Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1928, Side 79

herbergið, en ekki er það eftirbreytnisvert. Menn
þurfa að hafa vald á því, hve mikill hitinn verður,
og það fæst helzt með þvi móti að hafa krana á
þeim pípum, sem liggja til hvers herbergis, og geta
með honum lokað eftir vild fyrir laugarvatnsstraum-
inn um hitunartæki þess herbergis. En hitunartæki,
ofnar, hvers herbergis ættu ávalt að vera nægilega
stór. Ef menn vita ekki glöggt, hvað hæfilegt er, þá
er betra að hata hitunartækin of stór en of lítil, og
tempra hitann með því að stemma vatnsstrauminn
með krananum.
Ýmis efni eru í hveravatninu, og geta sum skemmt
pípurnar, en sum setzt innan í þær og teppt þær, er
tímar líða. Par sem töluverðu er kostað til að veita
heitu vatni úr laugum og hverum ætti, áður en í
það er ráðizl, að láta athuga vel og rannsaka vatnið,
ekki sizt ef úr því er brennisteinsfýla eða vatnið er
tekið úr goshver. Venjulegt laugavatn þarf sjaldan
að óttast að þessu leyti.
Pað er eigi nema tiltöiulega sjaldan, að hverar og
laugar spretta upp svo hátt uppi, að veita megi
vatninu úr þeim heim í þau bæjarhús, sem því er
ætlað að hita upp. Bæjarhúsin þurfa að standa lægra
en laugarnar, svo að vatnið renni heim sjálfkrafa.
Sjaldan kemur til mála að dæla vatninu heim vegna
kostnaðar, sem því er samfara.
Samt má hita upp bæi með laugavatni, þótt laugin
sé nokkru lægri en bærinn, með pví að hafa svip-
aðan útbúnað og við miðstöðvarhitun. Úr lauginni
gengur pipa upp að bænum, og þar eru skeyttir mið-
stöðvarofnar við hana, en frá þeim liggur aftur pipa
niður í laugina eða í vatnsþró, sem liggur lægra en
laugin. í pípunum og hitunartækjunum má ekkert
loft vera, heldur þurfa allar pipur og ofnar að vera
fullir af vatni. Streymir þá heita vatnið úr lauginni
upp pípurnar, sem þarf að verja sem bezt fyrir
kólnun. Eftir að vatnið hefir gefið frá sér hita og
(75)