömæti gjafar:
20.000 Kf.
Hringdu í sfma 550 5000
Skráning fer einnig fram á skrifstofu DV
í Skaftahlíð 24, Reykjavík.